Kiedy o nich myślę, widzę głównie mój kraj. Tamta wojna, rozpoczęta we wrześniu 1939 roku, nie skończyła się nigdy. Mimo że historycy twierdzą, iż jej finałem była kapitulacja Niemiec 8 maja 1945 roku, nie jest to prawda. Wojny, jej śladów, nie da się zatrzeć w ludzkiej mentalności, narodowej psychice, aksjologii, tradycji. Wciąż nabrzmiewa wyłuszczonymi literami na kartach naszego myślenia; wciąż jesteśmy jej ofiarami. Czy kiedyś się to zmieni? Czy dojrzejemy do tego, by wyrwać się z jej obezwładniających kleszczy? I kiedy to będzie? Czy musi upłynąć tyle czasu, ile nas dzieli od wojny trojańskiej? Upadku Rzymu? A może jesteśmy dojrzalsi, nowocześniejsi niż nasi przodkowie?