Niemcy szukają oszczędności w armii. Wojsko dostanie mniej niż planowało

Rząd Olafa Scholza przyjął właśnie projekt budżetu państwa na przyszły rok. Motywem przewodnim po stronie wydatków jest jedno słowo: „oszczędność”.

Dotyczy to zwłaszcza ministerstwa obrony. Zamiast żądanego wzrostu wydatków w przyszłym roku o 6,5 mld euro armia dostanie zaledwie 1,2 mld euro więcej niż w tym roku. W sumie będzie to nieco ponad 53 mld euro.

2 proc. PKB na armię: dlaczego tak mało?

– Otrzymałem znaczenie mniej, niż prosiłem, co oznacza, że nie jestem w stanie zrealizować określonych planów wynikających z Zeitenwende oraz sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa – oświadczył Boris Pistorius (SPD), szef resortu obrony.

Zeitenwende to zmiana niemieckiej polityki zapowiedziana przez kanclerza Scholza w kilka dni po rosyjskiej inwazji na Ukrainę ponad dwa lata temu. Elementem tego przełomu jest utworzenie specjalnego funduszu obronnego w wysokości 100 mld euro. To z tych środków płyną obecnie pieniądze na unowocześnienie armii. W sumie resort Pistoriusa ma w tym roku do dyspozycji 85,5 mld euro, czyli dokładnie 2 proc. PKB. 

Czytaj więcej

Tu i Teraz

Niemiecka Bundeswehra z miliardowym zamówieniem na terenowe Mercedesy

Niemiecka Bundeswehra otrzyma kilka tysięcy nowych modeli Mercedesów Klasy G. Zlecenie na dostarc...

W tej sumie mieści się 19 mld euro z funduszu specjalnego oraz 7 mld euro na bezpośrednią oraz pośrednią pomoc militarną dla Ukrainy. W przyszłym roku wydatki na obronę będą zapewne nie mniejsze niż rekomendowane przez NATO. 

Problem w tym, że nikt nie daje obecnie gwarancji, iż taki stan utrzyma się w następnych latach. Fundusz specjalny zostanie całkowicie wyczerpany do końca 2027 roku. Tym samym w niemieckim budżecie obronnym powstanie luka w wysokości 30–50 mld euro.

Obywatele Niemiec nie chcą się zadłużać

Znalezienie takiej sumy w budżecie graniczy z cudem. Oszczędności zaś na taką skalę nie wchodzą w grę. Dodatkowe środki musiałyby pochodzić jedynie z ustanowienia specjalnego funduszu poza budżetem. Tak czy owak, nie byłoby to możliwe bez nowych długów. Jest to jednak niemożliwe w sytuacji obowiązywania zapisanego w ustawie zasadniczej hamulca budżetowego. Rząd federalny może więc zwiększyć zadłużenie państwa maksymalnie o równowartość 0,35 procent nominalnego PKB. 

Zniesieniu tego hamulca sprzeciwia się kategorycznie minister finansów z ramienia FDP Christian Lindner, co doprowadziło już obecnie rządzącą koalicję niemal do rozpadu. – Nie wiadomo, jaki będzie rząd po przyszłorocznych wyborach do Bundestagu, lecz w każdej konstelacji będzie mu niezwykle trudno przekonać opinię publiczną o potrzebie dodatkowego zadłużenia państwa kosztem przyszłych pokoleń – mówi „Rzeczpospolitej” Jochen Staat, politolog z Wolnego Uniwersytetu w Berlinie.

Czy atak Rosji to „wyjątkowa sytuacja nadzwyczajna”?

Zadłużenie Niemiec wynosiło w roku ubiegłym 63,7 proc. PKB i było niemal dwa razy mniejsze niż np. Francji i wielu innych krajów UE. A obywatele RFN słyną z przywiązania do cnoty oszczędności i oczekują tego samego od własnego państwa.