Najpierw konsultacje, potem decyzje

Jednym z problemów przy popularyzowaniu partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP), zwłaszcza wśród samorządów, jest – obok problemów dotyczących złego ustawodawstwa – pewnego rodzaju ogólna niechęć do tej, w Polsce wciąż jeszcze nowej, metody współdziałania podmiotów publicznych i prywatnych. Przy tym należy zauważyć, że PPP jest jedynie jedną z metod realizowania projektów publicznych, obok tych tradycyjnych, gdzie podmiot publiczny sam określa sposób finansowania, cele i sposób wykonania projektu. Jest jednak metodą, która – jak wskazują dotychczasowe doświadczenia innych krajów – stanowi rozwiązanie tańsze i efektywniejsze. Dlatego warto wziąć ją pod uwagę na etapie przygotowań i wyliczania kosztów inwestycji.

Analiza porównawcza powinna obejmować określone zagadnienia.

[srodtytul]Zdefiniowanie i określenie struktury[/srodtytul]

Przez zdefiniowanie projektu określa się jego rodzaj oraz wielkość (np. przez określenie ilości biorących w nim udział obiektów). Ponadto należy zidentyfikować i opisać zadania, które miałyby być przekazane podmiotowi prywatnemu. Następnie należy określić model realizacji projektu, jaki miałby zostać dodatkowo rozważony.

[srodtytul]Zebranie wszystkich danych i informacji[/srodtytul]

Chodzi tu, w zależności od projektu, m.in. o dane techniczne budynków, stosunki własnościowe, położenie i wielkość działki, zużycie energii elektrycznej, wody, gazu, a także o koszty personalne czy ubezpieczeniowe. Dane te stanowią podstawę przy dokonywaniu analizy porównawczej korzystności obu modeli. Ze względu na rodzaj i szczegółowość koniecznych do przeprowadzenia analizy danych ich przygotowanie może stanowić dla podmiotu publicznego niemały problem, który jednak nie powinien powstrzymywać od ewentualnej realizacji projektu w systemie PPP. Dzięki pozyskaniu tych danych podmiot publiczny uzyskuje większą transparentność swoich wydatków. Ponadto gdyby pozyskanie tych danych okazało się dla gminy czy miasta niemożliwe, zawsze istnieje możliwość uzyskania podobnych informacji od podmiotów prywatnych, które np. zarządzają już podobnymi budynkami, lub można sięgnąć do wzorców i doświadczeń innych krajów.

[srodtytul]Oszacowanie kosztów realizacji a przedsięwzięcia[/srodtytul]

Zebrane dane można wykorzystać również jako informacje wejściowe przy wyliczaniu kosztów realizacji projektu przez podmiot prywatny. Szacowanie kosztów przy tego rodzaju realizacji projektu wykonuje się przy zastosowaniu wskaźników efektywności wyrażonych w procentach przez ich dodanie lub odjęcie od wyliczonych wartości.

Istotne jest również oszacowanie ryzyka. Problemem jest jednak brak wskaźników efektywności stanowiących niejako bazę dla tych wyliczeń. Wynika to z tego, że dotychczas w Polsce została przeprowadzona bardzo niewielka ilość projektów w systemie PPP oraz z braku statystyk ujmujących analizę danych z tradycyjnych metod realizacji projektów publicznych. Również tę lukę można wypełnić przez sięgnięcie do doświadczeń podmiotów prywatnych oraz zastosowanie wzorców z innych krajów.

Stanowi ona podstawę analizy porównawczej. Oszacowane zostają wszystkie koszty i dochody projektu. Zostaje też dokonana wycena związanego z przedsięwzięciem ryzyka, a więc wpływ projektu na obciążenie finansowe podmiotu publicznego.

[srodtytul]Możliwe scenariusze[/srodtytul]

Przy wszystkich związanych z analizą porównawczą danych mamy do czynienia z informacjami wejściowymi w pewnym stopniu hipotetycznymi. Faktycznie osiągnięte liczby mogą odbiegać od tych zamierzonych. Dlatego istotne jest również sprawdzenie wyników analizy przy zmienionych informacjach wejściowych.

[i]Autor jest doktorem, adwokatem i partnerem w BSJP Leagal and Tax Advice[/i]

[ramka][b]Co daje analiza porównawcza[/b]

Analiza porównawcza nie tylko pozwala wybrać najkorzystniejszy model dla realizacji konkretnego projektu, np. infrastrukturalnego, co w przypadku napiętej sytuacji finansowej wielu gmin w Polsce może mieć zasadnicze znaczenie, ale zapewnia również przejrzystość i transparentność samego podejmowania decyzji. Aspekt ten ma duże znaczenie, w momencie gdy większość społeczeństwa często łączy publiczne przetargi na realizacje projektów samorządowych z problemem nadużyć i korupcji. Wyniki przeprowadzonej analizy mogą stanowić również podstawę do konsultacji społecznych oraz do dyskusji w samych gremiach decyzyjnych. Analiza porównawcza korzystności metody PPP może się również przydać w drugiej fazie realizacji projektu, gdy przedstawione oferty mogą być porównane nie tylko między sobą, ale również z kosztami ewentualnej realizacji przedsięwzięcia przez sam samorząd.[/ramka]

Zamówienia Publiczne

Pozostało 84% artykułu