Niższe zarobki w gminach - nowe rozporządzenie ws. wynagradzania pracowników samorządowych

Nowe regulacje zawarto w rozporządzeniu Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, które weszło w życie 19 maja 2018 r. (i zastąpiło rozporządzenie z 18 marca 2009 r.). Chociaż wiele przepisów zostało przeniesionych z wcześniejszego rozporządzenia, wprowadza ono też zmiany i uzupełnienia m.in. w sprawie dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i odprawy emerytalnej (piszemy o tym niżej). Istotną zmianą, jest obniżenie – średnio o 20 proc. – minimalnego i maksymalnego wynagrodzenia zasadniczego samorządowców zatrudnionych na podstawie wyboru albo powołania (wysokość dodatku funkcyjnego się nie zmienia). Dla przypomnienia, samorządowcami zatrudnionymi na podstawie wyboru są m.in.: wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast), starostowie, wicestarostowie, marszałkowie województw, wicemarszałkowie. Natomiast zatrudnionymi na podstawie powołania są zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnicy gminy (powiatu, województwa).

W tabelach zawartych w załącznikach nr 1 i 2 do nowego rozporządzenia (czyli dotyczących samorządowców zatrudnionych na podstawie wyboru albo powołania) wprowadzono podział na dwie części: A – obowiązującą do 30 czerwca 2018 r. i B – obowiązującą od 1 lipca 2018 r. (obniżającą minimalne i maksymalne wynagrodzenia zasadnicze) >>patrz tabela.

W nowym rozporządzeniu w odniesieniu do niektórych stanowisk dokonano korekty wymaganych kwalifikacji. Przykładowo doradca EURES (sieć europejskich ofert pracy) w wojewódzkim urzędzie pracy musi m.in. znać język angielski na poziomie B1 i mieć ukończone określone szkolenia. W przepisach przejściowych przyjęto jednak, że pracownik samorządowy, który nie spełnia minimalnych wymagań kwalifikacyjnych w zakresie wykształcenia, umiejętności zawodowych lub stażu pracy, przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez niego w dniu wejścia w życie nowego rozporządzenia (19 maja 2018 r.), może być nadal zatrudniony na tym stanowisku.

Pracownik zatrudniony w dniu wejścia w życie nowego rozporządzenia na stanowisku: archiwisty, starszego archiwisty, kierownika archiwum i specjalisty do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, które przed tym dniem było zaliczone do grupy stanowisk pomocniczych i obsługi (zgodnie z nowym rozporządzeniem są to stanowiska urzędnicze), może być nadal zatrudniony na tym stanowisku. Natomiast pracownik zatrudniony w dniu wejścia w życie nowego rozporządzenia na stanowisku nieprzewidzianym w tym rozporządzeniu może być zatrudniony na tym stanowisku do 31 grudnia 2018 r. na dotychczasowych zasadach.

Przy ustalaniu prawa do dodatku za wieloletnią pracę przyjmowano dotychczas, że w sytuacji, gdy praca w danym urzędzie czy jednostce stanowi dodatkowe zatrudnienie, to do okresu dodatkowego zatrudnienia nie zalicza się okresów zatrudnienia podstawowego. Zgodnie z nowym rozporządzeniem, jeżeli pracownik był zatrudniony równocześnie w ramach więcej niż jednego zakończonego stosunku pracy, to do okresu uprawniającego do dodatku za wieloletnią pracę wlicza się jeden z tych okresów zatrudnienia. Nowe rozwiązania są analogiczne do tych przyjętych w odniesieniu do nagrody jubileuszowej.

Przykład:

W razie zatrudnienia pracownika samorządowego po wejściu w życie nowego rozporządzenia (19 maja 2018 r.), przysługujące mu składniki wynagrodzenia, w tym dodatek za wieloletnią pracę, trzeba ustalać zgodnie z wymaganiami określonymi w tym akcie. Zgodnie z art. 38 ust. 5 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W myśl § 7 ust. 4 nowego rozporządzenia, jeżeli pracownik samorządowy był zatrudniony równocześnie w ramach więcej niż jednego zakończonego stosunku pracy, to do okresu uprawniającego do dodatku wlicza się jeden z tych okresów zatrudnienia. W przepisach przejściowych (§ 12 ust. 4 pkt 2 nowego rozporządzenia) przewidziano jednak, że jeżeli pracownikowi samorządowemu, już zatrudnionemu w dniu wejścia w życie nowego rozporządzenia (19 maja 2018 r.) – ze względu na nowy sposób ustalania okresu uprawniającego do dodatku za wieloletnią pracę – wzrosłaby wysokość dodatku, to taki podwładny otrzymuje do 31grudnia 2018 r. wynagrodzenie w dotychczasowej wysokości.

Nagroda jubileuszowa

Tak, jak dotychczas, zasadą jest, że pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu upływu okresu uprawniającego do tej nagrody albo w dniu wejścia w życie przepisów wprowadzających nagrody jubileuszowe. W razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, osobie, której do nabycia prawa do nagrody brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia ustania stosunku pracy, nagrodę trzeba wypłacić w dniu ustania stosunku pracy.

Dodano jednak nowy przepis zastrzegający, że pracownik nie nabywa już ponownie prawa do nagrody tego samego stopnia, jeżeli tę nagrodę wypłacono mu ze względu na ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, mimo, że do nabycia prawa do nagrody brakowało mniej niż 12 miesięcy.

Odprawa emerytalna lub rentowa

Jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy jest wypłacana – tak, jak dotychczas – w dniu ustania stosunku pracy. Dodano jednak przepis przewidujący, że w sytuacji, gdy pracownik był zatrudniony równocześnie w ramach więcej niż jednego zakończonego stosunku pracy, to do okresu uprawniającego do odprawy wlicza się jeden z tych okresów zatrudnienia. Jest to zgodne z regulacjami dotyczącymi dodatku za wieloletnią pracę i nagrody jubileuszowej.

Wynagrodzenie prowizyjne

Tak jak dotychczas, pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę może być przyznane dodatkowe wynagrodzenie prowizyjne za wykonywanie czynności z zakresu egzekucji administracyjnej należności pieniężnych.

Dotychczasowe rozwiązania doprecyzowano tak, aby nie było wątpliwości jak postąpić w sytuacji, gdy tą samą sprawą zajmuje się więcej niż jednak osoba. Przyjęto, że w przypadku, gdy daną sprawę egzekucyjną przydzielono do realizacji więcej niż jednemu pracownikowi, to podstawą wynagrodzenia prowizyjnego każdego z tych pracowników jest kwota będąca wynikiem podziału na równe części sumy kwot uzyskanych w tej sprawie egzekucyjnej.