Zbuntowany nieletni nie skorzysta z Internetu

1 stycznia wchodzi w życie zmieniona ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Dzięki niej o zatrzymaniu nieletniego sąd rodzinny musi się dowiedzieć w ciągu doby.

Nowela precyzuje przepisy dotyczące zarządzania obserwacji psychiatrycznej młodych ludzi. Sąd rodzinny, by uzyskać opinię o stanie zdrowia psychicznego nieletniego, nakaże teraz jego zbadanie przez co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów.

Sam jego pobyt na obserwacji będzie ograniczony czasowo – nie będzie mógł trwać dłużej niż cztery tygodnie. Jeśli okaże się to konieczne, na wniosek zakładu leczniczego okres ten można będzie przedłużyć maksymalnie do sześciu tygodni.

W nowych przepisach zmienia się model procedowania w sprawie nieletniego przed wydaniem orzeczenia. Znosi się podział na postępowanie wyjaśniające i opiekuńczo-wychowawcze albo poprawcze. Ma to ukrócić praktyki wydawania przez sędziego rodzinnego orzeczenia, w którym wyraża on swoje przekonanie o winie nieletniego przed rozpoznaniem sprawy na rozprawie lub posiedzeniu.

Gospodarzem postępowania w sprawach nieletnich jest od początku sąd rodzinny. To dodatkowa gwarancja rzetelności postępowania i jego profesjonalizmu. Wprowadza się też przepis pozwalający nieletniemu na odmowę składania wyjaśnień lub odpowiedzi na poszczególne pytania.

Zgodnie z nowymi przepisami pobyt nieletniego w policyjnej izbie dziecka – po podjęciu przez sąd decyzji o umieszczeniu go w rodzinie zastępczej, ośrodku wychowawczym lub w schronisku – nie może przekraczać pięciu dni.

Kiedy okaże się, że interesy nieletniego i jego rodziców czy opiekunów są sprzeczne, prezes sądu wyznaczy mu adwokata z urzędu.

Nowe regulacje odnoszą się do środków dyscyplinarnych wobec nieletnich umieszczonych w zakładach poprawczych i schroniskach. Przyjęto generalną zasadę, że kary nie mogą prowadzić do upokarzającego i poniżającego traktowania nieletniego. Za jedno przewinienie może być stosowany jeden środek dyscyplinarny.

Gdy ze wstępnych ustaleń wyniknie, że nie trzeba stosować wobec niego żadnych środków, np. przekazywać sprawy szkole, organizacji młodzieżowej itd., sąd wyznaczy termin rozprawy lub posiedzenia.

Jeśli sprawa nieletniego zostanie przekazana jednemu z tych podmiotów, ten poinformuje sąd o swoich poczynaniach i co pół roku będzie donosił o efektach opieki.

Nieletni, który przebywa w schronisku lub poprawczaku i dobrze się sprawuje, może liczyć na pochwałę, list pochwalny, dodatkową rozmowę telefoniczną lub nagrodę pieniężną. Dyscyplinować go można za pomocą nagany, upomnienia czy cofnięcia zezwolenia na rozmowę telefoniczną. Niezdyscyplinowany nieletni może też dostać zakaz korzystania z Internetu i gier komputerowych na trzy miesiące i obcięcie kieszonkowego.