Jakkolwiek adresatem niniejszego poradnika jest przede wszystkim osoba chcąca rozrządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci, podczas gdy instytucja zachowku dotyczy głównie niektórych spadkobierców ustawowych, to również spadkodawca powinien zdawać sobie sprawę z faktu, że zgodnie z polskim prawem spadkowym zazwyczaj nie istnieje możliwość zupełnie swobodnego i pełnego rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci właśnie z uwagi na instytucję zachowku.
Połowa, a nawet 2/3
Zachowek to udział w spadku przysługujący zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku na podstawie ustawy, a którzy nie zostali powołani do spadku na skutek sporządzenia testamentu przez spadkodawcę, w ramach którego powołane do spadku po nim zostały inne osoby. W takiej sytuacji każdemu z wymienionych spadkobierców ustawowych, którzy (w przypadku braku testamentu) zostaliby powołani do spadku z ustawy, przysługuje co do zasady połowa wartości udziału w spadku, który przypadałby mu na podstawie dziedziczenia ustawowego, a jeżeli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli uprawniony, będący zstępnym, jest małoletni, to jego udział wynosi dwie trzecie wartości udziału w spadku, który przypadałby mu na podstawie dziedziczenia ustawowego.
Czytaj więcej
Do spadku należą prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, ale nie wszystkie.
Skomplikowane rachunki
Zasady obliczania zachowku są bardzo skomplikowane.
Podczas obliczania należnego zachowku trzeba bowiem uwzględnić niektóre darowizny, otrzymane przez uprawnionego jeszcze za życia spadkodawcy, powołanie do spadku na podstawie testamentu oraz zapisy na rzecz uprawnionego, które mogą pomniejszać lub zupełnie zaspokajać roszczenie tej osoby o zachowek.
