Podatki należy płacić osobiście

Osoba, za którą ktoś inny zapłacił podatek, naraża się na kłopoty. Urząd skarbowy może nie uznać tej wpłaty i nakazać wnieść ją osobiście wraz z odsetkami za zwłokę, jeśli nastąpi to po terminie

Publikacja: 30.06.2008 09:00

Podatki należy płacić osobiście

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Wynika to z uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego. Orzekł on 26 maja, że podatki trzeba regulować osobiście. Zapłata przez inną osobę lub firmę nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Przepisy nie omawiają jednoznacznie tej kwestii, więc wcześniej pojawiały się rozbieżności w orzecznictwie sądowym.

Tak jednoznaczne stanowisko NSA może sprawić, że wielu podatników będzie miało kłopoty. Można wśród nich wymienić np. osoby starsze, za które z różnych przyczyn podatek zapłaciły dzieci. W podobnej sytuacji będą podatnicy wyjeżdżający na jakiś czas za granicę, którzy muszą się rozliczać z fiskusem w Polsce, ponieważ np. wynajmują tu mieszkanie. Zdarza się, że umawiają się z najemcą, że to on będzie w ich imieniu wpłacał należność na konto urzędu skarbowego.

Inny przykład to rozliczenia między przedsiębiorstwami. Chodzi np. o umowy, iż jedno z przedsiębiorstw wpłaca równowartość zobowiązania jako podatek za swojego kontrahenta. Taki właśnie sposób rozliczenia przyjęto w przypadku rozpatrywanym przez NSA. Na mocy umowy cywilnoprawnej jedna ze spółek wpłaciła na rachunek urzędu VAT za drugą firmę. Sąd uznał jednak, że zobowiązanie podatkowe nie wygasło, ponieważ wpłata przez osobę trzecią nie powoduje takiego skutku. Nie wystarczy więc, że urząd otrzymał wymaganą kwotę.

Jakie mogą być praktyczne konsekwencje uchwały NSA? Wiele zależy od postawy organów podatkowych. W skrajnej sytuacji urząd skarbowy może nakazać podatnikowi, by zapłacił podatek osobiście wraz z odsetkami za zwłokę, jeśli termin rozliczenia upłynął wcześniej.

W niektórych sytuacjach władze skarbowe mogą też nałożyć na podatnika dodatkowe sankcje karne skarbowe. Sytuacja jest tym groźniejsza, że mają przecież prawo skontrolować zobowiązania podatkowe z pięciu wcześniejszych lat. Za to osoba trzecia, która wpłaciła podatek na rachunek urzędu, otrzymałaby zwrot wpłaconej kwoty.

Jednak urząd nie musi karać podatnika. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał w swojej uchwale również inną możliwość rozstrzygnięcia tej kwestii.

Dopuszczalna jest mia- nowicie faktyczna zapłata podatku przez tzw. posłańca czy też wyręczyciela. Chodzi o sytuację, w której ktoś wpłaca jako podatek powierzone mu w tym celu pieniądze. Jako przykład podano wpłacenie przez pracownika podatku w imieniu firmy. W prawie podatkowym nie ma jednak instytucji posłańca. Nie wiadomo więc, jak miałaby ona funkcjonować w praktyce. Dotychczas zdarzało się, że urząd skarbowy uznawał zapłatę podatku przez osoby trzecie. Prosił przy tym płatnika, by złożył odpowiednie oświadczenie, iż zobowiązanie uregulowane jest za kogoś innego. Nie ma jednak żadnych rozwiązań prawnych dotyczących takiego oświadczenia.

W wyniku uchwały NSA zapłata podatku przez osoby trzecie może stanowić problem dla wielu podatników, ponieważ takich sytuacji mogło być naprawdę dużo. Dotyczy to zwłaszcza wpłat bezgotówkowych, przy których obciążone zostaje konto wpłacającego, a organy podatkowe mogą dość łatwo odnotować ten fakt i wyciągnąć konsekwencje. Uważam, że ustawodawca powinien jednoznacznie uregulować te kwestie, by uniknąć takich sytuacji w przyszłości. Może warto rozważyć wprowadzenie w prawie podatkowym instytucji posłańca czy też jednoznacznie określić, w jakich okolicznościach i w jaki sposób zobowiązanie może uregulować osoba trzecia. Można też wprowadzić wzór oświadczenia, iż dana osoba lub firma zobowiązuje się do zapłaty podatku za kogoś innego.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki m.pogroszewska@rp.pl

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara