Ukraina. Ministrowie z importu

W zatwierdzonym przez parlament składzie gabinetu premiera Arsenija Jaceniuka troje ministrów pochodzi z zagranicy, w tym dwoje szefuje kluczowym resortom ekonomicznym. Amerykańska obywatelka (ukraińskiego pochodzenia) Natalia Jaraśko została mianowana ministrem finansów, a litewski finansista Aivaras Abromaviczius – ministrem gospodarki. Kolejny, Gruzin Aleksandr Kwitaszwili, został ministrem zdrowia.

Wszyscy zostali zaproponowani z puli miejsc przynależnych, według porozumienia koalicyjnego partii prezydenta, blokowi Petra Poroszenki. Jednocześnie kancelaria szefa państwa poinformowała, że cała trójka wystąpiła o przyznanie ukraińskiego obywatelstwa. Nie wiadomo, czy zrezygnowali ze swojego dotychczasowego, a według ukraińskiego prawa nie wolno mieć podwójnego obywatelstwa.

– Sądzę, że w zamyśle liderów ministrowie z zagranicy mają wprowadzić radykalne reformy, których nie mogliby zrealizować przedstawiciele naszej elity. Zaproponowani nie są z nią związani towarzysko, biznesowo czy w skrajnych przypadkach korupcyjnie, a to pozwoli im efektywnie działać – mówi „Rz" politolog, zastępca szefa kijowskiego Centrum im. Razumkowa Ołeksij Melnyk.

Według niego nie należy również się spodziewać „ostrego odrzucenia" kandydatur ze strony społeczeństwa ukraińskiego. – W naszym kraju żyją przedstawiciele 40 narodowości, przywykliśmy do zróżnicowanego społeczeństwa – dodał.

W przeciwieństwie do Ukrainy w sąsiedniej Rosji nowe nominacje wywołały konsternację. – Już wybranie polityka żydowskiego pochodzenia Wołodymyra Grojsmana na przewodniczącego naszej Rady Najwyższej zapoczątkowało lawinę złośliwych komentarzy po drugiej stronie granicy – mówi Melnyk.

– Ukraina jest państwem oligarchicznym i tamtejsi politycy od lat siedzą w kieszeniach oligarchów. Jeżeli nie uda im się kupić kilku obcokrajowców, stworzą im takie warunki, że długo tam nie popracują – wskazuje „Rz" jeden z najbardziej znanych rosyjskich politologów Fiodor Łukjanow.

– Patrząc na całą tę sytuację, przypomina mi się rosyjska reprezentacja piłkarska, na czele której stoi znany włoski trener Fabio Capello. Mimo zagranicznego trenera drużyna nie odnosi znaczących sukcesów. Podobnie będzie i z ukraińskim rządem, ponieważ kilku obcokrajowców nie zmieni skorumpowanego systemu – dodaje Łukjanow.

Propaganda Kremla już obecnie posługuje się hasłem, że mianowanie cudzoziemców to koniec ukraińskiej suwerenności. Jednak Melnyk przypomina, że jednym z ministrów obrony za czasów prezydentury Wiktora Janukowycza, w 2012 roku, był Dmitrij Sołomatin – obywatel Rosji. W czasie gdy był on ministrem, jego rodzina mieszkała w Moskwie, dokąd i on uciekł po obaleniu Janukowycza.

Czwartym cudzoziemcem miała zostać była minister policji Gruzji z czasów prezydenta Micheila Saakaszwilego, Eka Eguładze. Gruzince zaproponowano stanowisko wiceministra spraw wewnętrznych. „Ukraina i Gruzja mają wspólnego wroga, i to wcale nie jest Rosja. To nasza wspólna, sowiecka przeszłość. Nie podobało mi się to w Gruzji, nie podoba i na Ukrainie" – tłumaczyła dziennikarzowi i deputowanemu Mustafie Najemowi, czekając na przesłuchanie w parlamentarnej komisji.

Sam były prezydent Gruzji Saakaszwili (mieszkający obecnie w Nowym Jorku) przyznał, że i on otrzymał propozycję, by wejść w skład ukraińskiego rządu. „Nie jestem gotów zrezygnować z gruzińskiego obywatelstwa" – tłumaczył przyczyny swej odmowy.

Również jego najważniejszy współpracownik, autor ekonomicznych reform i były minister ds. reform Kacha Bendukidze, otrzymał taką propozycję. Zmarł jednak w zeszłym tygodniu w Paryżu.