Miliardy euro czekają na polskie samorządy

Polskie gminy i powiaty coraz skuteczniej wykorzystują unijne fundusze. Za pieniądze z Brukseli buduje się nowe drogi, oczyszczalnie ścieków, kanalizacje, ale też organizuje szkolenia podnoszące kwalifikacje urzędników

Aktualizacja: 04.11.2008 06:57 Publikacja: 04.11.2008 05:25

Działania programu „Infrastruktura i środowisko”, w których beneficjentami mogą być jednostki samorz

Działania programu „Infrastruktura i środowisko”, w których beneficjentami mogą być jednostki samorządu

Foto: Rzeczpospolita

Gminy, powiaty i województwa już od kilku lat korzystają ze środków unijnych. Początkowo były to niewielkie kwoty związane z tzw. funduszami przedakcesyjnymi. Później worek z pieniędzmi był nieco większy, gdyż w latach 2004 – 2006 Polska jako pełnoprawny członek Unii Europejskiej zaczęła korzystać z funduszy strukturalnych. Jednak prawdziwe możliwości pojawiły się obecnie. Chodzi o lata 2007 – 2013. Przypomnijmy tylko, że o ile na lata 2004 – 2006 Polska otrzymała wsparcie w wysokości ok. 12 mld euro, o tyle do końca 2013 r. mamy szansę na 67 mld euro.

[srodtytul]Najwięcej do wzięcia[/srodtytul]

Co istotne, to właśnie jednostki samorządu terytorialnego będą najważniejszymi beneficjentami funduszy unijnych. Mogą szukać źródeł finansowania realizowanych przez siebie projektów w kilku programach. Część z nich ma charakter ogólnokrajowy. Oznacza to, że przy ich wsparciu będą mogły być realizowane projekty na terenie całego kraju. Przede wszystkim chodzi o programy „Infrastruktura i środowisko” oraz „Kapitał ludzki”. Ponadto w każdym województwie będzie indywidualnie wdrażany program regionalny. Z kolei do pięciu wybranych województw (warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie i świętokrzyskie) adresowany jest program „Rozwój Polski wschodniej”.

[srodtytul]Różnorodne projekty[/srodtytul]

Możliwości, jaki stoją przed samorządami, są naprawdę olbrzymie. Mając do dyspozycji środki zagwarantowane w tak różnych programach, mogą realizować różnorakie projekty – od rozbudowy infrastruktury drogowej, komunikacyjnej, społecznej poprzez ochronę środowiska, wspieranie przedsiębiorczości, szkolenia, doradztwo, służbę zdrowia po budowę społeczeństwa informacyjnego i rozwój zasobów ludzkich. Wybór najskuteczniejszej drogi rozwoju oraz sposób wykorzystania tych środków zależy już tylko od przyjętej strategii, pomysłowości i chęci wykorzystania szansy. Jest to szczególnie ważna decyzja dla tych samorządów, które do tej pory nie zdecydowały się na sięgnięcie po środki.

[srodtytul]W zależności od wartości projektu...[/srodtytul]

Podział na programy krajowe i regionalne jest istotny przy wyborze projektów, które są zgłaszane do dofinansowania. Podstawowe czynniki odróżniające zakres tych możliwości wiążą się z wielkością projektu, z kategorią beneficjenta bądź zakresem oddziaływania (regionalne i ponadregionalne). I tak, co do zasady, projekty, których wartość przekracza określony w programach regionalnych limit, mogą być finansowane z programów krajowych. Natomiast projekty, których wartość jest niższa, będą wspierane z programów regionalnych.

[srodtytul]...i wielkości gminy[/srodtytul]

Niektóre działania ograniczają liczbę beneficjentów, wskazując, że projekty mogą być zgłaszane tylko przez większe jednostki, np. miasta liczące powyżej 15 tys. mieszkańców (np. działanie 1.1 programu IiŚ), lub tylko przez miasta na prawach powiatu (np. działanie 6.1 programu IiŚ) albo samorząd wojewódzki (np. działanie 7.1 programu IiŚ). Podmioty wykluczone z działania programu krajowego mogą jednak szukać wsparcia w innych źródłach. I tak, wspomniane działanie 1.1 programu IiŚ przewiduje realizację projektów obejmujących gospodarkę wodno-ściekową tylko przez aglomeracje powyżej 15 tys. mieszkańców.

Podobne projekty, ale realizowane przez samorządy o liczbie mieszkańców od 5 tys. do 15 tys., będą mogły uzyskać wsparcie z 16 programów regionalnych.

Z kolei projekty w aglomeracjach poniżej 5 tys. mieszkańców wsparcia mogą szukać w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich. Wynika z tego, że projekty zgłaszane w ramach programów krajowych powinny mieć szerszy zakres oddziaływania niż lokalny. Przykładowo działanie 12.1 „Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym”, jak sama nazwa wskazuje, wymaga szerszego, ponadregionalnego, wymiaru projektu. W niektórych działaniach programów krajowych beneficjenci mogą być wskazani jeszcze dokładniej. Przykładowo działanie 7.2 PO IiŚ, przewidujące rozwój transportu morskiego, ogranicza liczbę beneficjentów do wybranych miast. Jak widać, przed podjęciem decyzji o złożeniu wniosku trzeba dokładnie zweryfikować, z jakiego programu możemy i chcemy skorzystać.

[srodtytul]Gdzie szukać informacji[/srodtytul]

Aby się zapoznać z konkretnym programem i prawidłowo wybrać działanie, w pierwszej kolejności należy sięgnąć do dokumentów programu operacyjnego. Następnie przejść do szczegółowego opisu jego priorytetów i działań (trzeba uważać, żeby korzystać z najnowszej wersji, dokumenty te są bowiem co jakiś czas modyfikowane). To właśnie w tak zwanym uszczegółowieniu przy każdym działaniu odnaleźć można dane na temat potencjalnych beneficjentów, przykładowych projektów i ich wartości (może być podana jego dopuszczalna minimalna i maksymalna wartość) oraz progu dofinansowania.

Kolejnym ważnym dokumentem, bez którego nie będzie możliwe przygotowanie prawidłowego wniosku, są wytyczne w zakresie tzw. kwalifikowania wydatków. Precyzyjnie wskazują one kategorie wydatków kwalifikowanych, czyli tych, które mogą zostać objęte refundacją. Poniesienie innych rodzajów kosztów (chociaż może być to w praktyce konieczne) skutkuje tym, że muszą one w całości pochodzić ze środków własnych wnioskodawcy i nie będzie możliwości uzyskania ich zwrotu.

W latach 2007 – 2013 maksymalna stopa dofinansowania ze środków wspólnotowych może wynieść nawet 85 proc. kosztów kwalifikowanych. To znacząco zmniejsza skalę wymaganych nakładów ze strony beneficjenta. Przypomnijmy, że w latach 2004 – 2006 poziom ten wynosił maksymalnie 75 proc. Niemniej wysokość wkładu własnego może się kształtować na poziomie wyższym niż 15 proc. Będzie to miało miejsce w przypadku projektów generujących dochody czy też projektów objętych zasadami pomocy publicznej (wówczas poziom dofinansowania będzie określony w odpowiednim programie pomocowym). Wszystkie wspomniane dokumenty można pobrać ze strony Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, które pełni funkcję tzw. instytucji zarządzającej ([link=http://www.mrr.gov.pl]www.mrr.gov.pl[/link]).

[ramka][b]Z jakiego programu skorzystać[/b]

- [b]„Infrastruktura i środowisko”[/b] – szeroko rozumiana infrastruktura (np. drogi, mosty, kolej, oczyszczalnie ścieków, bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, zarządzanie ruchem itp.).

- [b]„Innowacyjna gospodarka”[/b] – nowoczesna gospodarka (np. tworzenie terenów inwestycyjnych, centrów obsługi inwestorów, turystyka związana z Euro 2012, rozwój sieci internetowej).

- [b]„Kapitał ludzki”[/b] – rozwój zasobów ludzkich (szkolenia i podnoszenie kwalifikacji pracowników administracji, poprawa systemu edukacji, zwiększanie dostępności i poprawa jakości usług publicznych itp.).[/ramka]

Gminy, powiaty i województwa już od kilku lat korzystają ze środków unijnych. Początkowo były to niewielkie kwoty związane z tzw. funduszami przedakcesyjnymi. Później worek z pieniędzmi był nieco większy, gdyż w latach 2004 – 2006 Polska jako pełnoprawny członek Unii Europejskiej zaczęła korzystać z funduszy strukturalnych. Jednak prawdziwe możliwości pojawiły się obecnie. Chodzi o lata 2007 – 2013. Przypomnijmy tylko, że o ile na lata 2004 – 2006 Polska otrzymała wsparcie w wysokości ok. 12 mld euro, o tyle do końca 2013 r. mamy szansę na 67 mld euro.

Pozostało 91% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów