Gospodarka finansami w instytucjach kultury

Skala nieprawidłowości w unormowaniach dotyczących funduszy instytucji kultury jest tak duża, że wymagają one gruntownej zmiany

Publikacja: 08.12.2010 04:55

Gospodarka finansami w instytucjach kultury

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Red

Zasady gospodarki funduszami instytucji kultury utworzonych przez gminy zawiera [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=809A771351DA28C5BB975F3AC40A89FD?id=142971]ustawa z 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej[/link].

Art. 29 tej ustawy określa zasady rozliczenia funduszu własnego tych instytucji. Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że „fundusz instytucji kultury”, o którym mowa w tym przepisie, jest jedynym funduszem własnym tych jednostek.

Jak wynika z treści omawianego przepisu, gospodarka funduszem instytucji kultury jest elastyczna. Źródła zwiększenia i zmniejszenia funduszu instytucji kultury są katalogiem otwartym. Co więcej, każdą stratę (ujemny wynik finansowy) można pokryć z funduszu własnego do pełnej jego wysokości. Ustawodawca nie przyjął bowiem barier ochrony tej części majątku, która została przekazana instytucji kultury przez jej organizatora, np. gminę.

Omawiany art. 29 obciążony jest błędem. Nie respektuje zasady równowagi bilansowej. Fundusz instytucji odpowiada bowiem jej aktywom netto, a nie wartości wydzielonego i nabytego mienia.

„Oryginalnymi” regulacjami są również przepisy art. 29 ust. 3 i 4 omawianej ustawy mówiące o zwiększeniu (zmniejszeniu) funduszu o amortyzację majątku trwałego. Właściwie to nie wiadomo, jakiemu celowi mają te regulacje służyć, tym bardziej że nie wynikają z nich żadne realne zmiany funduszu instytucji kultury, gdyż umorzenie to nic innego jak zakumulowana amortyzacja. Nawet jeżeli uznać zapisy o umorzeniu i amortyzacji za regulacje szczególne, wyłączające stosowanie przepisów ustawy o rachunkowości, to trzeba uznać je za zbędne, gdyż nic konkretnie z nich nie wynika. Należy je zatem ignorować.

Opisane zasady rozliczenia amortyzacji i umorzenia odpowiednio na zwiększenie i zmniejszenie funduszu instytucji kultury należy traktować jako „nieprzezwyciężone pozostałości dawnego systemu”. To właśnie w gospodarce socjalistycznej stosowano różne specjalne zasady gospodarki funduszami własnymi, jak chociażby właśnie fundusz amortyzacji. Podobne zarzuty można postawić regulacji mówiącej o tym, że fundusz instytucji kultury zmniejsza się o wydatki na finansowanie inwestycji (art. 29 ust. 3 pkt 4).

Należy również zwrócić uwagę na art. 29 ust. 7 omawianej ustawy. Stanowi on, że instytucja kultury może tworzyć z zysku oraz z innych środków przekazanych jej przez osoby prawne i fizyczne fundusz załogi, z przeznaczeniem na wypłatę nagród indywidualnych, oraz inne fundusze. Wystarczy wskazać, że zarówno fundusz załogi, jak i jemu podobne mają charakter zobowiązań. Są zatem funduszami specjalnymi. Nie są więc zaliczane do funduszy własnych jednostki.

[i]Autor jest biegłym rewidentem[/i]

Spadki i darowizny
Odziedziczyłeś majątek? By dysponować spadkiem, musisz mieć ten dokument
Praca, Emerytury i renty
NSA: honorowe krwiodawstwo nie ma pierwszeństwa przed policyjną służbą
Sądy i trybunały
Resort sprawiedliwości już nie chce likwidacji Izby Odpowiedzialności Zawodowej
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Prawo karne
Lech Wałęsa przegrał w sądzie. Chodzi o teczki TW „Bolka”