Reklama

Ziemia obraca się szybciej, a dni są coraz krótsze. Naukowcy rozważają zaskakujący scenariusz

W tym roku niektóre letnie dni są krótsze niż standardowe 24 godziny. Wszystko przez to, że Ziemia obraca się szybciej. Na sprawę zwracają uwagę naukowcy i chronometrażyści, którzy sugerują, że być może konieczne będzie wprowadzenie tzw. ujemnej sekundy przestępnej.

Publikacja: 23.07.2025 11:26

Ziemia obraca się coraz szybciej. W efekcie niektóre dni są krótsze o milisekundy

Ziemia obraca się coraz szybciej. W efekcie niektóre dni są krótsze o milisekundy

Foto: Adobe Stock

Dane Międzynarodowej Służby Obrotu Ziemi i Systemów Odniesienia (International Earth Rotation and Reference Systems Service, IERS) oraz Obserwatorium Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (United States Naval Observatory, USNO) dotyczące długości dni w ostatnich latach zebrał serwis timeanddate.com poświęcony tematom czasu, stref czasowych i astronomii.

Najkrótsze dni w ostatnich latach

Najkrótszym dotychczas dniem tego roku był 10 lipca, który trwał o 1,36 milisekundy mniej niż 24 godziny. Również 9 lipca był krótszy o 1,23 milisekundy od tradycyjnej doby. Kolejnym krótkim dniem był 22 lipca – o 1,34 milisekundy krótszy niż 24 godziny. O 1,25 milisekundy krócej trwać ma też 5 sierpnia.  

Do 2020 roku, jak podaje serwis timeanddate.com, najkrótszy dzień trwał o 1,05 milisekundy krócej niż 24 godziny. Od tego czasu jednak Ziemia biła kolejne rekordy pod tym względem. Najkrótszy do tej pory w historii pomiarów okazał się 5 lipca 2024 roku, który był krótszy o 1,66 milisekundy od standardowych 24 godzin.

Czytaj więcej

„Wydarzyło się coś niezwykłego”. Nowe odkrycie rzuca światło na hipotezę Planety Dziewięć

Zegary atomowe mierzą dokładną długość dni na Ziemi

Długość jednego dnia na Ziemi odpowiada pełnemu obrotowi naszej planety wokół własnej osi, który trwa 24 godziny, czyli 86 400 sekund z dokładnością do milisekundy (ms). Ta ostatnia to natomiast 0,001 sekundy. Aby lepiej uzmysłowić sobie, jaki to czas, specjaliści ze wspomnianego serwisu timeanddate.com podają, że mrugnięcie okiem trwa 100 milisekund.

Reklama
Reklama

W rzeczywistości nie każdy obrót Ziemi wokół własnej osi trwa dokładnie 86 400 sekund. Z powodu szeregu czynników zdarzają się obroty trwające o około milisekundę dłużej lub krócej. Różnice te nie mają wpływu na codzienne życie. Jednak w dłuższej perspektywie mogą wpłynąć na satelity, telekomunikację czy komputery.

Z tego względu dokładny czas obrotu Ziemi wokół własnej osi z dokładnością do milisekundy jest mierzony za pomocą specjalnych zegarów atomowych, których działanie opiera się na zliczaniu okresów atomowego wzorca częstotliwości.

Zegary te wprowadzone zostały do mierzenia zmiany prędkości obrotowej Ziemi w latach 50. XX wieku. Wykorzystują lasery i atomy, aby obliczać czas z wyjątkową precyzją. Otrzymany w wyniku tych obliczeń czas nazywany jest uniwersalnym czasem koordynowanym (Universal Time Coordinated, UTC) i jest globalnym standardem pomiaru czasu. Opiera się on na około 450 zegarach atomowych.

Czytaj więcej

„Nadchodzą ekscytujące czasy!”. Nowe odkrycie podważa teorie o powstawaniu czarnych dziur

Czym są sekundy przestępne w UTC?

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu w kwestii prędkości obrotu Ziemi wokół własnej osi obserwowano trend odwrotny do obecnego. Nasza planeta obracała się tak wolno, że nastąpiło duże opóźnienie w stosunku do czasu mierzonego przez zegary atomowe. Z tego powodu w 1972 roku IERS, jak przypomina serwis CNN Science, nakazała dodanie tzw. sekundy przestępnej do UTC. Od tego momentu dodano łącznie 27 sekund przestępnych. Jednak tempo ich dodawania w ostatnich latach, ze względu na przyspieszenie Ziemi, było coraz wolniejsze. Od 2016 roku do UTC nie dodano już żadnej nowej sekundy przestępnej. W 2022 roku podjęto nawet decyzję o jej wycofaniu do 2035 roku.

Naukowcy sugerują jednak, że w związku z obserwowanym w ostatnich latach coraz szybszym obrotem Ziemi wokół własnej osi, konieczne może okazać się wprowadzenie ujemnej sekundy przestępnej.

Reklama
Reklama

– Nigdy nie było ujemnej sekundy przestępnej, ale prawdopodobieństwo jej wystąpienia w okresie do 2035 roku wynosi około 40 proc. – przyznał Duncan Agnew, emerytowany geofizyk cytowany przez serwis CNN Science.

Co sprawia, że Ziemia obraca się szybciej?

Wahania prędkości obrotowej naszej planety zależą od wielu czynników. Jednym z nich jest orbita Księżyca. Ziemia obraca się szybciej, kiedy Księżyc znajduje się daleko na północ lub południe od jej równika. Naukowcy podejrzewają, że na przyspieszenie obrotu Ziemi wpływ mają również sezonowe zmiany w atmosferze i oceanach oraz płynne jądro we wnętrzu naszej planety. Spowolnienie jego ruchów może powodować, że płaszcz i skorupa Ziemi obracają się nieco szybciej.

Dane Międzynarodowej Służby Obrotu Ziemi i Systemów Odniesienia (International Earth Rotation and Reference Systems Service, IERS) oraz Obserwatorium Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (United States Naval Observatory, USNO) dotyczące długości dni w ostatnich latach zebrał serwis timeanddate.com poświęcony tematom czasu, stref czasowych i astronomii.

Najkrótsze dni w ostatnich latach

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Reklama
Kosmos
„Wydarzyło się coś niezwykłego”. Nowe odkrycie rzuca światło na hipotezę Planety Dziewięć
Kosmos
„Nadchodzą ekscytujące czasy!”. Nowe odkrycie podważa teorie o powstawaniu czarnych dziur
Kosmos
Wylądowała kapsuła ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim. Koniec misji Polaka w kosmosie
Kosmos
Sławosz Uznański-Wiśniewski wraca na Ziemię. To koniec misji Polaka na ISS
Kosmos
Odkryto kosmiczny relikt. Obiekt trwał „zamrożony w czasie" przez miliardy lat
Reklama
Reklama