Fundusz sołecki: coraz mniej nieprawidłowości stwierdzają Regionalne Izby Obrachunkowe

Sposób ustalania środków dla sołectw jest skomplikowany. Gminy go jednak opanowują, co obrazuje spadająca liczba nieprawidłowości.

Aktualizacja: 27.03.2013 08:10 Publikacja: 27.03.2013 07:40

Przeprowadzona w ubiegłym roku na zlecenie Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych kontrola była pierwszym kompleksowym badaniem funkcjonowania funduszu sołeckiego od 1 kwietnia 2009 r., kiedy przepisy w tej sprawie weszły w życie.

Pierwsza taka kontrola

– Zainteresowanie społeczne instytucją funduszu sołeckiego wzrasta –  mówi Ryszard Paweł Krawczyk, prezes Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych. – Obrazuje to wskaźnik sołectw składających wnioski o dofinansowanie z tego źródła rozmaitych przedsięwzięć – wyjaśnia prezes Krawczyk.

Na 80 gmin objętych kontrolą w pierwszym (2010) roku funkcjonowania ustawy takich wniosków było 1239. Rok później, w 2011 r., 1303.

Cele, na jakie sołectwa przeznaczały środki z funduszu, nie były przedmiotem kontroli, ale z prześledzonych wniosków wynika, że najczęściej wydawały je (i wydają) na remonty dróg, budowę wiejskich świetlic, organizację imprez kulturalnych. Ale także na  zakup specjalistycznych kombinezonów dla strażaków OSP, np. służących do usuwania gniazd szerszeni.

– Badaniem objęte zostały dwa pierwsze lata funkcjonowania funduszu, a więc lata 2010 i 2011 – wyjaśnia Rafał Trykozko, naczelnik Wydziału Kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku. – Pokazuje ono, że fundusze sołeckie działają przyzwoicie, a gminy i sołectwa coraz lepiej radzą sobie ze stosowaniem ustawy przy funduszu na 2011 r. niż rok wcześniej. Powoli uczą się tej instytucji – dodaje.

Oczywiście cały czas zdarzają się nieprawidłowości.

– Przede wszystkim w sposobie obliczania przez gminy wysokości funduszu sołeckiego. Błędne jest także   wydatkowanie przez władze lokalne środków z funduszu na inne cele niż wskazane we wniosku sołectwa i   występowanie później o częściowy zwrot tych wydatków z budżetu państwa – informuje Rafał Trykozko.

Inne stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości to przyjęcie do realizacji wniosków, które nie spełniały wymogów formalnych i powinny zostać odrzucone.

– Stale zdarzają się także sytuacje nieuwzględnienia przedsięwzięć z funduszu sołeckiego w budżecie gminy – mówi Karol Mojkowski, ekspert Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich. – I to pomimo podjęcia uchwały o wyodrębnieniu funduszu w budżecie gminy, a także braku formalnego odrzucenia wniosków sołectw o dofinansowanie wskazanych przedsięwzięć – dodaje.

Taka właśnie sytuacja wystąpiła w gminie Kunów, która w projekcie budżetu na 2013 r. funduszu sołeckiego w ogóle nie uwzględniła.

Wydatki z funduszu

Jak wynika z wyników kontroli KR RIO, głównym problemem utrudniającym stosowanie ustawy o funduszu sołeckim jest brak regulacji konkretnie wskazującej, czym są wydatki wykonane w ramach funduszu sołeckiego.

– A tylko takie mogą być refundowane z budżetu państwa – wyjaśnia prezes Krawczyk. – Należałoby to doprecyzować, aby uniknąć np. sytuacji, w których z funduszu są finansowane inne zadania niż objęte wnioskiem sołectwa – dodaje.

W ocenie KR RIO do ustawy należy także wprowadzić zapis precyzujący, że z funduszu sołeckiego finansowane są wyłącznie wnioskowane przedsięwzięcia.  Bez możliwości ich zmiany w trakcie roku budżetowego.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora m.cyrankiewicz@rp.pl

Szymon Osowski, prezes Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich

Przeprowadzona przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych kontrola pokazuje, że jeszcze wszyscy się uczymy funduszu sołeckiego. Z jednej strony cały czas mamy do czynienia z gminami, które pomimo obowiązku nie podejmują uchwał w sprawie wyodrębnienia funduszu sołeckiego. Z drugiej liczba takich jednostek samorządu terytorialnego spada.  W 2011 roku było ich 727, podczas gdy żadnych uchwał w sprawie funduszu na 2012 rok nie podjęło już tylko 586 gmin. Oczywiście ciągle zdarzają się błędy w obliczaniu kwot funduszu przypadających na poszczególne sołectwa, ale myślę, że dzięki takim działaniom, jak omawiana kontrola, będą one stopniowo zanikały. Niezwykle istotne są również ustalenia pokontrolne i wnioski wyciągnięte przez KR RIO z przeprowadzonej kontroli. Bardzo się cieszę, że regionalne izby obrachunkowe zdecydowały się wskazać, iż zmiana przyjętych do realizacji projektów w trakcie roku, w którym wykonywany jest fundusz, nie jest dobrym pomysłem. Przyjęcie takiego rozwiązania jako reguły mogłoby doprowadzić do paraliżu funkcjonowania całej ustawy.

Przeprowadzona w ubiegłym roku na zlecenie Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych kontrola była pierwszym kompleksowym badaniem funkcjonowania funduszu sołeckiego od 1 kwietnia 2009 r., kiedy przepisy w tej sprawie weszły w życie.

Pierwsza taka kontrola

Pozostało 95% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów