Odkryto nowy gatunek dinozaura. „Smoczy Książę” zaskoczył naukowców

W debacie o ewolucji tyranozaurów pojawił się właśnie nowy, zaskakujący element. Po ponownej analizie skamieniałości, które wykopano w Mongolii w latach 70., odkryto nowy gatunek dinozaura. Co wiadomo o „Smoczym Księciu z Mongolii”?

Publikacja: 14.06.2025 15:00

Nowy gatunek dinozaura odkryto badając skamieniałości wykopane w Mongolii w latach 70. / zdjęcie ilu

Nowy gatunek dinozaura odkryto badając skamieniałości wykopane w Mongolii w latach 70. / zdjęcie ilustracyjne

Foto: Adobe Stock

Wyniki najnowszego odkrycia paleontologicznego opublikowano 11 czerwca w czasopiśmie Nature. Głównym autorem badania jest paleontolog Jared Voris z Uniwersytetu w Calgary w Kanadzie.

Nowe spojrzenie na mongolskie skamieniałości

Najnowsze odkrycie to efekt analizy dwóch częściowych szkieletów dinozaurów, które odkryto na pustyni Gobi w latach 70. Ponowna, dokładna analiza skamieniałości przyniosła zaskakujące wyniki. Szkielety dinozaurów mają ok. 86 milionów lat i pochodzą od nieznanego dotąd gatunku. Skamieniałości przypisano pierwotnie do gatunku Alectrosaurus. Autorzy badania zauważyli jednak, że fragmenty zachowanych szkieletów mają cechy przypominające tyranozaury.

Czytaj więcej

Wszechświat nie powstał w Wielkim Wybuchu? Naukowcy przedstawili nową teorię

Khankhuuluu mongoliensis. Mniejszy, zwinny przodek T. rexa?

Według autorów badania nowo odkryty gatunek może być ważnym, brakującym ogniwem w drzewie genealogicznym tyranozaurów. Na podstawie zachowanych skamieniałości oszacowano, że przodek T. rexa ważył ok. 750 kg i osiągał maksymalnie ok. 4 metrów długości. Dla porównania T. rex mógł osiągać wagę nawet do 6 tys. kg. Kość pyska nowego gatunku nie przypomina kości tyranozaura (nie posiada m.in. charakterystycznych rogów i guzków). W analizowanych skamieniałościach widać już jednak cechy, które wskazują na określony kierunek ewolucyjny. Widoczny jest m.in. potencjał kości nosowej do rozwinięcia bardzo silnej szczęki, czyli jednego ze „znaków rozpoznawczych” tyranozaurów.

Nowemu gatunkowi nadano nazwę Khankhuuluu mongoliensis, co można przetłumaczyć jako „Smoczy Książę z Mongolii”. Przodek „królewskiego" tyranozaura był dużo mniejszy i lżejszy, ale zwinny. „To były naprawdę małe, szybkonogie drapieżniki, które żyły w cieniu innych, drapieżnych dinozaurów szczytowych” – wyjaśnia autor badania Jared Voris, cytowany przez BBC.

Czytaj więcej

Zagadka tyranozaurów rozwiązana? Nowe badanie rzuca światło na ewolucję króla dinozaurów

Rewizja drzewa genealogicznego tyranozaurów

Odkrycie zmusiło autorów badania do zupełnie nowego spojrzenia na historię ewolucji T. rexa. „Wcześniej panowało duże zamieszanie co do tego, kto jest z kim spokrewniony, jeśli chodzi o gatunki tyranozaurów. To, co zaczęło się jako odkrycie nowego gatunku, skończyło się tym, że przepisaliśmy historię rodziny tyranozaurów” – wyjaśnia współautorka badania prof. Darla Zelenitsky.

Khankhuuluu mongoliensis został określony przez paleontologów jako „gatunek przejściowy”. Jak szacują badacze, część przodków tyranozaura prawdopodobnie przemieściła się z Azji do Ameryki Północnej mostem lądowym, który łączył oba kontynenty ok. 85 milionów lat temu. Paleontolodzy nie wiedzą dokładnie, jak przebiegały kolejne, międzykontynentalne migracje. Jeden ze scenariuszy mówi o powrotnej migracji jednego z gatunków tyranozaurów do Azji, mającej miejsce ok. 78 milionów lat temu. Tyrannosaurus rex miał być z kolei efektem kolejnej migracji z Azji do Ameryki Północnej ok. 68 milionów lat temu. Każdy z procesów migracji mógł wzmacniać cechy dinozaurów, które – w okresie największej dominacji – pozwoliły im stać się „wydajnymi maszynami do zabijania”.

„Sukces i różnorodność tyranozaurów to zasługa kilku migracji między dwoma kontynentami, zaczynając od Khankhuuluu” –  podsumowuje prof. Zelenitsky.

Wyniki najnowszego odkrycia paleontologicznego opublikowano 11 czerwca w czasopiśmie Nature. Głównym autorem badania jest paleontolog Jared Voris z Uniwersytetu w Calgary w Kanadzie.

Nowe spojrzenie na mongolskie skamieniałości

Pozostało jeszcze 95% artykułu
Paleontologia
Dieta 100 tys. kalorii dziennie? Zaskakujące wyniki badań nad megalodonem
Paleontologia
Zagadka dotycząca dinozaurów sprzed 150 mln lat. Naukowcy bliżej rozwiązania
Paleontologia
Nowe odkrycie dotyczące ewolucji zwierząt. Szykuje się korekta o 40 milionów lat?
Paleontologia
Zagadka tyranozaurów rozwiązana? Nowe badanie rzuca światło na ewolucję króla dinozaurów
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Paleontologia
Dinozaury nie były skazane na zagładę? Paleontolodzy odkryli zaskakujący czynnik