Reklama

Nasza historia

Dziś uznaję tylko Ewangelię Chrystusa, bo On ją głosił dla prostaczków, a nie dla »mądrych«, których On zawsze ganił i biczował, a więc ona nie potrzebuje żadnych pośredników" – kto to napisał? Otóż autorem tych słów jest Feliks Dzierżyński – pisał je do swojej siostry 16 lat przed rewolucją bolszewicką. „Trudno wątpić w szczerość tego wyznania" – uważa prof. Andrzej Friszke w swej najnowszej książce o polskich komunistach i ich stosunku do państwa polskiego. Nie jest to – zaznaczmy od razu – próba wybielania czy gloryfikacji komunizmu. Autor, także swoją biografią, wielokrotnie udowadniał swój negatywny stosunek do ideologii wyrosłej z pism Marksa. A jednak historyk ma prawo i obowiązek zajmować się także zjawiskami, z którymi wcale nie musi się identyfikować.

Publikacja: 01.01.2021 18:00

Foto: materiały prasowe

Andrzej Brzeziecki

Reklama

Historia polskiego komunizmu nie miała szczęścia. Była zakłamana lub pomijana. Po 1945 r. mitologizowali ją sami komuniści, a po roku 1989 wydawała się ona nieistotna. Profesor Friszke zadał sobie olbrzymi trud, by przejrzeć archiwa, gazety i masę innych źródeł w celu odtworzenia tego jednak ważnego nurtu myśli politycznej, który był obecny w Polsce – choć książka dotyczy wyłącznie zaboru rosyjskiego, co ma swoje uzasadnienie. „Państwo czy rewolucja" przypomina więc idee i postaci dawno zapomniane. Oczywiście jest tu wiele o Róży Luksemburg, Julianie Marchlewskim, Karolu Radku czy Feliksie Dzierżyńskim, ale Friszke pisze też o Alfredzie Lampem, Adolfie Warskim, Stanisławie Pestkowskim i innych. Autor szczegółowo opisuje formowanie się myśli komunistycznej w Polsce, rewolucję roku 1905, okres I wojny światowej i najważniejszy czas wojny polsko-bolszewickiej.

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się świat i Polska. Jak wygląda nowa rzeczywistość polityczna po wyborach prezydenckich. Polityka, wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i psychologia.

Czytaj, to co ważne.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Reklama