Aby łącznie rozliczyć daninę, trzeba spełnić wiele warunków

Zgodnie z art. 1a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link] podatnikami mogą być grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych. Są to tzw. podatkowe grupy kapitałowe.

[srodtytul]Niezbędny duży kapitał[/srodtytul]

Aby rozliczać się na preferencyjnych zasadach, muszą jednak spełnić wiele kryteriów. Przede wszystkim podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć wyłącznie spółki z o. o. lub akcyjne mające siedzibę w Polsce. Ich przeciętny kapitał zakładowy nie może być niższy niż milion zł.

Określa się go bez uwzględnienia tej części kapitału, jaka nie została faktycznie przekazana lub została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek (kredytów) oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek (kredytów), przysługującymi udziałowcom (akcjonariuszom) wobec tej spółki.

Ponadto nie bierze się pod uwagę wartości niematerialnych lub prawnych, od których nie dokonuje się podatkowych odpisów amortyzacyjnych.

[srodtytul]Spółka dominująca i zależne[/srodtytul]

Jedna ze spółek, zwana spółką dominującą, musi posiadać bezpośredni 95-proc. udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych spółek (zależnych), która na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji nie została nieodpłatnie lub na zasadach preferencyjnych nabyta przez pracowników, rolników lub rybaków albo która nie stanowi rezerwy mienia Skarbu Państwa na cele reprywatyzacji.

Spółki zależne nie mogą posiadać udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę.

[srodtytul]Zaległości niedopuszczalne[/srodtytul]

W spółkach tworzących grupę nie mogą występować zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa. Warunek ten uważa się za spełniony również wtedy, gdy spółka po przystąpieniu do grupy dokona korekty deklaracji i ureguluje zaległość wraz z należnymi odsetkami w ciągu 14 dni od dnia złożenia korekty.

Negatywnych konsekwencji można także uniknąć, jeśli spółka w terminie 14 dni od doręczenia przez organ pierwszej instancji decyzji określającej wysokość zobowiązania ureguluje zaległość wraz z odsetkami.

[srodtytul]Wizyta u notariusza[/srodtytul]

Spółki muszą zawrzeć w formie aktu notarialnego umowę o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej. Minimalny okres jej trwania to trzy lata podatkowe.

[wyimek]3 proc. taki udział dochodów w przychodach musi osiągnąć podatkowa grupa kapitałowa za każdy rok działalności[/wyimek]

Umowa podlega zgłoszeniu przez wskazaną w niej spółkę, która reprezentuje grupę przed fiskusem do właściwego według jej siedziby naczelnika urzędu skarbowego. Zgłoszenia trzeba dokonać co najmniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem przyjętego roku podatkowego.

Rejestracja umowy następuje w formie decyzji. W tej samej formie naczelnik urzędu skarbowego odmówi zarejestrowania umowy, jeżeli nie zostaną spełnione niezbędne warunki. Po rejestracji umowy nie może już być ona rozszerzona na inne spółki.

Wszelkie zmiany umowy oraz zmiany w kapitale zakładowym spółek tworzących grupę należy zgłosić w ciągu 30 dni od zaistnienia tych okoliczności.

Do przedłużenia okresu funkcjonowania podatkowej grupy kapitałowej wymagane jest zawarcie nowej umowy. Ona również podlega zgłoszeniu i rejestracji.

Informacje o zarejestrowaniu i wykreśleniu podatkowej grupy kapitałowej podlegają ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

[srodtytul]Zwolnienia wykluczone[/srodtytul]

Po utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej spółki ją tworzące muszą nadal spełniać warunki niezbędne do jej utworzenia. Wyjątkiem jest nieposiadanie zaległości podatkowych.

Na podmioty funkcjonujące w grupie nałożone zostały jednak inne dodatkowe ograniczenia. Po pierwsze nie mogą one korzystać na podstawie odrębnych ustaw ze zwolnień od podatku dochodowego. Po drugie spółki nie mogą być powiązane w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT z podatnikami niewchodzącymi w skład grupy.

Jest też jeszcze jeden istotny warunek. Zakłada on, że grupa stale musi przynosić zysk. Ustawa o CIT nakazuje bowiem, aby grupa za każdy rok podatkowy osiągnęła udział dochodów w przychodach w wysokości co najmniej 3 proc.

[srodtytul]Koniec preferencji[/srodtytul]

Jeżeli w okresie obowiązywania umowy wystąpią zmiany w stanie faktycznym lub prawnym zależne od którejkolwiek ze stron umowy, które naruszają kryteria uznania grupy za podatnika CIT, dzień naruszenia któregokolwiek z tych warunków oznacza utratę statusu podatnika oraz koniec roku podatkowego.

Od tej zasady jest jeden wyjątek. Kiedy udział dochodu w przychodach jest niższy niż 3 proc., za dzień utraty statusu podatnika przez grupę uznaje się ostatni dzień miesiąca, w którym złożono zeznanie podatkowe (nie później jednak niż dzień, na który przypada termin jego przesłania).

Zbycie udziałów (akcji) objętych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji lub w związku z reprywatyzacją oraz dalszy obrót tymi udziałami (akcjami) przez ich posiadaczy nie stanowi naruszenia warunków uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika podatku dochodowego.

[srodtytul]Solidarna odpowiedzialność[/srodtytul]

W grupach kapitałowych przedmiotem opodatkowania jest osiągnięty w roku podatkowym dochód. Jest to nadwyżka sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę nad sumą ich strat. Jeżeli suma strat przekracza sumę dochodów różnica jest stratą grupy kapitałowej.

Straty tej nie pokrywa się z dochodu poszczególnych spółek w razie upływu okresu obowiązywania umowy lub po utracie statusu podatkowej grupy kapitałowej.

Jest jeszcze jedno ograniczenie: z dochodu podatkowej grupy kapitałowej nie pokrywa się strat spółek wchodzących w skład grupy poniesionych przez nie w okresie przed powstaniem grupy.

Podatek dochodowy oraz zaliczki są obliczane, pobierane i wpłacane przez spółkę, która zgodnie z umową reprezentuje grupę. Nie przysługuje jej wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatku dochodowego od osób prawnych należnego od podatkowej grupy kapitałowej.