Jakub Bierzyński: Trzy ważne pytania

Problemem nie są opinie, ale kłamstwa niezgodne z faktami, i mieszanie opinii z faktem. Nie tylko opinie udają fakty, ale fakty zaczynają być interpretowane jak opinie – mówi Jakub Bierzyński, socjolog i publicysta.

Publikacja: 22.07.2020 18:42

Jakub Bierzyński: Trzy ważne pytania

Foto: Rafał Guz

Jak radzić sobie z dużymi kwantyfikatorami typu „Polacy wspierają", „Polska sprzeciwia się", które już na wstępie zawierają w sobie opinię?

Perfidia takiego wyrażenia polega na tym, że to jest opinia, która udaje fakt. Mało tego, kwantyfikator zazwyczaj jest domyślny. Rozbierzmy logicznie zdanie „Polacy popierają rząd Mateusza Morawieckiego". Czy to jest zdanie logicznie fałszywe czy prawdziwe? To zdanie jest logicznie prawdziwe, bo są Polacy, którzy popierają rząd Mateusza Morawieckiego. Lecz zdanie przeciwne: „Polacy nie popierają rządu Mateusza Morawieckiego" też jest logicznie prawdziwe. Perfidia polega na tym, że w domyśle odbiorca, czytając to zdanie, dopowiada sobie „wszyscy Polacy", a nie „niektórzy Polacy" lub „są tacy Polacy, którzy..." itd. W domyśle nasz umysł od razu produkuje zdanie „wszyscy Polacy popierają rząd Mateusza Morawieckiego". I ten wielki kwantyfikator nawet nie jest potrzebny, bo on sam pojawia się w głowie odbiorcy. Tego rodzaju manipulacja to jeden z głównych mechanizmów działania pasków propagandy TVP. Takie paski  mają tę fantastyczną cechę, że są logicznie prawdziwe, natomiast ich propagandowy charakter polega na niedomówieniu.

Pozostało 89% artykułu

Teraz 4 zł za tydzień dostępu do rp.pl!

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Publicystyka
Jakub Wojakowicz: Spotify chciał wykazać, jak dużo płaci polskim twórcom. Osiągnął efekt przeciwny
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Publicystyka
Tomasz Krzyżak: Potrzeba nieustannej debaty nad samorządem
Publicystyka
Piotr Solarz: Studia MBA potrzebują rewolucji
Publicystyka
Estera Flieger: Adam Leszczyński w Instytucie Dmowskiego. Czyli tak samo, tylko na odwrót
Publicystyka
Maciej Strzembosz: Kto wygrał, kto przegrał wybory samorządowe