3. Wprowadzenie stanu klęski żywiołowej prowadzi do zastosowania przepisów ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela (Dz.U.2002.233.1955), która przewiduje odpowiedzialność Skarbu Państwa tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Na podstawie tej ustawy można dochodzić jedynie naprawienia szkód, które: a) są następstwem ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela ustanowionych w czasie stanu nadzwyczajnego oraz b) polegają na stracie majątkowej, czyli na zmniejszeniu majątku poszkodowanego (wydatkach, utraconych prawach majątkowych, zniszczonych rzeczach itp.). Skarb Państwa nie odpowiada więc za szkody w postaci korzyści nieosiągniętych na skutek ograniczeń, czyli np. obniżenia zysku z działalności gospodarczej. Stratą, zgodnie z ustawą, nie są także zwykłe koszty działalności gospodarczej (np. koszty zatrudnienia personelu, najmu lokali, itp.), które z powodu stanu nadzwyczajnego nie zostały skompensowane przychodem. Oznacza to, że cywilnoprawna kategoria straty nie jest tożsama ze stratą w znaczeniu księgowym (według przepisów o rachunkowości).
4. Do rozstrzygania o odszkodowaniu za straty stosuje się ogólne zasady Kodeksu cywilnego, dotyczące naprawienia szkody, z wyłączeniem art. 415 - 420(1) k.c. W szczególności zastosowanie znajduje art. 361 § 1 k.c. dotyczący konieczności ustalenia adekwatnego związku przyczynowego między zdarzeniem wywołującym odpowiedzialność (ograniczeniem praw i wolności) a zaistniałą stratą.
5. Twierdzenie o konieczności naprawiania przez Skarb Państwa szkód w razie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej jest więc prawdziwe, ale należy je poprawnie rozumieć. W przypadku funkcjonowania państwa bez ogłoszonego stanu klęski żywiołowej, ograniczenie wolności i praw człowieka i obywatela w zakresie, w jakim byłoby to uzasadnione w przypadku ogłoszenia stanu klęski żywiołowej, prowadzi do pełnej odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie art. 4171 k.c.. Ogłoszenie stanu klęski żywiołowej uruchamia natomiast mechanizmy, które kształtują odpowiedzialność Skarbu Państwa za wprowadzenie uzasadnionych ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w ograniczonym zakresie.
II. KADENCJA PREZYDENTA RP
1. Stosownie do art. 228 ust. 7 Konstytucji, w czasie stanu klęski żywiołowej i 90 dni po jego zakończeniu nie mogą być przeprowadzone wybory Prezydenta, a kadencja Prezydenta ulega odpowiedniemu przedłużeniu. Oznacza to, że Prezydent sprawuje swój urząd do czasu zaprzysiężenia nowego Prezydenta, wyłonionego w wyniku wyborów zorganizowanych nie wcześniej, niż w terminach wskazanych w art. 228 ust. 7 Konstytucji.
2. Celem tej normy jest zapewnienie ciągłości władzy państwowej. Wprowadzenie stanu klęski żywiołowej nie grozi więc pozostawieniem państwa bez Prezydenta. Wynika to również z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, który wskazał, że ratio legis Art. 228 ust. 7 jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania naczelnych organów państwa w stanach szczególnego zagrożenia, uniemożliwiających przeprowadzenie wyborów. Naczelne organy państwa uzyskują wówczas konstytucyjną legitymację do dalszego pełnienia swoich funkcji, pomimo upływu nominalnych długości ich kadencji, określonych w Konstytucji (tak: wyr. TK z 26.5.1998, K. 17/98, OTK 1998, Nr 4 poz.48).
