Kolejna nowela ustawy OZE. Krok ku lepszemu, ale wciąż mało

Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (UC99) przyjęty przez rząd, częściowo implementuje do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. UE L 328 z 21.12.2018 r., str. 82—209).

Biometan

- Naszym celem jest przyjęcie regulacji wspierających rozwój wytwarzania biometanu. Projektowane regulacje będą w sposób efektywny zachęcać inwestorów do podejmowania decyzji w zakresie budowy instalacji do wytwarzania i oczyszczania biogazu lub biogazu rolniczego, wytwarzania biometanu oraz rozbudowy lub przebudowy istniejących sieci gazowych pod kątem umożliwienia zatłaczania biometanu – tłumaczy w dokumencie projektodawca.

Istniejące regulacje prawne w zakresie wsparcia OZE nie odpowiadają faktycznym potrzebom w dziedzinie funkcjonowania instalacji wytwarzania biometanu, przez co, w praktyce nie stymulują one rozwoju tego rodzaju inicjatyw. W efekcie, pomimo że zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, od kilku lat możliwe jest wprowadzanie oczyszczonego biogazu rolniczego do sieci gazowych dystrybucyjnych, do dnia dzisiejszego żadna tego rodzaju instalacja nie rozpoczęła działalności w kraju. Przeprowadzone analizy wskazują na szereg barier o charakterze prawnym oraz technicznym, które są przyczyną takiego stanu, i które projektowana ustawa stara się likwidować.

Stanowisko Polskiej Organizacji Biometanu (POB) pozytywnie ocenia uzupełnienie prac legislacyjnych w zakresie nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, o unormowania umożliwiające wprowadzenia nowego instrumentu wsparcia dla biometanu. Jednocześnie jednak zwraca uwagę na konieczność odważniejszego wsparcia nowej gałęzi OZE.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Komisja Europejska naciska na rozwój OZE

Konsultacje publiczne prowadzone przez Komisję Europejską w sprawie reform rynku energetycznego wskazują na rosnącą rolę umów PPA między wytwórcami zielonej energii a jej nabywcami.

- Jako organizacja, która powstała, aby wspierać rozwój biometanu w Polsce, widzimy jednak konieczność uzupełnienia zaproponowanych zmian o rozwiązania, które zdecydowanie ułatwią oraz przyspieszą uruchomienia tego sektora – mówi Michał Tarka, dyrektor generalny Polskiej Organizacji Biometanu.

POB postuluje wdrożenie dodatkowych unormowań prawnych i usprawnień. Wśród głównych postulatów POB należy wymienić w szczególności: możliwość wprowadzenia instrumentów wsparcia dla instalacji biometanowych o mocy większej niż 1 MW; możliwość wprowadzenia instrumentów wsparcia instalacji transportujących wytworzony biometan w postaci sprężonej lub skroplonej inaczej niż sieciami gazowymi; integrację instalacji biometanowych z sieciami gazowymi w Polsce; wprowadzenie ułatwień w procesie inwestycyjno-budowlanym instalacji OZE wytwarzających biometan oraz umożliwienie wykorzystania biometanu w realizacji Narodowego Celu Wskaźnikowego, czyli udział biometanu, jako zastępstwa gazu ziemnego w paliwach stosowanych we wszystkich rodzajach transportu drogowego i kolejowego.

Klastry energii oraz wsparcie ciepłownictwa

Ponadto, w projekcie ustawy zaproponowano regulacje dotyczące rozwoju energetyki rozproszonej, mające na celu wsparcie tworzenia i rozwoju klastrów energii. Zmiany te mają naprzeciw oczekiwaniom lokalnych społeczności, indywidualnych oraz instytucjonalnych odbiorców oraz wytwórców paliw i energii, przedsiębiorców, w szczególności Małych i Średnich (MŚP), jednostek samorządu terytorialnego, a także wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych - mając na celu umożliwienie szerszego niż dotychczas rozwoju klastrów energii w Polsce.

W prawie krajowym brak jest też rozwiązań w pełni umożliwiających prawidłową i skuteczną transpozycję dyrektywy 2018/2001 w odniesieniu do regulacji dotyczących ciepłownictwa systemowego. Mechanizmy rynkowe w niewystarczającym stopniu stymulują budowę instalacji wytwarzających ciepło z odnawialnych źródeł energii, co w ostatecznym rozrachunku przyczynia się do zwiększenia kosztów transformacji energetycznej krajowej gospodarki oraz grozi niewykonaniem przez Polskę celów w zakresie udziału energii z OZE określonych w dyrektywie 2018/2001. - Zaprojektowane przepisy, wprowadzają szereg zmian potrzebnych polskiemu sektorowi energii odnawialnej, zwłaszcza w zakresie klastrów energii i spółdzielni energetycznych - komentuje Bartłomiej Kupiec, ekspert rynku energii, członek Stowarzyszenia „Z energią o Prawie”.

Zdaniem eksperta, należy zaaprobować wprowadzenie rejestru klastrów energii prowadzonego przez Prezesa URE oraz mechanizmu wsparcia.

- Tylko zarejestrowane klastry  będą mogły korzystać z nowo wprowadzanego systemu bilansowania, rozliczeń i wsparcia w postaci między innymi z zwolnień uiszczania opłaty OZE czy kogeuneracyjnej oraz obowiązków związanych ze świadectwami pochodzenia w odniesieniu do energii elektrycznej wytworzonej z OZE przez członków klastra energii i pobranej przez członków klastra energii dla każdej godziny okresu rozliczeniowego Ponadto zgodnie z projektowaną definicją klastra energii wprowadzono wymóg, aby stroną porozumienia była przynajmniej jedna jednostka samorządu terytorialnego lub samorządowa spółka - ma to zmobilizować, zwłaszcza gminy, do zaangażowania się w tego typu przedsięwzięcia – wyjaśnia Kupiec.

Uproszczenie procedur administracyjnych

W zakresie procedur administracyjnych w procesie inwestycyjnym w OZE, Dyrektywa RED II stawia wymogi, do których spełnienia zobowiązane są państwa członkowskie Unii Europejskiej. W warunkach polskich identyfikuje się kilka rodzajów procedur administracyjnych, które w największym stopniu wpływają na czas realizacji projektów inwestycyjnych, a przez to także oddziałują na rozwój OZE. W szczególności, należy wskazać tu na: wymogi środowiskowe, wymogi zagospodarowania przestrzennego, czas uzyskiwania warunków przyłączenia, czas uzyskiwania koncesji, czas wydania decyzji o warunkach zabudowy. W związku z powyższym w ramach projektu dokonany zostanie przegląd obowiązujących procedur i zostaną wprowadzone systemowo dopuszczalne rozwiązania.

System wsparcia umożliwiający modernizację instalacji OZE

Obecnie obowiązują rozwiązania dedykowane modernizacji instalacji OZE w postaci definicji „modernizacji”, rozumianej, jako wykonanie robót polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego lub zmianie parametrów użytkowych lub technicznych instalacji OZE. Natomiast w przypadku, gdy modernizacja obejmie instalację OZE, która nie otrzymuje już żadnego wsparcia (w postaci świadectw pochodzenia, w systemie aukcyjnym albo taryfy gwarantowanej), możliwe jest wystawienie takiej instalacji do aukcji po spełnieniu określonych warunków. Opisywane mechanizmy zostały wyłączone z notyfikacji programu pomocowego w postaci aukcyjnego systemu wsparcia dla wytwórców energii z odnawialnych źródeł, zatwierdzonego decyzją Komisji Europejskiej z dnia 13 grudnia 2017 r. SA.43697 (2015/N) – Polska - aukcyjny system wsparcia dla odnawialnych źródeł energii i odbiorców energochłonnych i dotychczas nie uzyskały odrębnej decyzji notyfikacyjnej. Dlatego ważne jest, aby zaproponować nowy system dla instalacji modernizowanych – uzupełniający obowiązujące i notyfikowane systemy wsparcia.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Przedwyborcze porządki w prawie energetycznym

Rada Ministrów przyjęła dwie ustawy z obszaru energetyki. Jedna decyduje o przyspieszeniu inwestycji w sieci elektroenergetyczne przesyłowe. Druga daje ułatwienia konsumentom w zarządzaniu tym kto i za ile będzie dostarczał im energię elektryczną.

Odpowiednie przepisy sprawią, że art. 4 RED II będzie całkowicie wdrożony. Zakłada się, że wsparcie udzielone instalacjom zmodernizowanym wyniesie maksymalnie 15 lat.

Ciągle zbyt mało

Pomimo, tego, że (UC 99) zawiera rozwiązania prawne idące w dobrą stronę dla społeczności energetycznych, to wciąż zawiera on szereg barier. W opinii ekspertów, ani spółdzielnia energetyczna ani klaster energii wciąż nie jest transpozycją dyrektywy RED II,  co może generować problem ze wsparciem finansowym tego typu projektów środkami unijnymi.

- Uporządkowanie oraz uproszczenie kwestii formalno-prawnych dla spółdzielni nie rozwiąże  jej wszystkich problemów na poziomie poszczególnych rodzajów inwestycji, w które może ona potencjalnie zainwestować. Spółdzielnie energetyczne w rozumieniu ustawy o OZE wciąż nie mogą być zakładane na terenach miejskich, co utrudnia mieszkańcom miast włączenie się w energetykę obywatelską – komentuje Bartłomiej Kupiec.