Gdzie szukać pieniędzy na inwestycje

Emisja obligacji przychodowych może być motorem dla wielu inwestycji w jednostkach samorządu terytorialnego. Ze względu na zabezpieczenie emisji przychodami z przedsięwzięcia, które emisja ma sfinansować, oraz ochronę majątku przedsięwzięcia przed egzekucją oraz w upadłości inwestycja w takie obligacje jest relatywnie bezpieczna dla potencjalnych inwestorów. Atutem takiego pozyskiwania środków na inwestycje infrastrukturalne jest również wyłączenie emisji obligacji z limitu zadłużenia, o którym mowa w art. 113 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B8F8B75FD954C55D5B2363BC995779C3?id=180304]ustawy o finansach publicznych[/link]. Nie wyłącza to jednak obowiązku publikacji przez emitentów w dziennikach ogólnokrajowych oraz o zasięgu lokalnym ogłoszeń o wysokości zobowiązań z tytułu emitowanych obligacji przychodowych oraz wskazania przedsięwzięcia, któremu ich emisja ma służyć.

[srodtytul]Co je wyróżnia[/srodtytul]

Ten typ obligacji charakteryzuje się przede wszystkim ograniczeniem odpowiedzialności emitenta za zobowiązania z nich wynikające jedynie do kwoty przychodów lub wartości majątku przedsięwzięcia, do których obligatariuszowi służy prawo pierwszeństwa na zasadach określonych w ustawie.

Co więcej, ustawa o obligacjach przewiduje ograniczony krąg podmiotów mogących emitować takie papiery wartościowe, wyraźnie w ten sposób wskazując, że emisje obligacji przychodowych mają służyć finansowaniu inwestycji realizowanych przez samorząd.

[srodtytul]Kto emituje[/srodtytul]

Wśród podmiotów, które mogą być emitentami obligacji przychodowych, należy wskazać przede wszystkim:

- jednostki samorządu terytorialnego, m.st. Warszawę;

- spółki akcyjną oraz z o.o., w których np. gmina czy powiat posiadają liczbę głosów lub akcji zapewniających więcej niż 50 proc. ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, jeśli jedynym przedmiotem działalności spółki jest zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnych lub wykonywanie zadań z zakresu użyteczności publicznej;

- koncesjonariuszy mogących wykonywać zadania z zakresu użyteczności publicznej albo świadczyć usługi w zakresie transportu lub komunikacji.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na treść art. 23b ustawy, na podstawie którego wyłączono m.in. świadczenia emitenta w stosunku do obligatariuszy w wykonaniu zobowiązań wynikających z obligacji, z obliczania ograniczeń w zadłużaniu się samorządów, o których mowa w art. 113 ustawy o finansach publicznych. W związku z tym [b]emisja obligacji przychodowych może być dla JST alternatywą dla finansowania kredytem bankowym. Pozwala ona na dywersyfikację źródeł finansowania [/b]i, co więcej, w przypadku publicznej emisji obligacji – na trafienie do szerokiego grona odbiorców.

Biorąc pod uwagę fakt, iż obligacje przychodowe są spłacane z przychodów przynoszonych przez przedsięwzięcie, które finansują, cel ich emisji musi być wyraźnie sprecyzowany, bowiem to właśnie finansowane przedsięwzięcie (jakkolwiek niezdefiniowane w ustawie o obligacjach) swoimi przychodami ma zabezpieczyć ich przyszły wykup.

Niestety, z reguły przedsięwzięcia te będą dochodowe tylko w ograniczonym lub niewielkim zakresie. W związku z tym konieczne mogą być dodatkowe gwarancje lub poręczenia JST.

Przy czym wierzytelności tworzące przychody, z których mają zostać zaspokojeni obligatariusze, nie mogą być przedmiotem zastawu ani cesji. Dodatkowo emitent ma ustawowy zakaz zbywania i obciążania składników majątkowych przedsięwzięcia, z wyjątkiem sytuacji, gdy zbycie następuje w toku prawidłowej gospodarki i nie powoduje istotnego zmniejszenia wartości przedsięwzięcia.

[srodtytul]Procedura emisji[/srodtytul]

Finansowanie danego projektu w drodze emisji obligacji przychodowych wymaga określenia warunków emisji obligacji, a w szczególności:

- wartości emisji,

- rodzaju i celu przedsięwzięcia,

- sposobu obliczania przychodu z przedsięwzięcia,

- wskazania, do jakiej części przychodów z przedsięwzięcia lub majątku przedsięwzięcia służy obligatariuszom pierwszeństwo,

- oprocentowania obligacji,

- ceny nominalnej,

- ceny emisyjnej,

- struktury wykupu czy też

- opcji wcześniejszego wykupu oraz

- terminu zapadalności obligacji.

Wszystkie te parametry powinny zostać uwzględnione w uchwale o emisji obligacji przychodowych oraz w treści obligacji. Przy czym uchwała taka może wskazywać nie więcej niż jedno przedsięwzięcie. Jednocześnie [b]w treści obligacji przychodowej powinno się znaleźć wyraźne ograniczenie odpowiedzialności emitenta do kwoty przychodów lub majątku przedsięwzięcia, co do których obligatariuszom służy pierwszeństwo zaspokojenia.[/b] To bowiem zastrzeżenie jest cechą konstytutywną obligacji przychodowych.

Uchwała o emisji podejmowana jest przez organ stanowiący JST lub uprawnionych emitentów i stanowi podstawę prawną do przygotowania emisji przez zarząd JST lub spółki prawa handlowego mogącej emitować obligacje przychodowe. W przypadku JST do podjęcia uchwały przez radę gminy konieczna będzie zwykła większość głosów w obecności co najmniej połowy składu rady. Przy czym podjęcie tej uchwały powinno zostać poprzedzone skierowaniem wniosku o wydanie w tej sprawie opinii przez regionalną izbę obrachunkową. Opinia RIO nie jest w takim przypadku wiążąca.

Emisja obligacji może być zarówno niepubliczna, jak i publiczna (gdzie oferowanie papierów wartościowych będzie przeprowadzone zgodnie z przepisami [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F846AB32CA1F50B04CCE24C87D999292?id=179232]ustawy z 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej[/link]). Emisja może być również gwarantowana przez banki, co pozwala na płynne uzyskanie finansowania, bank bowiem, obejmując całą emisję, gwarantuje jej dojście do skutku, a następnie sam oferuje obligacje inwestorom, takim jak: fundusze emerytalne, towarzystwa ubezpieczeniowe czy fundusze inwestycyjne.

[srodtytul]Gromadzenie przychodów [/srodtytul]

W przypadku obligacji przychodowych wszelkie przychody, które zostały wskazane jako te, z których nastąpi spłata kapitału i odsetek od obligacji, muszą być gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a wypłaty z tego rachunku mogą następować jedynie na spłatę zobowiązań wobec obligatariuszy. Dokonywanie wypłat z przedmiotowego rachunku w innych celach będzie mogło mieć miejsce jedynie wtedy, gdy możliwość taka zostanie zastrzeżona w warunkach emisji. W każdym jednak przypadku na rachunku musi pozostać kwota pozwalająca na zaspokojenie roszczeń obligatariuszy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Środki gromadzone na rachunku przedsięwzięcia finansowanego z emisji obligacji przychodowych są wolne od zajęcia w ramach postępowania egzekucyjnego do wysokości kwoty zobowiązań emitenta wobec obligatariuszy. Również w razie egzekucji prowadzonej do majątku przedsięwzięcia zajęciu nie podlega kwota w wysokości niezbędnej do zaspokojenia roszczeń obligatariuszy.

[b]W przypadku postępowania upadłościowego prowadzonego przeciwko emitentom obligacji przychodowych majątek przedsięwzięcia finansowanego z emisji tych obligacji jest wyłączony z masy upadłości[/b], a zobowiązania z obligacji stają się natychmiast wymagalne.