Klauzula sumienia dzieli lekarzy i prawników

Część ekspertów mówi, że musi być wykaz lecznic wykonujących aborcję. Inni mówią, że lepiej nic nie zmieniać.

Aktualizacja: 13.06.2014 09:48 Publikacja: 13.06.2014 08:48

Klauzula sumienia dzieli lekarzy i prawników

Foto: Fotorzepa, Piotr Nowak

Rzecznik praw obywatelskich uważa, że art. 39 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty trzeba zmienić. W kontekście toczącej się dyskusji o zachowaniu prof. Bogdana Chazana prof. Irena Lipowicz proponuje, by to nie lekarz, ale administracja placówki miała obowiązek informować pacjenta o tym, gdzie ma uzyskać świadczenie, którego nie chcą wykonać jej lekarze.

Europa za lekarzami

Zdania lekarzy i prawników co do tej propozycji są podzielone. Ci pierwsi popierają stanowisko RPO.

– Lekarz, który ma określone wartości i przekonania, nie może być zmuszony do działań wbrew sobie. To gwarantuje art. 53 konstytucji i do innego postępowania nie może go zmusić żaden przepis – mówi Konstanty Radziwiłł, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej. Samorząd lekarski uważa ponadto, że obowiązek wynikający z art. 39, który nakazuje lekarzowi wskazać inną placówkę, jest też niezgodny z rezolucją nr 1763 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w sprawie prawa do klauzuli sumienia w ramach legalnej opieki medycznej.

Skarga do Trybunału

W tych rekomendacjach RE akcentuje, że jeśli lekarz odmawia świadczenia ze względów sumienia, ewentualny obowiązek wskazania pacjentowi legalnych możliwości uzyskania świadczenia powinien ciążyć na instytucjach odpowiedzialnych za organizację ochrony zdrowia. Z tych powodów NRL zaskarżyła w marcu przepisy ustawy o zawodzie lekarza do Trybunału Konstytucyjnego. Sprawa czeka na rozpoznanie.

Pod postulatem zmiany kontrowersyjnego przepisu podpisują się też karniści.

– Skoro klauzula sumienia wywołuje tyle niejasności, trzeba ja doprecyzować. To są zbyt ważne sprawy, dotyczące życia i zdrowia, i rozwiązania powinny być jasne. Tak aby i profesor, i pani w kiosku zrozumieli, kiedy lekarz może odmówić świadczenia i co wtedy się dzieje – mówi prof. Marian Filar z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Nie wskazuje jednak, jak ma brzmieć przepis. Odmienne zdanie mają konstytucjonaliści.

– Lekarz, powołując się na klauzulę sumienia i odmawiając wskazania innej placówki, narusza prawo pacjenta do ochrony zdrowia wynikające z art. 68 konstytucji. Wskazuje on, że warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa. Czyli m.in. art. 39 ustawy o zawodzie lekarza – mówi Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego.

Nie jest też przekonany, czy trzeba zmieniać art. 39, bo i tak zawiera on rozwiązanie kompromisowe między prawami pacjenta a troską o sumienie lekarza.

W podobnym duchu wypowiada się Katarzyna Przyborowska, radca prawny, specjalista od prawa medycznego.

– Nie wiem, czy ustawodawca, zmieniając przepis, znajdzie lepsze rozwiązanie. Funkcjonuje on 20 lat i do tej pory nie było problemu – zauważa. Jej zdaniem każdy szpital kontraktujący usługi z zakresu położnictwa czy ginekologii powinien wykonywać zabieg legalnego przerwania ciąży. Jeśli lekarz powołuje się na klauzulę sumienia, musi wskazać innego wykonującego tę usługę.

Rzecznik praw obywatelskich uważa, że art. 39 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty trzeba zmienić. W kontekście toczącej się dyskusji o zachowaniu prof. Bogdana Chazana prof. Irena Lipowicz proponuje, by to nie lekarz, ale administracja placówki miała obowiązek informować pacjenta o tym, gdzie ma uzyskać świadczenie, którego nie chcą wykonać jej lekarze.

Europa za lekarzami

Pozostało 87% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów