Kadyrow zdobywa samodzielność

Rz: Gdy na Zachodzie organizowane są marsze przeciwko terroryzmowi, na rosyjskim Kaukazie kilkaset tysięcy osób manifestuje w obronie islamu. Jaki ma w tym interes Kreml?

Lew Ponomariow: Inicjatywa ta wyszła raczej nie z Kremla, ale od Ramzana Kadyrowa. Tak próbuje on rozwiązać kilka problemów. Najważniejszym z nich jest kwestia kaukaskich dżihadystów, którzy dołączyli do Państwa Islamskiego i prowadzą w Czeczenii propagandę wśród tamtejszej młodzieży.

Czy po wydarzeniach we Francji Kadyrow obawiał się wzrostu radykalizmu?

Zakładam, że Kadyrow zrobił krok wyprzedzający, skupiając wokół siebie uwagę islamskich środowisk i stając w obronie wartości tej religii. Nie zrobił nic nowego, ponieważ tak samo postąpiły inne kraje islamskie, potępiając prowokacyjne karykatury francuskiego tygodnika. Nawet papież Franciszek potępił publikacje obrażające uczucia wyznawców różnych religii.

Czy taka demonstracja byłaby możliwa bez zgody Moskwy?

Wydaje mi się to mało prawdopodobne. Na Kremlu chcą pokazać, że w Rosji nie ma żadnych konfliktów na tle narodowościowym lub religijnym i że wszyscy obywatele żyją w zgodzie.

A jak jest naprawdę?

Rzeczywistość wygląda mniej kolorowo. W najbogatszych regionach Rosji działają tak zwane przedstawicielstwa Kadyrowa; ich członkowie często dopuszczają się przestępstw i tym samym prowokują zwolenników rosyjskiego nacjonalizmu. Wraz ze wzrostem popularności Kadyrowa w Rosji na terenie całego kraju będą się rozrastały powiązane z nim klany.

Dlaczego więc Putin przymyka na to oko?

Wiadomo, że obaj politycy utrzymują bardzo dobre, przyjacielskie relacje, dlatego prezydent Czeczenii łatwiej zyskuje zaufanie Kremla niż inni regionalni przywódcy w Rosji. W dalszej perspektywie sytuacja może się jednak zmienić na niekorzyść Putina.

Czyżby Kadyrow miał się stać samodzielnym graczem na rosyjskim Kaukazie?