W tej kategorii rankingu nagradzamy doradców podatkowych, którzy bezinteresownie dzielą się swoją wiedzą z potrzebującymi. Liczy się nieodpłatna pomoc podatkowa udzielana osobom fizycznym, organizacjom społecznym i instytucjom publicznym, których nie byłoby stać na profesjonalne porady. Bierzemy pod uwagę zaangażowanie i nakład pracy, uwzględniając skalę działalności kancelarii i liczbę zatrudnionych w niej doradców podatkowych.
Nagrodę przyznaliśmy – podobnie jak w poprzednich latach – wraz z Centrum Pro Bono, które wspiera organizacje pozarządowe w poszukiwaniu bezpłatnej pomocy prawnej.
Tysiące poszkodowanych
W tym roku pierwsze miejsce zdobywa Kancelaria LTCA za zaangażowanie w pomoc związaną z ulgą meldunkową. Na rzecz LTCA pracuje czterech doradców podatkowych i jedna osoba uprawniona do świadczenia usług doradztwa podatkowego. LTCA od 2016 r. bezpłatnie wspiera osoby fizyczne, którym groziła dopłata wysokich kwot podatku, ponieważ skarbówka zakwestionowała ich prawo do ulgi meldunkowej. Mimo iż ulga obowiązywała w latach 2007-2008, wiele sporów dotyczących jej zastosowania zakończyło się niedawno lub nadal trwa.
Przypomnijmy, że z ulgi mogli skorzystać podatnicy, którzy nabyli mieszkanie w 2007 lub 2008 r. i sprzedali je przed upływem pięciu lat. Mogli uniknąć zapłaty 19 proc. PIT, jeśli byli zameldowani w lokalu przez co najmniej 12 miesięcy i w terminie złożyli oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia. Problem w tym, że przepisy nie określały, w jakiej formie należy je złożyć, nie było żadnego wzoru ani formularza. Wiele osób nie wiedziało o takim wymogu. Po kilku latach organy podatkowe zaczęły domagać się od nich zaległego podatku (19 proc. dochodu) wraz z odsetkami.
Według danych Ministerstwa Finansów, w podobnej sytuacji znalazło się ponad 18 tys. osób.
Sprawy przed sądem
Jak mówi Grzegorz Niebudek, partner zarządzający Kancelarii LTCA, wszystko zaczęło się od reportaży prasowych dotyczących państwa Jasiewiczów, którym urząd skarbowy nakazał dopłacić PIT.
- Zobaczyliśmy, jak niesprawiedliwie działa ten system i jak wiele osób może mieć z tego powodu problemy. Skontaktowaliśmy się z Heleną i Andrzejem Jasiewiczami, by zaproponować im pomoc. Postanowiliśmy ich reprezentować. Szybko zaczęli się zgłaszać inni poszkodowani, najczęściej osoby starsze. Nasze działania w dużej mierze opierały się na bieżącym wsparciu. Pomagaliśmy składać pisma i odpowiadaliśmy na pytania, jakie środki zaskarżenia im przysługują – mówi.
Prawnicy LTCA bezpłatnie reprezentowali część podatników w postępowaniach podatkowych, karno-skarbowych i sądowo administracyjnych. Dotychczas uzyskali siedem prawomocnych wyroków i sześć decyzji potwierdzających prawo podatników do zwolnienia z PIT. Prowadzą też kolejne sprawy.
Pomoc Rzecznika Praw Obywatelskich
W niektóre z prowadzonych przez nich spraw przez Naczelnym Sądem Administracyjnym zaangażowali Rzecznika Praw Obywatelskich. Pomagali też pokrzywdzonym formułować pisma do Ministerstwa Finansów.
Unikalna oferta
Tylko 5,90 zł/miesiąc
W świadczenie bezpłatnej pomocy zaangażowanych było trzech prawników kancelarii LTCA. Trudno natomiast oszacować liczbę osób objętych pomocą, ponieważ w wielu sprawach była to pomoc doraźna, np. konsultacje mailowe lub telefoniczne.
Pod koniec 2018 r. Ministerstwo Finansów skierowało do urzędów skarbowych nowe wytyczne w sprawie ulgi. Resort, opierając się na orzecznictwie sądów administracyjnych, polecił urzędom zmienić stanowisko na korzyść podatników.
- Mamy ogromną satysfakcję, że dzięki zaangażowaniu RPO doszło do zmiany linii orzeczniczej, a w konsekwencji także organy podatkowe zliberalizowały swoje stanowisko – mówi Grzegorz Niebudek.
Liczy się bieżące wsparcie
Na wyróżnienie zasłużyły również kancelarie Advicero Nexia, zatrudniająca trzech doradców podatkowych i DLA Piper, na rzecz której pracuje dwóch doradców podatkowych i trzy inne osoby uprawione do świadczenia usług doradztwa.
Advicero Nexia od dwóch lat pomaga Fundacji Wsparcia Zdrowia Seniora. Zajmuje się bieżącą obsługą podatkową, księgową oraz obsługą compliance. W pomoc pro bono zaangażowanych jest dwóch księgowych i jeden doradca podatkowy, włączony w razie potrzeby. Eksperci kancelarii poświęcają fundacji około 8 godzin w miesiącu. W momencie rozliczenia rocznego ten czas jest dłuższy.
Z kolei DLA Piper pomaga Gminnemu Klubowi Sportowemu Młode Wilki. To organizacja, która dopiero powstaje, a jej celem będzie szkolenie umiejętności piłkarskich dzieci w wieku 4-12 lat. Doradztwo pro bono polega na analizie statutu pod względem podatkowym, ocenie spełniania wymogów ustawy o działalności pożytku publicznego z zakresu księgowości oraz na pomocy w składaniu deklaracji podatkowych.
DLA Piper pomaga też Fundacji Herosi, wspierającej osoby z chorobami nowotworowymi, w zakresie podatkowych aspektów działalności, m.in. podatku VAT. W pomoc pro bono zaangażowany jest jeden doradca podatkowy i jeden prawnik. Każdej z tych organizacji – klubowi Młode Wilki i Fundacji Herosi - poświęcają ok. 10-15 godzin miesięcznie.
Kancelarie chcą się angażować
Anna Włodarczyk, koordynatorka Centrum Pro Bono, programu prowadzonego przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych, zachęca też inne firmy do dzielenia się wiedzą.
- Z doświadczeń działającego od 2007 roku Centrum Pro Bono wynika, że kancelarie z roku na rok coraz bardziej chcą angażować się we wsparcie pro bono. W naszym wypadku robią to pomagając organizacjom pozarządowym. Jest to pomoc udzielana zarówno poprzez rozwiązywanie bieżących problemów z życia NGO, jak i poprzez pisanie artykułów poradniczych i prowadzenie szkoleń. Okazuje się, że organizacje potrzebują porad w sprawach często nie bardzo różniących się od tych, z którymi zmagają się klienci korporacyjni - dotyczą praw autorskich, prawa zamówień publicznych, prawa pracy. Obecnie współpracuje z nami 30 kancelarii prawnych i kilkoro prawników indywidualnych i mamy nadzieję, że sektor wsparcia pro bono również dzięki funkcjonowaniu Centrum Pro Bono będzie się w Polsce prężnie rozwijał – mówi Anna Włodarczyk.
