U gminnych urzędników decydują głównie przepisy wewnętrzne

W skład wynagrodzenia pracownika samorządowego, oprócz wynagrodzenia zasadniczego, mogą wchodzić następujące składniki:

- dodatek za wieloletnią pracę,

- dodatek funkcyjny,

- dodatek specjalny,

- wynagrodzenie prowizyjne,

- nagrody i premie.

Stanowią o tym przepisy[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D24FE5095BFC37FF6B6E776F671784E2?id=292862] ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458)[/link] oraz [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C9B1BA83153D0EADD1C6D10A97689C32?id=305817]rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (DzU nr 50, poz. 398)[/link].

[srodtytul]Dodatki: za wieloletnią pracę… [/srodtytul]

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i opiekuńczego pracowników samorządowych nie uwzględnia się dodatku za wieloletnią pracę (tzw. stażowy). Dlatego że z § 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych wynika, że jest wypłacany obok tych zasiłków. Ta zasada nie dotyczy jednak zasiłku macierzyńskiego. Ponieważ wskazany przepis rozporządzenia nie przewiduje wypłaty dodatku stażowego obok zasiłku macierzyńskiego, powinien być wliczany do podstawy wymiaru tego świadczenia.

Dodatek stażowy uwzględniamy w ten sposób, że:

- do miesięcy, przyjętych do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia, dodajemy kwoty dodatku wypłacone za poszczególne miesiące (po ewentualnym uzupełnieniu),

- od tak podwyższonej podstawy wymiaru ustalamy miesięczną podstawę wymiaru i miesięczny zasiłek.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Urzędniczka samorządowa będąca w ciąży otrzymywała zasiłek chorobowy, a obok niego dodatek stażowy. Zasiłek chorobowy był wypłacany do dnia porodu, a następnie zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru. W podstawie tego ostatniego zostały przyjęte: wynagrodzenie z poszczególnych miesięcy przyjętych do obliczenia zasiłku chorobowego oraz dodatek stażowy wypłacony za każdy z tych miesięcy.[/ramka]

[srodtytul]…funkcyjny[/srodtytul]

Jeżeli pracownikowi samorządowemu zostanie przyznany dodatek funkcyjny, uwzględniamy go w podstawie wymiaru wynagrodzenia (zasiłku) chorobowego, zasiłku opiekuńczego, zasiłku macierzyńskiego oraz świadczenia rehabilitacyjnego. Postępujemy tak, jeżeli regulamin wynagradzania obowiązujący u pracodawcy przewiduje niewypłacanie tego dodatku za okresy wypłaty świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

Ani ustawa o pracownikach samorządowych, ani rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych nie przewidują możliwości wypłaty dodatku funkcyjnego obok świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Stąd osobom, którym ten dodatek należy się na ich podstawie, trzeba go wliczać przy ustalaniu tych świadczeń.

Gdyby dodatek funkcyjny był przyznany pracownikowi samorządowemu tylko do określonego terminu, to przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków należy pamiętać o art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Wyłącza on składniki przyznane tylko na określony czas, gdy świadczenia są naliczane już po jego upływie.

[ramka][b]Przykład 2[/b]

Pracownik samorządowy otrzymał dodatek funkcyjny na pół roku, od 1 lipca do 31 grudnia 2009 r. Załóżmy, że w styczniu następnego roku zachoruje. Do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas choroby tego pracownika zostanie przyjęte wynagrodzenie wypłacone mu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 r.

Jednak z podstawy wymiaru zostanie wyłączony dodatek funkcyjny, wypłacony mu od lipca do grudnia 2009 r., ponieważ w styczniu 2010 r. nie miał już prawa do tego dodatku.[/ramka]

[srodtytul]…specjalny[/srodtytul]

Pracownikowi samorządowemu może być przyznany dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań.

Ponieważ ani ustawa o pracownikach samorządowych, ani rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych nie przewidują możliwości wypłaty tego dodatku obok świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, powinien być wliczany do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia (zasiłku) chorobowego, zasiłku opiekuńczego, zasiłku macierzyńskiego oraz świadczenia rehabilitacyjnego. Ale może też nie być uwzględniany, i to z dwóch powodów. Po pierwsze, regulamin wynagradzania pracodawcy może zastrzegać wypłatę tego dodatku obok tych świadczeń. Po drugie, jak wynika z istoty dodatku specjalnego, jest on przyznawany tylko na okres zwiększonych obowiązków (czyli do określonego terminu). Zatem działa tu zasada wyłączenia, określona w art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej.

[srodtytul]Za osiągnięcia w pracy[/srodtytul]

Pracownicy samorządowi mogą otrzymywać nagrody uznaniowe za szczególne osiągnięcia w pracy, jeśli regulamin wynagradzania tak stanowi. Jeśli nie są one wypłacane za okres choroby, stanowią podstawę wymiaru świadczeń z ubezpieczenia.

Jeżeli w przepisach płacowych nie jest określone, za jaki okres nagroda przysługuje (np. nagroda kwartalna lub roczna), to powinna być doliczona do miesiąca, w którym została wypłacona.

[ramka][b]Przykład 3[/b]

Pracownica samorządowa otrzymała w marcu 2009 r. nagrodę uznaniową w kwocie 600 zł.W lipcu 2009 r. zachorowało jej dziecko. Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego przysługującego tej pracownicy stanowi wynagrodzenie wypłacone jej za okres od 1 lipca 2008 r. do 30 czerwca 2009 r., w tym nagroda uznaniowa wypłacona jej w marcu 2009 r. Zgodnie bowiem z regulaminem wynagradzania nagrody uznaniowe nie są wypłacane za okres choroby.[/ramka]

Te same zasady dotyczą premii wypłacanych na podstawie regulaminu wynagradzania.

[srodtytul]Za czynności egzekucyjne[/srodtytul]

Jeżeli pracownik samorządowy otrzymuje prowizję za osobiste wykonywane czynności z zakresu egzekucji administracyjnej, wlicza się ją do podstawy wymiaru zasiłków chorobowych. A to dlatego że nie można uznać, by pracownik zachowywał prawo do tego składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku. W okresie choroby nie wykonuje przecież czynności egzekucyjnych, za które prowizja przysługuje.

Może się zdarzyć, że prowizja zostanie wypłacona w okresie przebywania pracownika na zasiłku, ale jest to wypłata za wcześniej wykonaną egzekucję administracyjną, a data wypłaty zbiegła się przypadkowo z absencją chorobową pracownika.

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Pracownik samorządowy otrzymał w lipcu 2009 r. zwolnienie z tytułu opieki nad chorą żoną. Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego stanowi jego wynagrodzenie za okres od 1 lipca 2008 r. do 30 czerwca 2009 r. Za niektóre z tych miesięcy pracownik otrzymał prowizję za wykonywanie czynności egzekucyjnych, która powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku.[/ramka]

[srodtytul]Pieniądze ze zlecenia[/srodtytul]

Gdy pracownik samorządowy zostanie dodatkowo zatrudniony przez swojego pracodawcę na umowę-zlecenie, wynagrodzenie z tego tytułu może być przyjęte do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz wynagrodzenia za czas choroby. Jest to bowiem przychód pracownika (art. 8 ust. 2a[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F245D42E5BD999D00F3F639AA13E8F70?id=184677] ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.[/link]).

Wynagrodzenie ze zlecenia wypłacone za okres, z którego wynagrodzenie przyjmowane jest do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, uwzględniamy w podstawie wymiaru zasiłków przysługujących z tytułu zatrudnienia tylko w czasie trwania takiej umowy. Jeżeli umowa-zlecenie skończy się podczas okresu zasiłkowego, ponownie ustalamy podstawę wymiaru aktualnie pobieranego zasiłku, pomniejszając ją o wypłaty z tytułu umowy-zlecenia, która ustała.

[ramka][b]Przykład 5[/b]

Pracodawca zawarł z własnym pracownikiem dodatkowo umowę-zlecenie na okres od 1 stycznia 2009 r. do 31 maja 2009 r. Pracownik zachorował i uzyskał zwolnienie lekarskie od 27 maja do 5 czerwca 2009 r. Do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego pracownika przyjęto wynagrodzenie mu wypłacone za okres od 1 maja 2008 r. do 30 kwietnia 2009 r., w tym wynagrodzenie z tytułu umowy-zlecenia wypłacone za okres od stycznia do 30 kwietna 2009 r. Wynagrodzenie chorobowe, ustalone od takiej podstawy wymiaru, zostało wypłacone za okres od 27 maja do 31 maja 2009 r. Następnie podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego została przeliczona. Odjęto z niej wynagrodzenie ze zlecenia, które ustało 31 maja 2009 r. Od tak przeliczonej podstawy wymiaru obliczono wynagrodzenie chorobowe przysługujące od 1 do 5 czerwca 2009 r.[/ramka]

Jeżeli pracodawca zawiera z własnym pracownikiem umowę-zlecenie co miesiąc, np. od 1 stycznia do 31 stycznia, od 1 lutego do 28 lutego, to wynagrodzenie, jakie pracownik uzyska z tytułu tych powtarzających się umów, nigdy nie zostanie uwzględnione w podstawie wymiaru zasiłków chorobowych. Skoro bowiem do ustalenia podstawy wymiaru zasiłków przyjmuje się wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy, a nie przyjmuje się składników wynagrodzenia, do których prawo ustało, wynagrodzenie z żadnej zawieranej co miesiąc umowy-zlecenia nie może być uwzględnione.

[srodtytul]Trzynasta pensja[/srodtytul]

Pracownicy samorządowi otrzymują również dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastkę), zgodnie z[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=67BFF54065925B5D1E4C97EE4ECAB82D?id=75875] ustawą z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (DzU nr 160, poz. 1080 ze zm.)[/link]. Ponieważ nie jest ono wypłacane za okres choroby, uwzględniamy je w postawie wymiaru zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wynagrodzenia chorobowego. Przyjmujemy je w wysokości 1/12 kwoty trzynastki za rok poprzedni, po uzupełnieniu zgodnie z ogólnymi zasadami przewidzianymi w ustawie zasiłkowej.

[ramka][b]Przykład 6[/b]

Trzynastka za 2008 r. została wypłacona pracownikowi urzędu gminy w lutym br., a jej wysokość została odpowiednio zmniejszona, ponieważ pracownik ten w 2008 r. był kilka razy na zwolnieniach lekarskich. Pracownik zachorował w czerwcu 2009 r. Do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego została przyjęta 1/12 trzynastej pensji, jaką pracownik otrzymałby, gdyby nie chorował (a więc po uzupełnieniu), a nie faktycznie wypłaconej.[/ramka]