Rosja wygrywa na punkty

Nowe władze w Kijowie coraz bardziej grzęzną w wojnie. Samodzielnie nie potrafią rozwiązać konfliktu. Przy politycznej bierności Unii Europejskiej rozwiązanie coraz większej liczby spraw zależy od stanowiska Rosji.

Lobbyści i gubernatorzy

Plotki o jakimś porozumieniu nowego prezydenta Petra Poroszenki z Kremlem pojawiły się już 23 czerwca, w czasie pierwszego spotkania w Doniecku przedstawicieli władz i rosyjskich separatystów. W sali – oprócz rosyjskiego ambasadora, przedstawicielki OBWE i negocjatorów z obu stron – zasiedli ukraińscy politycy uważani za lobbystów Kremla. Widok Wiktora Medwedczuka (ojcem chrzestnym jego córki jest Władimir Putin) i działacza odsuniętej od władzy Partii Regionów Nestora Szufrycza wywołał konsternację.

– Na sali był tyko jeden przedstawiciel Ukrainy – mówił wtedy „Rz" ukraiński analityk Witalij Portnikow, mając na myśli byłego prezydenta Leonida Kuczmę, wysłanego tam przez obecnego szefa państwa. Protest kijowskiej opinii publicznej przeciw obecności obu skompromitowanych polityków był tak gwałtowny, że misja OBWE zmuszona była na siebie wziąć winę za ich zaproszenie – dla dobra dalszych negocjacji.

W czasie weekendu jednak coraz głośniej zaczęto mówić w Kijowie, że obecność Medwedczuka i Szufrycza w Doniecku zapowiada ich powrót do ukraińskiej polityki, prawdopodobnie pod naciskiem Moskwy. Pierwszy z rosyjskich lobbystów miałby zostać gubernatorem obwodu ługańskiego, drugi – donieckiego. Mimo że formalnie nikt nie zgłosił tej propozycji, oligarcha i gubernatora Dniepropietrowska Ihor Kołomojski w poniedziałek poparł publicznie pomysł mianowania Szufrycza na gubernatora Doniecka.

Sam Kołomojski uważany jest za patriotę Ukrainy, z własnych pieniędzy płacił nagrody za złapanych bojówkarzy i odebraną im broń, za co Moskwa rozesłała za nim list gończy. Prawdopodobnie obecnie wyraża opinię części ukraińskich elit przekonanych, że konfliktu na wschodzie nie można wygrać militarnie, należy więc zawrzeć jakieś porozumienie z głównym winowajcą – czyli Rosją. Częścią umowy mogłoby być dopuszczenie przedstawicieli Kremla do ukraińskich elit władzy, w zamian za to separatyści mieliby zaprzestać zbrojnego oporu, złożyć broń i – kto chciałby – wrócić do Rosji.

Niemiecka gazeta „Süddeutsche Zeitung" pisze, że wśród kijowskich intelektualistów i polityków pojawiła się grupa, która coraz głośniej wyraża postulat całkowitej rezygnacji z Donbasu (czyli obwodu ługańskiego i donieckiego). Po rosyjskiej stronie zaś jeden z doradców Putina, nacjonalista Siergiej Głazjew, wzywa UE, by wyłączyła Donbas spod działania ukraińskiej umowy stowarzyszeniowej.

Takim nastrojom po ukraińskiej stronie sprzyja polityczna bierność UE. Jej główni przywódcy (kanclerz Niemiec i prezydent Francji) prowadzą niekończące się konferencje telefoniczne z Poroszenką i Putinem. Ale dopiero długa rozmowa obu przywódców doprowadziła w poniedziałek do obopólnej zgody na dalszy rozejm i „trójstronne rozmowy".

Jedyną międzynarodową organizacją zaangażowaną w rozwiązanie konfliktu na Ukrainie pozostaje OBWE, która próbuje mediować między stronami. Jednak na razie największym jej sukcesem było jedynie uwolnienie własnych obserwatorów uwięzionych miesiąc temu przez separatystów. Niezrażona organizacja zapowiada pozostanie w regionie objętym konfliktem, ale od razu zapowiada, że nie będzie mogła prowadzić żadnego monitoringu, ponieważ wszędzie trwają walki.

Majdan mówi „nie"

Powrót z politycznego niebytu dwóch symboli epoki obalonego prezydenta Janukowycza doprowadził do scementowania drugiej, znacznie większej grupy w ukraińskiej opinii publicznej. Jej trzon stanowią byli „majdanowcy" i żołnierze ochotniczych batalionów Gwardii Narodowej. Silni poparciem odtworzonej po Majdanie opinii publicznej żądają natychmiastowego wznowienia „operacji antyterrorystycznej" na wschodzie, tym razem prowadzonej wszelkimi środkami, i do całkowitego złamania zbrojnego oporu separatystów.

Niezamierzenie sprzyjają im separatyści, ani na jeden dzień niezaprzestający ataków. W samym Doniecku w ciągu weekendu zdobyli koszary dwóch jednostek ukraińskich. W drugiej z nich żołnierze wysadzili w powietrze zbrojownię, by nie dostała się w ręce atakujących.