Gminy coraz częściej szukają możliwości odliczenia VAT od planowanych czy realizowanych inwestycji. Niestety, często o takie prawo muszą walczyć z fiskusem w sądach administracyjnych. Jedną z takich spraw udało się ostatnio wygrać gminie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Dwa podmioty
Spór sprowadzał się do tego, czy gmina ma prawo odliczyć VAT naliczony w związku z realizacją inwestycji przekazanej następnie nieodpłatnie jej zakładowi budżetowemu. Ten wykorzystuje ją do prowadzenia sprzedaży opodatkowanej.
Konkretnie chodziło o zrealizowane przez gminę projekty związane z infrastrukturą kanalizacyjną i wodociągową. Gmina nie odliczała VAT od zakupów związanych z tą inwestycją. Przez pewien czas infrastruktura była w nieodpłatnym użytkowaniu jej zakładu budżetowego. Postanowiła się upewnić, czy może odzyskać podatek związany z budową.
Odpowiedź fiskusa okazała się niekorzystna. Jego zdaniem gmina nie jest uprawniona do odliczenia VAT związanego z wydatkami służącymi realizacji inwestycji użytkowanych nieodpłatnie przez zakład. A to dlatego, że nie jest ona wykorzystywana do czynności opodatkowanych przez gminę, lecz przez zakład, a ten jest odrębnym od niej podatnikiem VAT.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy nie podzielił tego stanowiska. Zwrócił uwagę na specyfikę stosunków między odrębnymi podatnikami (tj. gminą i jej zakładem budżetowym). Sąd zgodził się, że nie stanowią one jedności do celów VAT, ale podkreślił, że zakład budżetowy został powołany do wykonywania zadań własnych gminy w zakresie gospodarki komunalnej. Dlatego w sferze swoich stosunków wzajemnych gmina i jej zakład mogą być traktowane jako jedność.