Wierzyciele Evergrande nie odzyskają pieniędzy
Sam proces likwidacji może być przewlekły i skomplikowany, choćby ze względu na to, że Hongkong jest uznawany za inną jurysdykcję prawną niż Chiny kontynentalne. Przejęcie przez likwidatorów z Hongkongu kontroli nad spółkami zależnymi Evergrande w ChRL może zająć wiele miesięcy a nawet lat, m.in. gdyż będzie wymagało zgody lokalnych sądów. Dla chińskich władz priorytetem jest to, by rozpoczęte projekty deweloperskie zostały dokończone. To może więc nie sprzyjać wierzycielom. Szanse na odzyskanie pieniędzy przez wierzycieli są też mocno ograniczone.
- Szanse na to, że akcjonariusze z Hongkongu dostaną coś w procesie likwidacji są bardzo małe - ocenia Redmond Wong, główny chiński strateg Saxo Markets.
Evergrande była wcześniej jednym z największych chińskich deweloperów. Kłopoty z płynnością zaczęła mieć w 2021 r., a tysiące jej projektów budowlanych nie zostało ukończonych. Bankructwo Evergrande przyczyniło się do fali plajt innych chińskich deweloperów. W wyniku tego kryzysu splajtowały spółki odpowiedzialne łącznie za około 40 proc. sprzedaży na chińskim rynku nieruchomości.
Problemy Evergrande wynikały m.in. z jej zaangażowania na rynku produktów finansowych. Przez wiele lat chińscy deweloperzy budowali swoją pozycję rynkową na wysokim lewarze. Zapożyczali się, by kupować ziemię, pozyskiwali od kupców pieniądze na mieszkania na długo przed rozpoczęciem budowy, spłacali kredyty i brali kolejne, by zrealizować projekty. Zdarzało się więc, że nawet w bardzo dobrym roku, deweloper miał negatywny cash flow. To skłaniało go do bardziej kreatywnego zadłużenia się. Tej kreatywnej działalności służył dział Evergrande zajmujący się produktami finansowymi. Oferował on inwestorom produkty zarządzania majątkiem (WMP). Sprzedawano je obiecując przyzwoitą stopę zwrotu wynoszącą zwykle od 5 proc. do 10 proc., czyli więcej niż w podobnych produktach oferowanych przez banki. Minimalna inwestycja w taki produkt wynosiła 100 tys. juanów (61,4 tys. zł). Wielu pracowników Evergrande chętnie lokowało pieniądze w tych produktach, a także namawiało rodziny i przyjaciół do ich zakupu. WMP kupowali też podwykonawcy tej spółki. Inwestycje w nie należały wśród nich do „dobrego tonu”, wiązały się z otrzymaniem lukratywnego kontraktu, a czasem za pomocą WMP spłacano długi podwykonawcom.
Rynek na razie zachował spokój
Likwidacja Evergrande wpłynęła w małym stopniu na poniedziałkową sesję na chińskich giełdach. Indeks Shanghai Composite spadł co prawda o 0,9 proc., ale Hang Seng, główny indeks giełdy w Hongkongu, zyskał 0,8 proc. O ile na początku zeszłego tygodnia Hang Seng był najniżej od jesieni 2022 r., to przez ostatnie pięć sesji zyskał prawie 7 proc. Do poprawy nastrojów inwestorów przyczyniły się sygnały od chińskich władz, że chcą one wesprzeć krajowe giełdy pakietem wartym 278 mld USD. W weekend chiński regulator podjął dodatkowe działania mające wzmocnić rynek akcji. Zakazał krótkiej sprzedaży akcji zastrzeżonych (czyli papierów, które nie są w pełni zbywalne).
