Sejmowy pat w sprawie traktatu reformującego

– Cała Polska dyskutuje o poprawkach PiS, dlaczego Sejm nie miałby? – pytał wczoraj przewrotnie Karol Karski, poseł PiS. Konflikt o traktat lizboński zdominował politykę. PiS, nie godząc się na zaproponowaną przez rząd ustawę ratyfikującą traktat, zablokowało całą procedurę przyjęcia go.

Chce, aby w preambule do ustawy zapisano, że polska konstytucja jest najwyższym prawem w RP. A w tekście ustawy, żeby odstąpienie od kompromisu z Joaniny (dotyczącego podejmowania decyzji w UE) i ustaleń ograniczających przyjęcie Karty praw podstawowych było możliwe tylko za zgodą parlamentu, prezydenta i rządu.

Posłowie z samego rana na nowo rozpoczęli dyskusję na ten temat. Przyspieszonego trybu prac domagali się politycy LiD. Mimo sprzeciwu PiS debata ruszyła. – Odrzucenie traktatu to zejście z europejskiej drogi naszego kraju – alarmował Krzysztof Lisek z PO, szef Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych. – Czy można, znając traktat, składać tak absurdalne propozycje jak PiS?

Jarosław Kaczyński zabrał głos jeszcze przed debatą. – Są tacy, którzy liczą, że nasz klub w tej sprawie pęknie. Nie pęknie, zapewniam państwa, że nie – deklarował na konferencji prasowej prezes PiS.

Kilka godzin później PiS odrzuciło kompromisową propozycję rozwiązania konfliktu.

Kompromis zaproponowała PO po spotkaniu u prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który zaprosił do siebie szefów wszystkich klubów parlamentarnych. Zamiast wpisania do ustawy poprawek PiS Prezydium Sejmu chce, aby znalazły się w odrębnej uchwale o ratyfikacji, którą przyjmą posłowie. – Preambułę możemy zapisać w uchwale. Ale tam, gdzie mowa o procedurze odstępowania od tego, co uzyskaliśmy w rokowaniach, wchodzi w grę tylko ustawa – deklarował Jarosław Kaczyński.

Tylko zapisy ustawy mają moc wiążącą. Tymczasem artykuł, na którym zależy PiS, uzależniający od prezydenta, parlamentu i rządu ewentualne rozmowy o zmianach w traktacie, nie znalazł się nawet w kompromisowej uchwale. – Dlatego że, zdaniem moim oraz wielu prawników, narusza to konstytucyjny trójpodział władz – tłumaczył Bronisław Komorowski, marszałek Sejmu.

PiS odpowiada krótko. – To nie jest żaden kompromis. To pomysł kuriozalny, uchwała nie jest aktem prawa – komentuje Zbigniew Girzyński. Na wniosek PSL Sejm zdecydował wczoraj o odroczeniu posiedzenia do 18 marca. Tyle że na ten dzień była zaplanowana całodniowa debata nad reformą służby zdrowia.

Negocjacje nad kompromisem będą się jednak toczyć. Dziś marszałek Sejmu ma rozmawiać z szefami klubów.

Jarosław Kaczyński, prezes PiS

js

Rz: O co tak naprawdę chodzi PiS, że gotowi jesteście odrzucić traktat, który sami wynegocjowaliście?

Karol Karski: Chcemy, żeby traktat został przyjęty dokładnie w takim kształcie, w jakim został podpisany, a więc z protokołem, dwoma deklaracjami i z tak zwaną Joaniną, czyli wynegocjowanym przez prezydenta mechanizmem podejmowania decyzji w Unii Europejskiej.

Chcemy mieć pewność, że w przyszłości jakiś rząd nie zrezygnuje na przykład z deklaracji gwarantującej Polsce wyłączne prawo do stanowienia przepisów rodzinnych dotyczących moralności i kultury.

Co będzie, jeżeli pozostałe partie nie zgodzą się na wasze poprawki do ustawy o ratyfikacji traktatu?

Będziemy głosowali przeciw.

Premier Donald Tusk powiedział, że cała awantura o traktat jest spowodowana wewnętrznymi problemami PiS i naciskami Radia Maryja.

Donald Tusk jest dziś premierem, ale za jakiś czas przestanie nim być. A racja stanu jest niezmienna.

Premier twierdzi, że to on dba o rację stanu, a PiS tylko o własne interesy.

Nie będę polemizował z formalnymi autorytetami. Dla nas jest jasne, że rząd chce zmieniać określone rozwiązania zawarte w traktacie. Zostało to m.in. zasygnalizowane w uchwale Sejmu stwierdzającej, że rząd w przyszłości może przyjąć Kartę praw podstawowych. My się na to nie godzimy. Zawarliśmy pewien kompromis, a Platforma się z niego wyłamuje.

Czy jesteście skłonni do ustępstw w tej sprawie?

Nasz projekt ustawy z preambułą już jest kompromisowy. Możemy się zgodzić na przeniesienie niektórych deklaracji do uchwały.

Platforma mówi, że wasz projekt zawiera treści antyunijne, a stwierdzenie o możliwości wystąpienia z UE jest wręcz kuriozalne.

Nikt nie mówi, że chcemy występować z UE. Ale taka możliwość jest zawarta w traktacie i Donald Tusk się pod tym podpisał. Platforma chyba nie czytała tego dokumentu.

Czy wyobraża pan sobie, że traktat upadnie w Sejmie?

Jeżeli Platforma będzie kwestionować treści zawarte w polskiej konstytucji, to będę musiał sobie to wyobrazić. Po to wynegocjowaliśmy dobry traktat, żeby go zachować, a nie po to, żeby ktoś, kto akurat jest premierem, mógł od niego odstąpić i w nagrodę dostać medal.

Co wtedy będzie?

Procedura ratyfikacyjna się zakończy i być może Europa będzie musiała pisać nowy traktat.

Czy chciałby pan, żeby do tego doszło?

Pytanie, czy premier Tusk by tego chciał. W głowie mi się nie mieści, że ktoś z propagandowych powodów potrafi powiedzieć „nie” dla rozwiązań, które są oczywiste.

rozmawiała Eliza Olczyk

Rz: Traktat lizboński upadnie?