Czy załamanie gospodarcze wywoła „irańską wiosnę”?

Coraz trudniejsza sytuacja ekonomiczna spowodowana zachodnimi sankcjami skłania Irańczyków do buntu

Aktualizacja: 04.10.2012 02:13 Publikacja: 04.10.2012 02:10

W Teheranie doszło do rozruchów po tym, jak policjanci w cywilu zaczęli zatrzymywać ulicznych waluci

W Teheranie doszło do rozruchów po tym, jak policjanci w cywilu zaczęli zatrzymywać ulicznych waluciarzy.

Foto: AFP

We wtorek po południu w Teheranie doszło do rozruchów po tym, jak policjanci w cywilu zaczęli zatrzymywać ulicznych waluciarzy. Oskarża się ich o spekulację walutą w czasie gwałtownego załamania kursu riala. Irański rial w ciągu zaledwie trzech dni stracił około połowy wartości, co wiąże się z coraz ostrzejszymi zachodnimi sankcjami ekonomicznymi. Irańskie portale ekonomiczne od wtorku nie mogą podawać kursów walut.

W dzielnicy Firdausi w obronie handlarzy walutą wystąpili lokalni mieszkańcy, policja użyła pałek i gazu łzawiącego. Świadkowie informowali o ludziach wykrzykujących antyrządowe hasła i rzucających kamieniami w policyjne samochody. Kilkanaście osób aresztowano. Minister gospodarki Szamsedin Hoseini oświadczył, że celem władz jest całkowita likwidacja czarnego rynku walutowego.

Szef irańskiej policji Esmail Ahmadi Moghadam potwierdził, że utworzone zostały specjalne jednostki do walki „z tymi, którzy zakłócają rynek walutowy". Policja ostrzega też sklepikarzy, którzy w niepewnej sytuacji zamknęli swoje sklepy. We wtorek nieczynna była większość sklepów na największym stołecznym bazarze. Mogadham oświadczył, że zbyt wiele osób „niepotrzebnie gromadzi w domach złoto i obce waluty".

Do rozruchów doszło dzień po wystąpieniu prezydenta Mahmuda Ahmadineżada, który załamanie się waluty i pogorszenie sytuacji ekonomicznej w kraju powiązał z sankcjami przeciwko Iranowi. „Przeciwko naszemu krajowi prowadzona jest wojna ekonomiczna" – stwierdził Ahmadineżad. Fluktuacje na rynku walutowym przypisał z kolei „taktyce psychologicznej Zachodu". Z drugiej strony podtrzymał wolę kontynuowania programu atomowego bez względu na koszty.

Irańscy krytycy prezydenta przyznają, że sankcje mają negatywny wpływ na stan irańskiej gospodarki, ale w dużej mierze do jej osłabienia przyczyniła się także chaotyczna polityka władz.

Sankcje ekonomiczne uchwalane przez Radę Bezpieczeństwa ONZ były nakładane na Iran wielokrotnie, poczynając od roku 2006 r. Warunkiem ich zniesienia jest zaprzestanie programu wzbogacania uranu, który mógłby zostać użyty do wyprodukowania broni jądrowej. Zdecydowana odmowa Teheranu powodowała nakładanie kolejnych obostrzeń w latach 2007-2010.

Najdotkliwszy okazuje się jednak zakaz importu irańskiej ropy do Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej. Iran ma wciąż spore rezerwy walutowe (pod koniec 2011 r. szacowano je na ok. 100 mld dolarów), jednak na skutek zachodnich sankcji ekonomicznych traci każdego miesiąca przychody rzędu 5 mld dolarów.

Na informacje o pogarszaniu się sytuacji gospodarczej Iranu zareagował Waszyngton. Rzecznik Białego Domu Jay Carney stwierdził, że za fatalny stan gospodarki i utratę 80 proc. wartości waluty w ciągu roku Irańczycy mogą winić tylko upór swoich przywódców. „Znaczący negatywny wpływ sankcji na gospodarkę Iranu potwierdza tylko słuszność decyzji o ich wprowadzeniu" – powiedział Carney.

Irańska zapaść ekonomiczna wywołała też reakcje Izraela. W wywiadzie dla gazety „Haarec" minister spraw zagranicznych Awigdor Lieberman stwierdził, że kłopoty gospodarcze Teheranu doprowadzą najpóźniej do lata przyszłego roku do niepokojów społecznych porównywalnych z arabska wiosną.

We wtorek po południu w Teheranie doszło do rozruchów po tym, jak policjanci w cywilu zaczęli zatrzymywać ulicznych waluciarzy. Oskarża się ich o spekulację walutą w czasie gwałtownego załamania kursu riala. Irański rial w ciągu zaledwie trzech dni stracił około połowy wartości, co wiąże się z coraz ostrzejszymi zachodnimi sankcjami ekonomicznymi. Irańskie portale ekonomiczne od wtorku nie mogą podawać kursów walut.

Pozostało 85% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1026
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022