Dobrą wiadomością jest zatem, że programy, które przygotowały samorządy województw, przeszły już pierwszą turę negocjacji z Komisją Europejską. Obecnie czekamy na decyzję Brukseli o ich akceptacji. Oznacza to, że samorządowcy już niebawem będą mogli sięgnąć po nowe fundusze unijne. Projekty programów regionalnych znajdują się na stronach internetowych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz urzędów marszałkowskich. Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że w wielu samorządach programy regionalne zostały już bardzo dokładnie przewertowane - tym większą wartość mają obecnie informacje, jakich zmian można się w nich spodziewać w wyniku negocjacji z Komisją Europejską.
Doświadczenia lat poprzednich pokazują jednak, że część samorządów w ogóle nie interesuje się możliwościami, jakie dają fundusze europejskie. Ponad 20 proc. polskich gmin do tej pory w ogóle nie ubiegało się o unijne wsparcie. Ich reprezentanci powinni ze szczególną uwagą zapoznać się z możliwościami, aby nie przegapić kolejnej szansy na rozwój.
Stan przygotowań wszystkich programów Komisja Europejska uznała za dobry. W województwach: śląskim, pomorskim, dolnośląskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, małopolskim oraz lubelskim, po pierwszej turze spotkań nie stwierdzono żadnych poważnych problemów negocjacyjnych. Aby jednak doprecyzować oraz poprawić niektóre kwestie, Bruksela zgłosiła swoje uwagi i zalecenia. Dotyczyły głównie budowy oraz modernizacji regionalnych portów lotniczych; racjonalność ekonomiczna tych projektów budziła wątpliwości. Środki unijne mają być bowiem przeznaczone na obiekty, które z czasem będą wstanie same na siebie zarobić i są niezbędne do rozwoju regionu. Województwa planujące takie inwestycje zostały poproszone o przygotowanie uzasadnień ekonomicznych.
Komisja zaleciła też, aby zgodnie ze strategicznym podejściem do tworzenia spójnej sieci transportowej w kraju województwa dały pierwszeństwo projektom dotyczącym dróg regionalnych przed tymi dotyczącymi dróg lokalnych.
Komisja Europejska oczekuje także, że programy będą bardziej wspierać sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Komisja przykłada dużą wagę do zróżnicowania form wsparcia (poza stosowaniem bezpośrednich dotacji inwestycyjnych). Przedstawiciele strony unijnej zwracali uwagę na możliwość wykorzystania inicjatywy JEREMIE, która dotyczy wspierania przedsiębiorców ze specjalnych funduszy pożyczkowych i poręczeniowych. Dotychczas jedynie województwo wielkopolskie zdecydowało się na uczestnictwo w tej inicjatywie. Inne pozostawiają sobie możliwość przystąpienia do JEREMIE na późniejszym etapie.