22 września 1939 roku ruszyła eksterminacja pensjonariuszy Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Kocborowie na Pomorzu. Tego dnia zabito tam 88 pacjentów, a w sumie między wrześniem 1939 roku a styczniem 1941 prawie 1,7 tys. Egzekucje odbywały się w Lesie Szpęgawskim, gdzie chorych uśmiercano zazwyczaj strzałem w tym głowy, wcześniej zmuszając do samodzielnego kopania grobów. W rocznicę rozpoczęcia eksterminacji mielibyśmy obchodzić Dzień Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski podczas II wojny światowej. Chcą tego posłowie KO, którzy skierowali w tej sprawie projekt uchwały do Sejmu.
„Zagłada osób chorych psychicznych podczas II wojny światowej w okupowanej Polsce zapoczątkowała ludobójcze zbrodnie III Rzeszy” – piszą w uzasadnieniu. Dodają, że ustanowienie tego dnia daje szanse zapisania go do kalendarzy Amnesty International i ONZ.
Uważam to za słuszne, bo tragedia osób z zaburzeniami psychicznymi nie jest powszechnienia znana, a starsze pokolenie wie o niej w zasadzie tylko dzięki filmowi „Szpital Przemienienia”
Piotr Adamowicz, gdański poseł KO i przedstawiciel wnioskodawców, mówi „Rzeczpospolitej”, że podobny projekt jego klub złożył w pierwszej kadencji rządów PiS. – Nie doczekał się uchwalenia, formalnie z powodu negatywnej opinii rządu głoszącej, że powinien być to projekt uchwały, a nie ustawy – mówi. – Polskie Towarzystwo Psychiatryczne zwróciło się do mnie z prośbą, by wnieść go ponownie. Uważam to za słuszne, bo tragedia osób z zaburzeniami psychicznymi nie jest powszechnienia znana, a starsze pokolenie wie o niej w zasadzie tylko dzięki filmowi „Szpital Przemienienia” – dodaje.
Propozycja dotycząca dnia pamięci nie jest pierwszą tego typu, która pojawiła się w tej kadencji Sejmu
Jeśli nowy dzień pamięci zostanie uchwalony, dołączy do długiej listy kilkudziesięciu świąt państwowych i narodowych oraz innych dni świątecznych, niebędących dniami wolnymi od pracy. Niektóre Sejm ustanowił w drodze uchwały, a inne – ustawy. Zaś najnowsza propozycja nie jest jedyną, jaką przedstawiła koalicja w tej kadencji Sejmu.