Czego uczą nas klasycy

W nowożytnej koncepcji racji stanu nie widać wewnętrznej bariery chroniącej przed nadużyciami ze strony pozbawionych skrupułów naśladowców Cesarego Borgii - pisze Jarosław Gowin

Aktualizacja: 23.08.2008 08:44 Publikacja: 23.08.2008 04:52

Czego uczą nas klasycy

Foto: Rzeczpospolita, Mirosław Owczarek Mirosław Owczarek

Red

W roku 1532, pięć lat po śmierci Niccolo Machiavellego, z prasy drukarskiej zeszło pierwsze wydanie „Księcia”. Zdaniem wielu to od tego momentu należy datować początek czasów nowożytnych. Cóż tak niezwykłego zawierała niewielka książeczka, że jej historyczną rangę stawia się w jednym szeregu z upadkiem Konstantynopola, odkryciem Ameryki czy teorią Kopernika?

Analizując działania władców swojej epoki, Machiavelli zostawia na boku antyczną (a odnowioną w średniowieczu) koncepcję polityki jako szlachetnej sztuki rozumnego rządzenia kierującego się ideą dobra wspólnego, sprawiedliwości i odwiecznego prawa naturalnego. Zamiast tych uświęconych tradycją pojęć, których szlachetną patyną politycy wszystkich czasów chętnie ozdabiali swe czyny – nawet jeżeli służyło to tylko usprawiedliwieniu zbrodni – autor „Księcia” za naczelną zasadę polityki uznaje interes panującego, utrzymanie władzy i potęgę państwa. Polityka nie krępują zasady powszechnej moralności. Najwyższą wartością nie jest dla niego zbawienie duszy czy troska o innych. Tym, czemu ma służyć, jest ragion di stato – racja stanu.

Pozostało jeszcze 88% artykułu

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Reklama
Plus Minus
„Kształt rzeczy przyszłych”: Następne 150 lat
Materiał Promocyjny
25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju
Plus Minus
„RoadCraft”: Spełnić dziecięce marzenia o koparce
Plus Minus
„Jurassic World: Odrodzenie”: Siódma wersja dinozaurów
Plus Minus
„Elio”: Samotność wśród gwiazd
Plus Minus
Gość „Plusa Minusa” poleca. Rafał Lisowski: Dla oddechu czytam komiksy
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama