W Toruniu i Chełmnie znajdziemy perły gotyckiej architektury. Starówki obu miast zostały uznane za pomniki historii – zabytki o wyjątkowym znaczeniu dla polskiej kultury, a unikatowy także na skalę międzynarodową zespół architektoniczno-urbanistyczny średniowiecznego Torunia trafił na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
A wszystko, jak przekonują organizatorzy tegorocznych obchodów EDD w regionie, zaczęło się wiele setek lat temu od przywileju lokacyjnego.
„To jest powodem, że na wieki przyznaliśmy tę wolność tym miastom [...]" – takimi słowami rozpoczyna się pierwszy z artykułów prawa lokacyjnego, nadanego Chełmnu i Toruniowi. Dokument ten, spisany w języku łacińskim, został wystawiony 28 grudnia 1233 roku przez Hermana von Salza, wielkiego mistrza Niemieckiego Zakonu Szpitalnego św. Marii w Jerozolimie, oraz Hermana Balka, pierwszego zarządcę krzyżackiego państwa zakonnego.
Zbiór przywilejów, określany jako prawo chełmińskie, wprowadzał nowatorskie, wzorowane na rozwiązaniach zachodnioeuropejskich zasady ustrojowo-prawne i gospodarcze, które przyczyniły się do szybkiego rozwoju obu miejscowości.