Jan Maciejewski: Wywrotowy „Doktor Żywago”

To nie Sołżenicyn zasłużył sobie na miano największego spośród radzieckich pisarzy wroga komunizmu. „Archipelag Gułag" przerażał, ale nie tłumaczył; udowadniał zbrodniczość systemu faktami, liczbami i drastycznymi opisami, ale przynosił, tylko i aż, otrzeźwienie dla zagubionych w teorii zachodnich intelektualistów i przywrócenie pamięci ofiarom.

Aktualizacja: 05.11.2017 14:09 Publikacja: 03.11.2017 16:00

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

Jan Maciejewski

Najbardziej kontrrewolucyjną jednak, obnażającą nie skutki, ale zasady działania komunistycznego systemu książką jest „Doktor Żywago" Borysa Pasternaka. Polityka, społeczeństwo są w niej tylko tłem dla tego, co najbardziej wywrotowe i nieprawomyślne. Jej kontrrewolucyjność bierze się z tego, że jest opowieścią o miłości.

Chociaż Pasternak skończył pisanie „Doktora Żywago" już po śmierci Stalina, w okresie odwilży, w ojczyźnie pisarza książka ta została wydana dopiero w 1988 roku. Władze zmusiły go też do odrzucenia literackiego Nobla, którego za nią otrzymał i rozpętały nagonkę, która skończyła się jego przedwczesną śmiercią. Atak na pisarza stał się dla Chruszczowa inspiracją do wymyślenia jednego ze swych najbardziej błyskotliwych powiedzeń: „Pasternaka nie można porównać nawet ze świnią. Świnia nigdy nie paskudzi tam, gdzie je".

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

„Przyszłość”, Naomi Alderman, tłum. Małgorzata Glasenapp, Marginesy

Plus Minus

„Przyszłość”: Korporacyjny koniec świata

„Przyszłość” Naomi Alderman jest dobrze napisana, lecz słabo pomyślana. Tym samym wkracza w obszar naiwności. Bo...

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

„Pilo and the Holobook”, prod.: Mudita Games, RedDeerGames, platformy: PC, PS5, PS4, XS, X1, Switch

Plus Minus

„Pilo and the Holobook”: Pokojowa eksploracja kosmosu

W „Pilo and the Holobook” gracze wcielają się w kosmicznego lisa odkrywcę.

"Dlaczego umieramy”, Venki Ramakrishnan, tłum. Ewa Ratajczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN

Plus Minus

„Dlaczego umieramy”: Spacer po nowoczesnej biologii

Jesteśmy zbudowani z tego samego „materiału”, a jednak starzejemy się inaczej.

Plus Minus

Gość "Plusa Minusa" poleca. Małgorzata Gralińska: Seriali nie oglądam

Oglądam raczej starsze filmy. Ostatnio puściłam córkom film „Good bye, Lenin!” i zrobił na mnie większe wrażenie...

Materiał Promocyjny

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Warunków przyspieszenia transformacji technologicznej nad Wisłą jest wiele. Potrzebne są inwestycje w pracowników, w tym ich szkolenia, ale też dbałość o zdrowie. Nieodzowne są też ułatwienia natury prawnej i jak zawsze – finansowanie.

„Tysiąc ciosów”, 1 sezon, twórca: Steven Knight, dystr. Disney+

Plus Minus

„Tysiąc ciosów”: Tysiąc schematów frajdy

W nowym dziele twórcy „Peaky Blinders” bohaterowie, nawet ci szlachetni, noszą w sobie mrok. Jedni nauczyli się...

Materiał Partnera

Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne

My jesteśmy gotowi na wszystkie scenariusze. Wprowadziliśmy wiele nowych modeli samochodów osobowych, w tym SUV-y, crossovery i auta sportowe. Mamy też pojazdy użytkowe dla wszystkich rodzajów działalności – mówi Attila Szabó, prezes i dyrektor zarządzający Ford Polska.