Temida przyjazna tylko w niektórych miastach

Niezbędne jest opracowanie jednolitego standardu komunikacji sądów z obywatelami. Niektóre sztukę tę opanowały, jest więc na kim się wzorować. Takie są wnioski z zaprezentowanego wczoraj raportu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Forum Obywatelskiego Rozwoju na temat komunikacji sądu z obywatelem.

Badanie FH przeprowadziła w 39 wybranych losowo sądach w całej Polsce. Sprawdzała dostęp do informacji, prostych porad w rodzaju, jak dostać adwokata z urzędu. Testowała, prosząc o nie e-mailem, telefonicznie, wreszcie przeszkoleni ankieterzy FH szli do sądów, podając się np. za wnuczka osoby, która chce złożyć pozew.

[srodtytul]E-mail raczej na papierze[/srodtytul]

Wyniki pokazują zaskakującą prawidłowość: im mniej techniki, tym lepsza informacja.

Chociaż 85 proc. sądów podaje adresy e-mailowe, aż na 57 proc. prób ankieterzy nie dostali tą drogą informacji (w ciągu tygodnia), a udzielono jej 28 proc.

O wiele skuteczniejszy okazuje się telefon: aż do 80 proc. informacji uzyskanych w ten sposób nie było zastrzeżeń, ale w 33 proc. pracownik sądowy się nie przedstawiał z nazwiska. Najlepsze efekty dał kontakt bezpośredni: aż 82 proc. informacji (porad) było prawidłowych. A oceniał je m.in. mec. Patrick Radzimierski z Kancelarii Salans, która pro bono wspierała program.

Gorzej jest z punktami obsługi klientów. Jeden: “dwa lata jak go otwarto, ale nigdy nie udzielano tam informacji”, w innym sądzie urzędniczka siedziała tyłem do okienka i stawiała pasjansa.

[srodtytul]Można jaśniej [/srodtytul]

Wyniki były anonimowe (choć zainteresowane sądy, i być może Ministerstwo Sprawiedliwości, dostaną te dane), lecz wśród prymusów wymieniano najczęściej częstochowski Sąd Okręgowy: tam nawet strażnicy pomagają interesantom poruszać się po sądzie. Jego prezes sędzia Hanna Morejska nie spoczywa jednak na laurach.

– Dzięki temu raportowi dostrzegłam, że jest jeszcze kilka rzeczy do poprawienia. Zdałam sobie sprawę, że pisma, które wysyłamy do interesantów, mogą być bardziej uprzejme, mniej formalistyczne – powiedziała na konferencji.

Autorzy raportu przygotowali kilka projektów formularzy pism, które sądy kierują standardowo do interesantów: stron, świadków. Wzorowali się na niemieckich, w których nie brakuje zwrotów: proszę, dziękuję, nie mówiąc o danych ułatwiających kontakt z sądem.