Zamieszki we Francji. Policja zabija coraz częściej

Śmierć 17-letniego Naela, który odmówił poddania się kontroli drogowej, postawiała w ogniu paryskie przedmieścia.

Aktualizacja: 29.06.2023 06:38 Publikacja: 28.06.2023 15:47

Zniszczona francuska flaga na fasadzie spalonego ratusza w dzielnicy Le Val Fouree w Mantes-la-Jolie

Zniszczona francuska flaga na fasadzie spalonego ratusza w dzielnicy Le Val Fouree w Mantes-la-Jolie

Foto: AFP

Pierwszy o dramacie dowiedział się we wtorek dziennik „Le Parisien”. Wtedy znana była jednak tylko wersja służb policyjnych. Zgodnie z nią chłopak wywodzący się z rodziny pochodzenia arabskiego prowadził mercedesa bez prawa jazdy. W aucie była też trójka jego kolegów. Nael miał złamać kilka przepisów drogowych, a na próby zatrzymania przez dwóch policjantów na motorach nie zareagował. Przeciwnie: próbował najechać na przedstawicieli służb porządkowych. To wtedy padł śmiertelny strzał.

Nanterre, miasto emigrantów

Jednak w ciągu dnia na mediach społecznościowych pojawiło się nagranie, które wskazuje na zupełnie inny przebieg wydarzeń. Widać na nim dwóch policjantów stojących obok auta na wysokości kierowcy. Jeden z nich trzyma w ręku broń wycelowaną w prowadzącego pojazd. W pewnym momencie słychać krzyk: wpakuje ci kulę w łeb! Auto nagle rusza, pada strzał.

Czytaj więcej

600 tys. Francuzów protestuje przeciwko podniesieniu wieku emerytalnego

Nie może więc być mowy o użyciu broni w obronie własnej, co jest jednym z warunków usprawiedliwiających tak drastyczny ruch ze strony policjantów. Prokuratura w podparyskim Nanterre, gdzie rozgrywał się dramat, wystąpiła już z zarzutem celowego morderstwa wobec 38-letniego policjanta, który nacisnął na spust. Adwokaci rodziny Noela chcą jednak, aby przed sądem stanął i drugi policjant. Oskarżają go o współudział w zabójstwie.

Nanterre weszło do światowej historii 22 marca 1968 r., kiedy grupa 142 studentów tutejszego uniwersytetu zajęła jeden z budynków uczelni w proteście przeciw zatrzymaniu osób sprzeciwiających się wojnie w Wietnamie. To dało początek wydarzeniom maja 1968 r. - najważniejszej rewolucji obyczajowej i cywilizacyjnej w Europie Zachodnich ostatnich dwóch pokoleń.

Teraz jednak satelickie miasto położone na zachód od Paryża jest w znacznej części zamieszkałe przez zubożałą ludność emigrancką. W nocy z wtorku na środę było ono świadkiem gwałtownych starć młodzieży imigranckiej z policją. Zniszczono szereg budynków publicznych, ofiarą ognia padło ponad 40 aut. Do protestów przyłączyły się inne miasta tworzące pierścień wokół Paryża jak Asnieres, Colombes, Clichy-sous-Bois czy Mantes-la-Jolie.

Czytaj więcej

Francja: Rząd przetrwał, na ulicach Paryża płoną hałdy śmieci

Ale to ma być tylko początek. Przed nocą ze środy na czwartek zmobilizowano 2 tys. policjantów. Z kolej na czwartek matka Naela wezwała do udziału w „białym marszu”, który ma wyjść spod budynku prefektury w Nanterre. Władze obawiają się powtórki wielotygodniowych starć w płonących przedmieściach całego kraju po śmierć ściganych przez policję młodocianych Zyeda i Bouna w 2005 r. To na pacyfikacji tego buntu wielką karierę zrobił ówczesny minister spraw wewnętrznych Nicolas Sarkozy.

Brutalizacja życia we Francji

- Śmierci nastolatka nie da się nigdy usprawiedliwić. Ta jest tym bardziej niezrozumiała, niemożliwa do usprawiedliwienia - przyznał prezydent Macron. Ale wezwał też do spokoju, do poczekania na rozstrzygnięcie wymiaru sprawiedliwości.

Jednak francuskie media i politycy, tylko trochę mniej spolaryzowane, niż w Polsce, od razu podzieliły się w ocenie wydarzeń w Nanterre. Lider radykalnej, lewicowej Francji Niepokornej Jean-Luc Melenchon uznał, że skoro „w kraju nie ma kary śmierci”, w zaistniałej sytuacji należy „całkowicie przebudować policję”. Lider konserwatywnych Republikanów Eric Ciotti stanął zaś w obronie sił porządkowych, które „wykonują niezwykle trudny zawód”.

Czytaj więcej

Jędrzej Bielecki: Macron, reaktywacja

-News, związana z populistyczną, skrajną prawicą sieć telewizyjna, zaczęła z kolei rozpowszechniać informacje jak to, że Nael „ma tak długą listę spraw sądowych, jak jego ręka”. Od razu zaprzeczyli adwokaci rodziny zmarłego.

Za dramatem kryje się jednak coraz większa brutalizacja życia społecznego. W 2017 r. warunki użycia broni przez policję zostały zrównane z tymi, które do tej pory obowiązywały żandarmerię. Od tego czasu liczba takich przypadków podwoiła się do około 200 rocznie.

Jednak w ciągu minionych 30 lat liczba przypadków odmowy zatrzymania pojazdu na wezwanie policji wzrosła 25 razy do ok. 26 tys. rocznie. Jest to związane z zaostrzeniem przepisów drogowych: kierowcom grozi utrata prawa jazdy czy konfiskata pojazdu. A to dla wielu z nich oznacza też utratę pracy. Ponad 800 tys. Francuzów nie ma ważnego ubezpieczenia samochodu. Mowa o społeczeństwie, gdzie różnice w dochodach szybko rosną, a zasięg biedy stale się powiększa. Szczególnie wielka jest frustracja w środowiskach młodzieży wywodzącej się ze środowisk migracyjnych skupionej na przedmieściach wielkich miast. To tu najczęściej dochodzi do dramatycznych wypadków z udziałem policji.

Pierwszy o dramacie dowiedział się we wtorek dziennik „Le Parisien”. Wtedy znana była jednak tylko wersja służb policyjnych. Zgodnie z nią chłopak wywodzący się z rodziny pochodzenia arabskiego prowadził mercedesa bez prawa jazdy. W aucie była też trójka jego kolegów. Nael miał złamać kilka przepisów drogowych, a na próby zatrzymania przez dwóch policjantów na motorach nie zareagował. Przeciwnie: próbował najechać na przedstawicieli służb porządkowych. To wtedy padł śmiertelny strzał.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
W Rosji wszyscy działają z rozmachem – nawet złodzieje
Społeczeństwo
Podczas Igrzysk Olimpijskich Paryż ma być „czysty”. Migranci i bezdomni usunięci
Społeczeństwo
Rosja chce trzymać migrantów w ryzach. Putin wprowadza nowe prawo
Społeczeństwo
Kamil Kołsut: Koła olimpijskie zaciskają się wokół szyi paryżan
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Społeczeństwo
10-letnia dziewczynka poważnie ranna po ataku psa zakazanej rasy