Marsz pamięci ofiar getta

Przed 80 laty społeczność żydowska Warszawy została skazana na zagładę. W rocznicę zbrodni przez stolicę przejdzie Marsz Pamięci.

Publikacja: 18.07.2022 03:00

Marsz pamięci ofiar getta

Foto: PAP, Wojciech Olkuśnik

Latem 1942 roku Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince blisko 300 tysięcy Żydów przebywających w warszawskim getcie.

– Zapraszamy wszystkich do udziału w corocznym Marszu Pamięci 22 Lipca 1942, w którym oddamy hołd zamordowanym mieszkańcom getta warszawskiego. W tym roku marsz poświęcamy szczególnie pamięci uchodźców i przesiedleńców, którzy stanowili jedną czwartą ludności „dzielnicy zamkniętej” – przypomina Monika Krawczyk, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. Pochodzili oni z miast okupowanej Polski i Europy, zmarli w getcie warszawskim z powodu głodu i chorób lub zostali zgładzeni przez niemieckich nazistów w Treblince.

– Co czwarta osoba w „dzielnicy zamkniętej” została przymusowo przesiedlona z miast takich jak Łódź, Płock, Skierniewice, Sierpc, Góra Kalwaria, Piaseczno, a także Berlin czy Hamburg. Uchodźcy żyli w getcie w najgorszych warunkach, najczęściej w przeludnionych schroniskach nazywanych „punktami” i jako pierwsi zostali wysłani do Treblinki – dodaje Monika Krawczyk.

Tak zwana Grossaktion, czyli wielka deportacja Żydów z Warszawy do obozu zagłady w Treblince, trwała od 22 lipca do 21 września 1942 roku. Z Umschlagplatz – placu przeładunkowego przy ulicy Stawki – wyruszały transporty do komór gazowych.

Marsz wyruszy 22 lipca o godz. 18 spod pomnika Umschlagplatz w Warszawie (ul. Stawki 10, róg Dzikiej) i przemierzy symboliczną trasę „od śmierci do życia”, która zakończy się na ul. Stare Nalewki (przy ogrodzie Krasińskich) – gdzie, jak przypominają organizatorzy, przed wojną znajdowało się centrum żydowskiej Warszawy.

Zakończy go koncert przygotowany przez wiolonczelistę i aranżera Michała Pepola we współpracy z piosenkarką Sławą Przybylską, która jako dziecko widziała deportację Żydów z Międzyrzeca Podlaskiego. Uczestnicy marszu będą nieść symboliczne Wstążki Pamięci z imionami przesiedleńców i uchodźców żydowskich, które staną się częścią ekspozycji. Na ul. Stare Nalewki stanie wystawa plenerowa poświęcona ich pamięci, zaprojektowana przez Jana Strumiłłę, którą będzie można oglądać do 1 września.

Żydowski Instytut Historyczny przypomina, że w 2022 roku mija 80 lat od rozpoczęcia operacji „Reinhardt”, czyli planu ludobójstwa polskich Żydów, przygotowanego i przeprowadzonego przez nazistowskie Niemcy.

Od marca 1942 roku do zakończenia akcji w listopadzie 1943 roku Niemcy zamordowali blisko 2 miliony Żydów z Generalnego Gubernatorstwa, okręgu białostockiego, ale też innych krajów Europy: Czech, Moraw, Słowacji, Grecji, Macedonii, Niemiec, Austrii. Głównymi ośrodkami zagłady stały się obozy w Bełżcu, Sobiborze, Treblince i Majdanku, w których zabijano za pomocą gazu. Tysiące Żydów zostało zastrzelonych także na ulicach gett oraz zmarło z braku wody i powietrza podczas transportów. W wyniku operacji „Reinhardt” przestała istnieć większość dużych społeczności żydowskich w okupowanej Polsce.

Latem 1942 roku Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince blisko 300 tysięcy Żydów przebywających w warszawskim getcie.

– Zapraszamy wszystkich do udziału w corocznym Marszu Pamięci 22 Lipca 1942, w którym oddamy hołd zamordowanym mieszkańcom getta warszawskiego. W tym roku marsz poświęcamy szczególnie pamięci uchodźców i przesiedleńców, którzy stanowili jedną czwartą ludności „dzielnicy zamkniętej” – przypomina Monika Krawczyk, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. Pochodzili oni z miast okupowanej Polski i Europy, zmarli w getcie warszawskim z powodu głodu i chorób lub zostali zgładzeni przez niemieckich nazistów w Treblince.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Cudzoziemka urodziła dziecko przy polsko-białoruskiej granicy. Trafiła do szpitala
Społeczeństwo
Sondaż: Polacy nie boją się wojny
Społeczeństwo
Odeszła pozostając wierna sobie. Jaka naprawdę była prof. Jadwiga Staniszkis
Społeczeństwo
Zmarła Jadwiga Staniszkis
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Społeczeństwo
W gospodarstwie znaleziono kilkadziesiąt martwych zwierząt. Zatrzymano 48-latka