Reklama
Rozwiń

Geocentryzm, kwestia żydowska i papież Polak

Publikacja: 16.02.2013 00:01

Geocentryzm, kwestia żydowska i papież Polak

Foto: Rzeczpospolita

Chodzi o rosyjskiego duchownego prawosławnego, który w dodatku odszedł z tego świata w nimbie męczennika, mimo że nie został przez Cerkiew kanonizowany.

Ojciec Paweł Florenski, jako "wróg klasowy", był w okresie stalinowskim więźniem łagrów. W roku 1937 został skazany na śmierć i rozstrzelany. Teolog, filozof, znawca sztuki sakralnej, matematyk, fizyk, elektrotechnik miał opinię człowieka renesansu, porównywano go do Leonarda da Vinci. A jednak właśnie renesans postrzegał jako epokę, która wyprowadziła ludzkość na manowce, a twórczość włoskiego mistrza sądził surowo: „zagadkowy i kuszący uśmiech wszystkich postaci (...), wyrażający sceptycyzm, oderwanie się od Boga i samoutwierdzenie ludzkiego »wiem«, okazuje się uśmiechem zmieszania i zażenowania: postacie te utraciły same siebie, co w szczególny sposób staje się widoczne na przykładzie Giocondy".

Renesansowi Florenski przeciwstawiał średniowiecze. Zafascynowany był typowym dla tej epoki hierarchicznym obrazem świata. Afirmował kulturę zwróconą ku sacrum. Nie przejmował się modnymi za jego czasów oświeceniowymi przesądami, które średniowieczem straszą dzieci na dobranoc po dziś dzień. W konsekwencji miał bardzo krytyczny stosunek do przemian cywilizacyjnych, jakie przyniosła nowożytność.

Niemniej jednak dość zaskakujące jest to, że Florenski, będąc umysłem ścisłym i technicznym, negował teorię kopernikańską. Tak jak Ptolemeusz próbował dowodzić, że planety krążą wokół Ziemi. Przy czym chcąc rehabilitować geocentryczną wizję świata, przedstawioną w „Boskiej komedii" Dantego, powoływał się na teorię względności. Zdaniem Florenskiego granica między niebem a Ziemią biegnie między orbitami Urana a Neptuna, czyli „dokładnie tam, gdzie ją stawiano w starożytności".

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Plus Minus
Trzęśli amerykańską polityką, potem ruch MAGA zepchnął ich w cień. Wracają
Plus Minus
Kto zapewni Polsce parasol nuklearny? Ekspert z Francji wylewa kubeł zimnej wody
Plus Minus
„Brzydka siostra”: Uroda wykuta młotkiem
Plus Minus
„Super Boss Monster”: Kto wybudował te wszystkie lochy
Plus Minus
„W głowie zabójcy”: Po nitce do kłębka