Skrajne siły pójdą razem?

Lista chętnych do powołania wspólnej organizacji jest długa: Kongres Ukraińskich Nacjonalistów (KUN), Tryzub im. Stepana Bandery, Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów – Melnykowcy, oraz Bractwo Bojowników OUN – UPA.

W Zjednoczeniu Sił Nacjonalistycznych (ONS), powołanym na spotkaniu we Lwowie, zabrakło znanej z antypolskich wystąpień Swobody, kierowanej przez Ołeha Tiahnyboka, który – zdaniem lwowskich ekspertów – niechętnie patrzy na konkurencyjnych nacjonalistów.

[srodtytul]Do NATO i UE[/srodtytul]

W deklaracji założycielskiej stwierdzono m. in., że ONS będzie walczyć o “historyczną prawdę i sprawiedliwość, oficjalne uznanie przez państwo bojowników o niepodległość Ukrainy”, partyzantów Ukraińskiej Powstańczej Armii odpowiedzialnej m.in. za eksterminację polskiej ludności na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 40. ubiegłego wieku.

Chce lustracji, ujawnienia archiwów KGB, umocnienia języka ukraińskiego jako państwowego, wejścia do NATO i UE.

[srodtytul]Może jedna partia[/srodtytul]

– Decyzja, która zapadła podczas lwowskiego okrągłego stołu, to krok w kierunku konsolidacji ukraińskiej prawicy. Chcemy zbudować ogólnonarodową partię, która wystartuje w wyborach parlamentarnych, a być może i samorządowych w październiku 2010 r. Partie, które weszły do zjednoczenia, będą musiały się rozwiązać lub skupić się wokół jakiegoś ugrupowania – mówił “Rz” Mykoła Pszewłocki z KUN.

Jaka będzie polityka zjednoczonej prawicy wobec Polski? – Przyjazna. Polska jest naszym partnerem i sąsiadem, a zaszłości historyczne nie powinny przeszkadzać. Nie bójmy się historii. Polityka wobec Rosji? Pragmatyzm i równe sąsiedztwo, a nie zdrada narodowych interesów, z czym mamy obecnie do czynienia – podkreśla.

– Taki ruch był oczekiwany od dawna. Ukraińska prawica musi stworzyć jedną, silną strukturę – powiedział “Rz” Ołeś Starowojt, deputowany do lwowskiej rady obwodowej z Naszej Ukrainy. – Na razie to pierwszy krok.

[srodtytul]Czy to kanapa[/srodtytul]

Ale są i głosy krytyczne wobec ONS. – Partie wchodzące do zjednoczenia są marginalne i kanapowe. Nie sądzę, by stały się wpływowym ruchem – mówił “Rz” Ihor Hułyk, redaktor naczelny gazety “Lwiwska Poszta”. – Chcą przypomnieć o sobie, ale deklaracje, które głoszą, pozostaną jedynie obietnicami. Jeśli ONS powstaje z myślą o wyborach samorządowych 31 października, może nie zdążyć z rejestracją. Za jakiś czas ten zjednoczony obóz prawicy pokłóci się i rozpadnie – dodał.

Sceptyczne prognozy w sprawie połączenia prawicy snuje także Ołeh Soskin, szef Instytutu Transformacji Społeczeństwa w Kijowie i lider Ukraińskiej Nacjonalistycznej Partii Konserwatywnej. – Ukraińska prawica nie jest w stanie się zjednoczyć od 20 lat, dlaczego miałoby jej się udać teraz? W 2001 r. apelowaliśmy o połączenie sił z ugrupowaniami Julii Tymoszenko i Wiktora Juszczenki. Skończyło się na uroczystym nabożeństwie w cerkwi – opowiadał “Rz”. – Inicjatywa lwowska to fantazje liderów, którzy wyczerpali się politycznie.

[srodtytul]Marzenia o hetmanie[/srodtytul]

Organizacje nacjonalistyczne na Ukrainie posługują się szczególną retoryką, odwołując się zwłaszcza do tradycji Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii. Jak czytamy na stronie internetowej KUN, “nacjonalizm ukraiński – to ruch polityczny i ideologia, które zrodziły się z charakteru narodu ukraińskiego i stanowią główną siłę napędową, która jednoczy i kieruje naród do wspólnego celu”. Na stronie internetowej organizacji Tryzub czytamy zaś: “Wszechmocny Bóg stworzył nas, Ukraińców, naród ukraiński (...). Słudzy szatana przez wieki próbowali przeciwdziałać woli Boga i zniszczyć nas lub przekształcić w Rosjan, Polaków, Węgrów, Rumunów albo w “ludzi radzieckich”” (...). Ukraina [jako niepodległe państwo – red.] jest więc dla nas najważniejsza!”.

Z kolei UNA – UNSO podkreśla, że “Ukraina w żadnym wypadku nie może przyjąć wartości innych społeczeństw”, bo byłby to “najgorszy grzech”. Proponuje “ukraiński model organizacji państwa – hetmanat”. “Hetman byłby wybierany przez naród i skupiałby w swoich rękach wszystkie kompetencje – władzy ustawodawczej, wykonawczej, sądowniczej”, a kontrolę nad nim sprawowałby “Kościół ukraiński”.

Polityka Ukraina

Pozostało 90% artykułu