Mandat nie zawsze chroni przed zwolnieniem

Ochrona zatrudnienia radnych wynika z art. 25 ust. 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163433]ustawy o samorządzie gminnym[/link], art. 22 ust. 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163434]ustawy o samorządzie powiatowym[/link] oraz z art. 27 ust. 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163432]ustawy o samorządzie województwa[/link]. Zgodnie z tymi przepisami rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady lub sejmiku województwa, którego jest członkiem. Organ ten obligatoryjnie odmówi wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.

Szczególna ochrona stosunku pracy radnego powstaje z chwilą jego wyboru, czyli data wyboru pracownika do pełnienia funkcji radnego stanowić będzie zarazem moment rozpoczęcia okresu ochronnego. Zaś koniec tej ochrony następuje z upływem kadencji, na którą został powołany radny, chyba że wcześniej utraci mandat radnego.

[srodtytul]Bez zgody rady[/srodtytul]

Jednakże ochrona stosunku pracy radnego zostaje wyłączona w przypadku, gdy u pracodawcy zatrudniającego ponad 20 pracowników dochodzi do zwolnień grupowych z przyczyn niedotyczących pracowników. Wskazuje na to treść art. 5 ust. 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=169524]ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników[/link], w którym wprowadzone zostały wyłączenia ochrony trwałości stosunku pracy wynikającej z przepisów szczególnych. Przepis ten umożliwia więc w ramach zwolnienia grupowego rozwiązanie stosunku pracy z pracownikami będącymi radnymi.

Tak też wskazywał [b]NSA w wyroku z 9 maja 2006 r.[/b], stwierdzając, że ochrona trwałości stosunku pracy radnego przewidziana w art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym nie ma zastosowania w razie rozwiązania stosunku pracy w ramach grupowych zwolnień z przyczyn określonych w art. 5 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników [b](I OSK 194/06)[/b]. Stanowi to istotne ułatwienie dla pracodawców dokonujących zwolnień grupowych, gdyż nie muszą oni występować o uzyskanie zgody do odpowiedniej rady gminy.

[srodtytul]Ograniczenia[/srodtytul]

Pamiętać jednak należy, że przepisów ww. ustawy nie stosuje się do mniejszych pracodawców zatrudniających mniej niż 20 osób. Nie może być ona także stosowana do pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania (art. 11 ww. ustawy). Zatem w przypadku radnego zatrudnionego na podstawie mianowania szczególna ochrona jego stosunku pracy zostaje zachowana także w razie zwolnienia grupowego. Podobnie jest w razie zwolnień indywidualnych, przewidzianych w art. 10 tej ustawy, gdzie wprost wyłączono możliwość zastosowania takiej podstawy rozwiązania stosunku pracy z radnym w okresie, w którym jego stosunek pracy podlega z mocy odrębnych przepisów szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem (art. 10 ust. 5 ww. ustawy).

[ramka][b]GPP>przykład[/b]

Adam Z., będący radnym gminy, był zatrudniony w spółce X na podstawie umowy o pracę. Spółka ta z uwagi na złą sytuację ekonomiczną musiała przeprowadzić zwolnienia grupowe wśród swoich pracowników. W ramach tych zwolnień wypowiedzenie umowy o pracę wręczono też Adamowi Z. Ten jednak nie zgodził się z tym wypowiedzeniem i wystąpił z pozwem do sądu pracy, żądając przywrócenia do pracy. Wskazał, że jego zatrudnienie jako radnego podlega szczególnej ochronie i konieczne jest uzyskanie przez pracodawcę zgody rady gminy. Sąd jednak oddalił jego powództwo, pracodawca postąpił bowiem prawidłowo, ponieważ w czasie zwolnień grupowych ochrona zatrudnienia radnych ulega wyłączeniu. [/ramka]

[i]Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach[/i]

[i]Podstawa prawna: