Premier Morawiecki podgrzał kryzys w relacjach polsko-ukraińskich

W świat poszło przesłanie, że Polska nie będzie więcej wysyłać broni Ukrainie. To potężny argument dla zwolenników porozumienia z Putinem na Zachodzie.

Publikacja: 21.09.2023 19:47

Premier Mateusz Morawiecki postawił pod znakiem zapytania polskie zasługi

Premier Mateusz Morawiecki postawił pod znakiem zapytania polskie zasługi

Foto: PAP/Piotr Polak

Mateusz Morawiecki w środę wieczorem powiedział w Polsat News, że „my już nie przekazujemy uzbrojenia na Ukrainę, my teraz sami się zbroimy w najnowocześniejszą broń”. Deklarację podchwyciły wszystkie główne media Europy i Ameryki. Wyciągnęły z niej wniosek, że Warszawa radykalnie zmieniła swoją politykę wobec Kijowa.

Prawda jest bardziej złożona. Morawiecki podkreślił, że hub w Rzeszowie, przez który przechodzi lwia część zachodniej broni dla Ukrainy, nadal będzie funkcjonować. W czwartek ministrowie rolnictwa Polski i Ukrainy rozmawiali o rozwiązaniu kryzysu, który sprowokował deklarację szefa polskiego rządu: utrzymaniu przez Warszawę embarga na ukraińską żywność. Ustalili, że spotkają się w tej sprawie w najbliższych dniach, aby „opracować rozwiązanie zadowalające obie strony”. W tym samym czasie minister aktywów państwowych Jacek Sasin przyznał w Radiu Plus, że choć „na dzień dzisiejszy” słowa premiera oddają rzeczywistość, to „w przyszłości” dostawa broni może zostać wznowiona.

Czytaj więcej

Morawiecki mówi o "trudnych relacjach z Ukrainą". "Nie przekazujemy już uzbrojenia"

Zły moment

Z naszych informacji wynika, że w tej chwili Polska i tak nie przekazuje władzom w Kijowie nowego uzbrojenia, bo dała wszystko, co może na ten moment dać. Zdaniem BBC od początku wojny uszczupliła o około jednej trzeciej swój potencjał obronny, byle wesprzeć Ukraińców. Z kolei amerykańskie źródła dyplomatyczne zapewniają, że polityka Polski wobec Ukrainy się nie zmieniła i nie może być mowy o podziale w NATO. Ich zdaniem wypowiedź premiera miała raczej „emocjonalny” charakter. Mogła też być wyrazem ryzykownej kalkulacji politycznej, której celem jest przyciągnięcie sceptycznego wobec Ukrainy elektoratu Konfederacji bez równoczesnego zrażania do siebie bardziej umiarkowanych antyrosyjskich wyborców PiS.

Czytaj więcej

BBC cytuje Morawieckiego: Koniec dostaw broni z Polski na Ukrainę

Cały ten kontekst zachodnim mediom, ale także politykom, jednak zasadniczo umknął. „Financial Times” pisał o największym zagrożeniu dla zachodniej solidarności w sprawie Ukrainy od wybuchu wojny. Niemiecki minister rolnictwa Cem Özdemir uznał, że Polska jest solidarna z Ukrainą „na pół etatu”, podczas gdy jego francuski odpowiednik Marc Fesneau powiedział, że strategia Polski „zagraża globalnemu bezpieczeństwu żywności”.

Czytaj więcej

Niemiecki polityk krytykuje Morawieckiego. "Polityczny manewr"

Kryzys w relacjach polsko-ukraińskich nastąpił w wyjątkowo złym dla Ukraińców momencie. W czwartek Wołodymyr Zełenski poleciał z Nowego Jorku do Waszyngtonu, aby przekonać tak Kongres, jak i Biały Dom do uwolnienia kolejnego pakietu amerykańskiej pomocy wojskowej o wartości 24 mld dol. Nad Potomakiem rośnie zaś w tej sprawie sceptycyzm z powodu znacznie słabszych niż się spodziewano efektów trwającej od czterech miesięcy ukraińskiej kontrofensywy.

– Chcemy wiedzieć, jaki jest plan na zwycięstwo – powiedział spiker Izby Reprezentantów Kevin McCarthy, którego partia, Republikanie, ma większość w izbie niższej Kongresu.

Czytaj więcej

Sasin po słowach Morawieckiego: Nie możemy rozbroić polskiej armii

ATACMS-y pod znakiem zapytania

Zdaniem Kilońskiego Instytutu Gospodarki Światowej Polska do tej pory przekazała uzbrojenie warte nieco ponad 4 mld dol. To stawia nasz kraj na piątym miejscu pod względem wielkości udzielonej pomocy militarnej. Jednak w przeszłości to właśnie Warszawa decydowała się jako pierwsza na dostarczenie jakościowo nowego uzbrojenia Ukraińcom, dając przykład w szczególności Ameryce i Niemcom, gdzie zawsze żywe były obawy przed „eskalacją” konfliktu z Rosją. Tak było z przekazanymi przez Polskę czołgami i myśliwcami, które po wielu miesiącach utorowały drogę do dostaw F-16, leopardów i abramsów. Teraz w Pentagonie waży się decyzja o przekazaniu Ukrainie wyrzutni rakietowych dalekiego zasięgu ATACMS, do czego nie garnie się sekretarz obrony Lloyd Austin. Stawia raczej na obronę przeciwlotniczą.

Czytaj więcej

Co Ukraińcy sądzą o słowach Mateusza Morawieckiego o broni dla Ukrainy?

Unia Europejska także stoi przed decyzją o dostarczeniu Ukrainie megapakietu pomocy, wartego 20 mld euro. Tu decyzja wymaga jednomyślnego poparcia wszystkich krajów UE. Do tej pory wzbraniał się przed tym jedynie Viktor Orbán, ale izolowany ostatecznie dawał się złamać. Teraz jednak zwycięsko z wyborów 30 września na Słowacji może wyjść były premier Robert Fico, który zapowiada, że w razie odzyskania władzy wstrzyma wsparcie dla Ukrainy. Zachęceni postawą Polski Węgrzy i Słowacy mogą się więc okazać nieustępliwi w Brukseli.

Błąd jednak zrobił też Zełenski, zarzucając Polsce (choć nie wymienił z nazwy naszego kraju) na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ grę w interesie Moskwy poprzez utrzymanie embarga na ukraińską żywność.

Mateusz Morawiecki w środę wieczorem powiedział w Polsat News, że „my już nie przekazujemy uzbrojenia na Ukrainę, my teraz sami się zbroimy w najnowocześniejszą broń”. Deklarację podchwyciły wszystkie główne media Europy i Ameryki. Wyciągnęły z niej wniosek, że Warszawa radykalnie zmieniła swoją politykę wobec Kijowa.

Prawda jest bardziej złożona. Morawiecki podkreślił, że hub w Rzeszowie, przez który przechodzi lwia część zachodniej broni dla Ukrainy, nadal będzie funkcjonować. W czwartek ministrowie rolnictwa Polski i Ukrainy rozmawiali o rozwiązaniu kryzysu, który sprowokował deklarację szefa polskiego rządu: utrzymaniu przez Warszawę embarga na ukraińską żywność. Ustalili, że spotkają się w tej sprawie w najbliższych dniach, aby „opracować rozwiązanie zadowalające obie strony”. W tym samym czasie minister aktywów państwowych Jacek Sasin przyznał w Radiu Plus, że choć „na dzień dzisiejszy” słowa premiera oddają rzeczywistość, to „w przyszłości” dostawa broni może zostać wznowiona.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Zamach udaremniono. Zełenski podejmuje decyzje kadrowe
Polityka
Kuwejt. Emir rozwiązał parlament i zawiesił niektóre artykuły konstytucji
Polityka
Autonomia Palestyńska o krok bliżej do członkostwa w ONZ? Zgromadzenie Ogólne przyjęło rezolucję
Polityka
Sondaż instytutu Pew. Demokraci kochają NATO, Republikanie znacznie mniej
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Polityka
Zmiana premiera w Rosji bez zmiany premiera