Odpowiada za nie przede wszystkim lekarz, bo on jest specjalistą od leczenia.

Tak orzekł w czwartek Sąd Najwyższy, który 90 proc. winy przypisał przychodni, której lekarz zdiagnozował nadciśnienie. Było ono objawem niewydolności nerki, którą musiano przeszczepić (sygnatura akt: II CSK 42/14).

Przychodnia broniła się, że przez kilka miesięcy pacjent nie upomniał się o wyniki badań krwi, z którymi lekarz się nie zapoznał. Gdyby się zapoznał, pacjent uniknąłby nieszczęścia. Zastosowanie ma tu zasada (art. 362 kodeksu cywilnego), że jeżeli poszkodowany przyczynił się do szkody, obowiązek jej naprawienia ulega zmniejszeniu.

Pominął wyniki

Jacek B., 30-letni kierowca tira, udał się do prywatnej przychodni rodzinnej w jednym z miast powiatowych na Mazowszu, przeziębiony i z podwyższonym ciśnieniem. Lekarz zapisał mu pigułki na obniżenie ciśnienia i skierował na badanie krwi, ale mimo kilku kolejnych wizyt z wynikami się nie zapoznał.

Ponieważ nie było efektów leczenia, po ok. pół roku Jacek B. zaprzestał przyjmowania leku i wizyt. Po kilku miesiącach pojawiły się obrzęki na nogach. Stało się jasne, że chodzi o ostrą niewydolność nerki. Musiał przejść operację jej przeszczepu. W zawodzie pracować nie może.

Sąd Okręgowy w Płocku oszacował jego krzywdę na 200 tys. zł, ale zmniejszył zadośćuczynienie do połowy, uznając, że w 50 proc. pacjent przyczynił się do szkody. Sąd Apelacyjny w Łodzi określił przyczynienie tylko na 10 proc. i zasądził 180 tys. zł.

Partnerstwo u lekarza

– Każdy lekarz ustaliłby przyczyny choroby, gdyby zerknął do wyników – broniła werdyktu adwokat poszkodowanego Barbara Załęska.

Pełnomocnik przychodni mec. Agnieszka Zemkne-Górecka mówiła z kolei, że minęły czasy patriarchalnych relacji w gabinecie lekarskim i pacjent może zapytać o wyniki. Nie przekonała Sądu Najwyższego.

– My też jesteśmy za partnerstwem między lekarzem a pacjentem, ale nie ma tu równorzędności, gdyż profesjonalistą jest lekarz – powiedział sędzia SN Antoni Górski.

– Lepiej byłoby, gdyby pacjent zapytał lekarza, co z jego badaniami, ale nie można mu z tego powodu czynić zarzutu, tym bardziej że mógł sądzić, że jeśli lekarz o nich nie mówi, to są OK – komentuje Juliusz Janas, radca prawny występujący w podobnych sprawach.

Zdaniem dr. Wojciecha Łąckiego, przewodniczącego Naczelnego Sądu Lekarskiego, partnerstwo w relacji lekarz–pacjent ma zwiększyć rolę pacjenta w leczeniu, ale nie może służyć do przerzucania na niego odpowiedzialności za błędną diagnozę i złe leczenie. To lekarz ma być aktywny w przeprowadzeniu wywiadu, zwłaszcza, gdy pacjent jest zamknięty.