Nasza historia

Dziś uznaję tylko Ewangelię Chrystusa, bo On ją głosił dla prostaczków, a nie dla »mądrych«, których On zawsze ganił i biczował, a więc ona nie potrzebuje żadnych pośredników" – kto to napisał? Otóż autorem tych słów jest Feliks Dzierżyński – pisał je do swojej siostry 16 lat przed rewolucją bolszewicką. „Trudno wątpić w szczerość tego wyznania" – uważa prof. Andrzej Friszke w swej najnowszej książce o polskich komunistach i ich stosunku do państwa polskiego. Nie jest to – zaznaczmy od razu – próba wybielania czy gloryfikacji komunizmu. Autor, także swoją biografią, wielokrotnie udowadniał swój negatywny stosunek do ideologii wyrosłej z pism Marksa. A jednak historyk ma prawo i obowiązek zajmować się także zjawiskami, z którymi wcale nie musi się identyfikować.

Publikacja: 01.01.2021 18:00

Foto: materiały prasowe

Andrzej Brzeziecki

Historia polskiego komunizmu nie miała szczęścia. Była zakłamana lub pomijana. Po 1945 r. mitologizowali ją sami komuniści, a po roku 1989 wydawała się ona nieistotna. Profesor Friszke zadał sobie olbrzymi trud, by przejrzeć archiwa, gazety i masę innych źródeł w celu odtworzenia tego jednak ważnego nurtu myśli politycznej, który był obecny w Polsce – choć książka dotyczy wyłącznie zaboru rosyjskiego, co ma swoje uzasadnienie. „Państwo czy rewolucja" przypomina więc idee i postaci dawno zapomniane. Oczywiście jest tu wiele o Róży Luksemburg, Julianie Marchlewskim, Karolu Radku czy Feliksie Dzierżyńskim, ale Friszke pisze też o Alfredzie Lampem, Adolfie Warskim, Stanisławie Pestkowskim i innych. Autor szczegółowo opisuje formowanie się myśli komunistycznej w Polsce, rewolucję roku 1905, okres I wojny światowej i najważniejszy czas wojny polsko-bolszewickiej.

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

„Przyszłość”, Naomi Alderman, tłum. Małgorzata Glasenapp, Marginesy

Plus Minus

„Przyszłość”: Korporacyjny koniec świata

„Przyszłość” Naomi Alderman jest dobrze napisana, lecz słabo pomyślana. Tym samym wkracza w obszar naiwności. Bo...

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

„Pilo and the Holobook”, prod.: Mudita Games, RedDeerGames, platformy: PC, PS5, PS4, XS, X1, Switch

Plus Minus

„Pilo and the Holobook”: Pokojowa eksploracja kosmosu

W „Pilo and the Holobook” gracze wcielają się w kosmicznego lisa odkrywcę.

"Dlaczego umieramy”, Venki Ramakrishnan, tłum. Ewa Ratajczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN

Plus Minus

„Dlaczego umieramy”: Spacer po nowoczesnej biologii

Jesteśmy zbudowani z tego samego „materiału”, a jednak starzejemy się inaczej.

Plus Minus

Gość "Plusa Minusa" poleca. Małgorzata Gralińska: Seriali nie oglądam

Oglądam raczej starsze filmy. Ostatnio puściłam córkom film „Good bye, Lenin!” i zrobił na mnie większe wrażenie...

Materiał Promocyjny

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Warunków przyspieszenia transformacji technologicznej nad Wisłą jest wiele. Potrzebne są inwestycje w pracowników, w tym ich szkolenia, ale też dbałość o zdrowie. Nieodzowne są też ułatwienia natury prawnej i jak zawsze – finansowanie.

„Tysiąc ciosów”, 1 sezon, twórca: Steven Knight, dystr. Disney+

Plus Minus

„Tysiąc ciosów”: Tysiąc schematów frajdy

W nowym dziele twórcy „Peaky Blinders” bohaterowie, nawet ci szlachetni, noszą w sobie mrok. Jedni nauczyli się...

Materiał Partnera

Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne

My jesteśmy gotowi na wszystkie scenariusze. Wprowadziliśmy wiele nowych modeli samochodów osobowych, w tym SUV-y, crossovery i auta sportowe. Mamy też pojazdy użytkowe dla wszystkich rodzajów działalności – mówi Attila Szabó, prezes i dyrektor zarządzający Ford Polska.