Należności uiszczamy do 31 marca

Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, a także te, które należą do jednostek samorządu terytorialnego, mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i prawnym. Oddanie takich nieruchomości w wieczyste użytkowanie następuje na okres 99 lat.

W wyjątkowych wypadkach, gdy cel gospodarczy użytkowania wieczystego nie wymaga oddania gruntu na tak długi czas, dopuszczalne jest ustanowienie tego prawa na okres krótszy. Musi on jednak wynosić co najmniej 40 lat.

Ustanowienie prawa użytkowania wieczystego następuje na podstawie umowy. Należy ją zawrzeć w formie aktu notarialnego.

Ponadto, zgodnie z art. 238 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5C8DF905D77E2C203103A14C34AEC0B3?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] (k.c.), użytkownik wieczysty uiszcza przez cały czas trwania tego prawa opłatę roczną.

[srodtytul]Pierwsze i roczna[/srodtytul]

Za oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste pobierane są opłaty. Są to opłata pierwsza oraz roczne pobierane – jak sama nazwa wskazuje – każdego roku trwania tego prawa. Pierwsza opłata za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest pobierana jednorazowo lub można ją rozłożyć na raty. Zależy to od tego, czy nieruchomość została oddana w tę formę władania w drodze przetargu czy bez jego przeprowadzania. Jeżeli nastąpiło to w wyniku przetargu, to uiszczenie opłaty następuje jednorazowo. Jeżeli oddanie gruntu nastąpiło w drodze bezprzetargowej, opłatę taką można rozłożyć na oprocentowane raty. Następuje to na maksymalnie dziesięć lat, a przysługującą np. gminie wierzytelność zabezpiecza się np. przez ustanowienie hipoteki.

Zapłata pierwszej raty musi w takim wypadku nastąpić nie później niż w dniu podpisania umowy, a raty kolejne wraz z oprocentowaniem płaci się w określonych w umowie terminach.

[srodtytul]Terminy z ustawy i umowy[/srodtytul]

[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=DB3C7D34E32BDC84FD2C44C5EA097898?id=175872]Ustawa o gospodarce nieruchomościami[/link] określa również zasady uiszczania opłat rocznych. Zgodnie z art. 71 ust. 4 wnosi się je przez cały okres trwania użytkowania wieczystego, w terminie do 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty tej nie pobiera się za rok, w którym prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione. Ponadto omawiany przepis stanowi, że na [b]wniosek użytkownika złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności właściwy organ może ustalić inny termin zapłaty. Nie może on jednak przekraczać danego roku kalendarzowego.[/b]

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że zobowiązany do uiszczenia opłaty rocznej jest podmiot, któremu prawo to przysługiwało od początku roku, czyli 1 stycznia. Data ta określa zatem powstanie obowiązku zapłaty i wskazuje zobowiązanego. Natomiast data 31 marca jest wyłącznie terminem płatności zastrzeżonym na korzyść dłużnika. W tym terminie zobowiązanie staje się również wymagalne.

[srodtytul]Możliwe zmniejszenie[/srodtytul]

Opłata za użytkowanie wieczyste gruntu należy do świadczeń płaconych raz na rok, w związku z tym niepodzielnych. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy uzasadnione jest zmniejszenie takiej opłaty. Taka sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy prawo to wygasło w ciągu roku. Wówczas, stosownie do treści art. 71 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, podlega ona zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku.

Podobnie będzie wtedy, gdy w ciągu roku prawo użytkowania wieczystego przekształci się w prawo własności na podstawie przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A968CF0FC14A249BACB10A069E7F0206?id=179106]ustawy z 29 września 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności (DzU nr 175 poz. 1459 ze zm.)[/link].

Opłata roczna za użytkowanie wieczyste za rok, w którym przekształcenie nastąpiło, ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku.

Jak podkreślił[b] SN w wyroku z 25 stycznia 2004 r.[/b], w takim stanie faktycznym żądanie zmniejszenia opłaty rocznej uzasadnia treść art. 5[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6C74B727A4AB2CFD6C369F4641341601?id=70928] kodeksu cywilnego[/link].

[srodtytul]Procent od ceny[/srodtytul]

Opłaty z tytułu użytkowania nieruchomości ustala się według stawki procentowej od ceny nieruchomości. Cenę tę ustala się natomiast zgodnie z wytycznymi zawartymi w art. 67 ustawy o gospodarce nieruchomościami, czyli co do zasady na podstawie wartości gruntu.[b] Stawka opłaty pierwszej może być zróżnicowana co do wysokości i wynosić od 15 do 25 proc. ceny nieruchomości gruntowej.[/b] Natomiast jeżeli chodzi o wysokość stawek procentowych opłat rocznych, to jest ona uzależniona od tego, na jaki cel grunt został oddany w wieczyste użytkowanie. W zależności od tego celu, który określony jest w umowie, opłata ta może wynosić:

- za grunt oddany na cele obronności i bezpieczeństwa państwa, w tym ochrony przeciwpożarowej – 0,3 proc. ceny;

- za grunt pod budowę obiektów sakralnych wraz z budynkami towarzyszącymi, plebanii w parafiach diecezjalnych i zakonnych, archiwów i muzeów diecezjalnych, seminariów duchownych, domów zakonnych oraz siedzib naczelnych władz Kościołów i związków wyznaniowych – 0,3 proc. ceny;

- za grunt na działalność charytatywną oraz na niezarobkową działalność: opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, wychowawczą, naukową lub badawczo-rozwojową – 0,3 proc. ceny;

- za grunt oddany na cele rolne – 1 proc. ceny;

- za grunt oddany na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej i innych celów publicznych oraz działalność sportową – 1 proc. ceny;

- za grunt na działalność turystyczną – 2 proc. ceny;

- za pozostałe grunty – 3 proc. ceny.

Jeżeli nieruchomość gruntowa została [b]oddana w użytkowanie wieczyste na więcej niż jeden cel, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się dla tego, który w umowie o oddanie w użytkowanie wieczyste został określony jako podstawowy. [/b]

Podobnie jest w sytuacji, gdy po oddaniu nieruchomości na określony cel, np. na działalność rolną (opłata 1 proc. od wartości gruntu), nastąpi trwała zmiana korzystania z gruntu, np. będzie on wykorzystywany na cele turystyczne (opłata 2 proc. od wartości). W takiej sytuacji stawkę opłaty zmienia się stosownie do tego celu.

[ramka][b]Zabytki o 50 proc. mniej[/b]