Rady nie muszą zmieniać uchwał w spr. opłat za przedszkola

Od 1 września 2013 r. za każdą godzinę pobytu dziecka w przedszkolu przekraczającą czas bezpłatnej nauki rodzic (opiekun) nie zapłaci więcej niż 1 zł. Wynika to z uchwalonej 13 czerwca nowelizacji ustawy o systemie oświaty, która wchodzi w życie właśnie 1 września.

Co istotne, rodzic przedszkolaka nie zapłaci za pobyt więcej niezależnie od tego, czy gmina zmieni do 1 września obowiązujące teraz uchwały w sprawie opłat za przedszkola w godzinach ponadprogramowych, czy też nie.

Nowelizacja zawiera bowiem stosowny przepis przejściowy. Wynika z niego, że uchwały gminnych rad w sprawie opłat za przedszkola podjęte przed dniem wejścia w życie ustawy zachowują moc obowiązującą (nie dłużej niż do 31 sierpnia 2014 r.). Z tym zastrzeżeniem, że wszystkie ustalone w nich opłaty wyższe niż 1 zł za godzinę ponadprogramowych zajęć zostają zredukowane do poziomu wynikającego z przepisów nowelizacji.

1506 zł to kwota rocznej dotacji celowej, jaką otrzyma gmina na jednego przedszkolaka z budżetu państwa

Zakładając, że dziecko przebywa w przedszkolu średnio osiem i pół godziny dziennie (w tym pięć godzin bezpłatnie) przez 21 dni w miesiącu, rodzic zapłaci za swoją pociechę (3,5 x 1 x 21) 73,5 zł miesięcznie.

Obecnie w roku szkolnym 2012/2013 opłatę za pobyt dziecka w przedszkolu w godzinach ponadprogramowych nieprzekraczającą 1 zł za każdą godzinę pobiera 15 proc. gmin. Najliczniejszą grupę samorządów (72 proc.) stanowią te, w których opłata ta nie przekracza 2 zł za godzinę. Gmin, w których opłata przekracza 3 zł za godzinę ponadprogramowych zajęć, jest zaledwie 3 proc., w tym 2 proc. to gminy wiejskie.

Przykładowo, w Krakowie stawka za godzinę ponadprogramową wynosi 2,50 zł. – Drugie tyle dokłada z budżetu miasto – informuje Monika Chylaszek, rzecznik prezydenta Krakowa. – Miesięczny koszt utrzymania dziecka w przedszkolu wynosi obecnie 751 zł – dodaje.

Jednocześnie ustawa ta wprowadza nową dotację celową dla gmin na dofinansowanie tego zadania.

Dotację z budżetu państwa gmina będzie mogła przeznaczyć wyłącznie na dofinansowanie wydatków bieżących związanych z realizacją tych zadań.

W 2013 r. dotacja celowa dla gmin na każde dziecko korzystające z wychowania przedszkolnego wyniesie 414 zł.

W ocenie samorządowców dotacje te są niedoszacowane. Jednak ile do realizacji tego zadania samorządy będą musiały dołożyć – nie wiadomo.

– W mojej ocenie sytuacja z dotacją celową na przedszkola będzie wyglądała tak jak z subwencją oświatową – mówi Marek Olszewski ze Związku Gmin Wiejskich RP. – Będą gminy, dla których dotacja będzie w zupełności wystarczająca, oraz takie, które do tego zadania będą musiały dołożyć – wyjaśnia.

Liczba tych ostatnich będzie z pewnością rosła, zwłaszcza że od 1 września 2015 r. gminy będą obowiązane zapewnić miejsca w przedszkolach wszystkim pięciolatkom, a w latach kolejnych także cztero- i trzylatkom.

Warszawa, aby przygotować miejsca w przedszkolach publicznych dla 8 tys. trzy- i czterolatków, które obecnie uczęszczają do placówek niepublicznych, musiałaby wydać w ciągu najbliższych lat kilkaset milionów złotych. To koszt budowy nowych oraz dostosowania istniejących budynków szkół do potrzeb przedszkoli.

Dotacja celowa finansowania takich inwestycji nie obejmuje. Inaczej byłoby, gdyby –jak chcą tego samorządy – dofinansowanie zostało prze kazane  gminom w formie subwencji.

Dlatego organizacje samorządowe wystąpiły do prezydenta RP o skierowanie nowelizacji do Trybunału Konstytucyjnego.

– Gdyby prezydent na taki krok się nie zdecydował, będziemy namawiać gminy, aby składały wnioski do TK indywidualnie – zapowiada Andrzej Porawski ze Związku Miast Polskich.