Rada gminy nie zawsze wyznaczy datę referendum

Rada Miejska w Przemkowie podjęła uchwałę w sprawie przeprowadzenia referendum gminnego w sprawie odwołania Stanisława Pępkowskiego z funkcji burmistrza, przed upływem kadencji. Jako przyczynę przeprowadzenia referendum radni wskazali uchwałę odmawiającą udzielenie burmistrzowi absolutorium z wykonania budżetu za rok 2012.

Nieważność niektórych z jej postanowień stwierdził wojewoda dolnośląski (rozstrzygnięcie nadzorcze z 7 sierpnia 2013 r., sygn. akt NK-N.4131.113.10.2013.BSZ2)

.

Uchwała rady miejskiej w Przemkowie podjęta została w trybie art. 28a ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z jego treścią sesja na której radni mają podjąć decyzję o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta może być zwołana nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia absolutorium. Jednocześnie uchwałę o przeprowadzeniu referendum rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu imiennym.

- Postępowanie nadzorcze potwierdziło, że uchwała rady miejskiej w Przemkowie wymagania określone w art. 28a ustawy o samorządzie gminnym spełniała - informuje Aleksander Marek Skorupa, wojewoda dolnośląski.

Jednocześnie, mocą przedmiotowej uchwały rada miejska ustaliła nie tylko treść pytania referendalnego wraz z wariantami odpowiedzi, ale uregulowała również:

- Tym samym rada gminy wypełniła delegację ustawową zawartą w art. 9 ustawy o referendum lokalnym - potwierdza wojewoda.

Organ nadzoru dostrzega jednak, że ustawa o referendum lokalnym, w art. 24a, reguluje kompetencje komisarza wyborczego, w sytuacji podjęcia przez radę gminy uchwały o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta. Zgodnie z treścią tego przepisu to komisarz wyborczy wydaje postanowienie w którym wyznacza termin przeprowadzenia referendum, wzór i treść karty do głosowania, jak również kalendarz czynności związanych z przeprowadzeniem referendum.

- Z zestawienia przepisów art. 9 i art. 24a ustawy o referendum lokalnym wynika, że ustawodawca z jednej strony nałożył na radę gminy obowiązek podjęcia uchwały o określonej treści, a z drugiej strony na komisarza wyborczego nałożył obowiązek wydania postanowienia zawierającego te same elementy co uchwała rady gminy - mówi Aleksander Marek Skorupa. - W związku z kolizją tych dwóch norm rangi ustawowej należy zastosować jedną z reguł kolizyjnych. Tylko bowiem w ten sposób możliwe jest ustalenie prawidłowej treści normy kompetencyjnej - dodaje wojewoda.

Powyższą kolizję rozstrzyga zasada prawna lex specialis derogat legi generali (prawo szczególne uchyla prawo ogólne).

- Zgodnie z tą zasadą w przypadku norm prawnych zawartych w aktach prawnych tej samej rangi (ustawy) obowiązujących w tym samym czasie, norma o charakterze szczególnym ma pierwszeństwo stosowania przed normą o charakterze ogólnym - wyjaśnia wojewoda. - W sytuacji przedmiotowej kolizji należy zatem uznać, że charakter lex specialis będą miały przepisy art. 24a ust. 2  ustawy o referendum lokalnym, gdyż normują konkretną, szczególną sytuację prawną dotyczącą referendum w sprawie odwołania wójta i dlatego będą miały pierwszeństwo w stosowaniu przed normą ogólną zawartą w art. 9 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym, jako normą lex generali, która dotyczy zasadniczo wszelkich referendów zainicjowanych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego - wyjaśnia Aleksander Marek Skorupa.