Kazachstan wolny od kary śmierci

Materiał Partnera: Ambasada Republiki Kazachstanu

Na podstawie prezydenckiego dekretu, 23 września, w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych, Drugi Protokół podpisał Kairat Umarov, przedstawiciel Kazachstanu przy ONZ.

– Podpisanie dokumentu jest kolejnym krokiem na drodze do transformacji ustrojowej kraju i realizacji koncepcji „państwa słuchającego”. To także jeden z rezultatów prac Krajowej Rady Zaufania Publicznego, powołanej w celu nawiązania stałego dialogu między władzą a społeczeństwem – wyjaśnia prezydent Kasym-Żomart Tokajew.

Podpisanie Drugiego Protokołu to także kontynuacja – obranego przez władze Kazachstanu – kursu, którego celem jest stopniowe zmniejszanie zakresu kary śmierci i dalsza humanizacja prawa karnego. Wykonywanie kary śmierci zostało w Kazachstanie zawieszone w grudniu 2003 roku dekretem prezydenta Nursułtana Nazarbajewa, wprowadzjącym odpowiednie moratorium.

Należy zauważyć, że zgodnie z ustawodawstwem Kazachstanu, Drugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych podlega obowiązkowej ratyfikacji przez parlament kraju, gdyż wpływa na prawa i wolności człowieka i obywatela oraz ustanawia inne zasady niż przewidziane w ustawodawstwie Republiki Kazachstanu. Tym samym ten międzynarodowy traktat wejdzie w życie dopiero po jego ratyfikacji przez Parlament Republiki Kazachstanu.

Po ratyfikacji, zgodnie z artykułem 2 ustęp 1 Drugiego Protokołu Fakultatywnego, kraj może zgłosić jedyne zastrzeżenie do stosowania kary śmierci w czasie wojny po przyznaniu się do winy za najpoważniejsze zbrodnie o charakterze militarnym.

Dotychczas Protokół podpisało 88 ze 193 państw członkowskich ONZ. Sygnatariusze zobowiązują się do niestosowania kary śmierci oraz podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu jej zniesienia.

Kwestia kary śmierci jest jedną z najbardziej dyskutowanych na świecie. W swoich rezolucjach Zgromadzenie Ogólne i Rada Praw Człowieka ONZ regularnie wzywają państwa członkowskie do podjęcia skutecznych działań w tym zakresie.

Co ważne, świat konsekwentnie zmierza do odrzucania tej kary, uważanej przez wielu za archaiczną. 17 grudnia 2018 roku, w głosowaniu nad rezolucją Zgromadzenia Ogólnego, która proklamowała globalne moratorium na wykonywanie kary śmierci, 121 państw, w tym Kazachstan, opowiedziało się „za”, a tylko 35 „przeciw”.

Według Amnesty International w 2018 roku liczba egzekucji wykonywanych na świecie spadała o 31 proc. (wymierzono 690 kar w 20 krajach) w porównaniu z 2017 rokiem (993). Kolejny spadek odnotowano w ubiegłym roku, kiedy to na całym świecie doszło do 657 egzekucji. Trzeba jednak pamiętać, że liczby te nie uwzględniają sytuacji w krajach, których rządy nie publikują żadnych oficjalnych informacji na ten temat.

Na rzecz zniesienia kary śmierci działa Międzynarodowa Komisja przeciwko Karze Śmierci (ICDP), w skład której wchodzą byli prezydenci, szefowie rządów, wyżsi urzędnicy ONZ, prawnicy i dziennikarze.