Gminne służby porządkowe nadal ma tworzyć rada po zasięgnięciu opinii właściwego wojewódzkiego komendanta policji. Straż taką można również utworzyć, jeżeli opinia nie zostanie wydana w terminie 14 dni od złożenia wniosku. Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=75516]ustawy o strażach gminnych[/link], który po pracach w komisjach Spraw Wewnętrznych oraz Samorządu Terytorialnego został przedstawiony na plenarnym posiedzeniu Sejmu.

Szczególne uprawnienia w stosunku do tej służby projekt przyznaje także wójtowi. Po pierwsze ma być odpowiedzialny za nadanie straży regulaminu organizacyjnego, ale tylko wtedy, gdy straż działa w strukturze urzędu gminy. Po drugie wójt będzie zatrudniał komendanta. Podstawą zatrudnienia jest umowa o pracę. Przed jej podpisaniem konieczne będzie zasięgnięcie opinii wojewódzkiego komendanta policji, ale gdy nie zostanie wydana w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, komendanta straży będzie można zatrudnić i bez niej. Po trzecie do zadań wójta ma należeć sprawowanie nadzoru nad działalnością straży.

Nadzór, o którym mowa w obowiązującym art. 9 ust. 1 ustawy, sprawować ma wojewoda za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego policji. Projekt dookreśla również jego zakres, zaliczając do niego użycie przez strażnika broni palnej oraz środków przymusu bezpośredniego ewidencję etatów i wyposażenia oraz wykonywanie czynności związanych z – nazwijmy to ogólnie – ochroną porządku i bezpieczeństwa publicznego.

W projekcie nowelizacji znalazły się również przepisy zwiększające uprawnienia strażników. Zmieniony art. 12 ustawy przyznaje im bowiem kompetencje do dokonywania kontroli osobistej, przeglądania podręcznych przedmiotów i bagaży osoby. Czynności takie strażnik będzie mógł wykonywać w razie uzasadnionego podejrzenia, że zatrzymany popełnił czyn zabroniony pod groźbą kary. Rewidować strażnik będzie mógł również osoby zatrzymane, które swym zachowaniem stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia.

Strażnik będzie mógł również przeprowadzić kontrolę osobistą osoby doprowadzanej do izby wytrzeźwień, ale tylko w sytuacji, gdy będzie miał uzasadnione podejrzenie, że posiada ona przedmioty niebezpieczne dla życia lub zdrowia ludzkiego.