Możliwy zwrot dla elektrowni

Wynika tak z opublikowanego niedawno [b]postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 29 listopada 2010 r. (sygn. P 45/09)[/b]. Trybunał umorzył postępowanie w sprawie uregulowań [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BBBDB8F898095842A57F408BDD32183D?id=176376]ordynacji podatkowej[/link]. Naczelny Sąd Administracyjny pytał, czy są zgodne z konstytucją przepisy, które nie uzależniają stwierdzenia nadpłaty akcyzy i jej zwrotu od tego, kto poniósł ciężar ekonomiczny tego podatku.

[srodtytul]Wyrok ETS[/srodtytul]

Wszystko zaczęło się od [b]wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 12 lutego 2009 r. (sygn. C-475/07)[/b], który uznał, że Polska naruszyła prawo UE, gdyż akcyzę powinni płacić dystrybutorzy energii, czyli zakłady dostarczające ją konsumentom. Tymczasem w Polsce do 1 marca 2009 r. obciążała ona producentów, czyli elektrownie. Przepisy te powinny być zmienione już 1 stycznia 2006 r., zgodnie z przyznanym okresem przejściowym. 

[b]Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził 13 grudnia 2009 r. w uchwale siedmiu sędziów (sygn. I FPS 4/09)[/b], iż nie ma przeszkód, by elektrownie występowały o zwrot nadpłaty, gdy ciężar daniny poniósł nabywca towaru, czyli ostateczny konsument. 

W tym czasie do Trybunału Konstytucyjnego trafiło [b]pytanie prawne NSA z 15 października 2009 r. (sygn. I FSK 240/08)[/b], które dotyczyło co prawda innego stanu faktycznego, ale w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie sądy administracyjne zawiesiły postępowania w sprawie zwrotów dla elektrowni. NSA wskazał, że art. 72 § 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BBBDB8F898095842A57F408BDD32183D?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] oraz kolejne przepisy działu III rozdziału 9 ordynacji dotyczące nadpłaty wiążą jej powstanie z faktem zapłaty, a nie z poniesieniem ekonomicznego ciężaru świadczenia. W ocenie sądu świadczy to o „pominięciu ustawodawczym”. 

Trybunał uznał, że niedopuszczalne jest rozpoznanie zarzutu braku wprowadzenia określonej regulacji ustawowej. W polskich przepisach poniesienie rzeczywistego ciężaru ekonomicznego podatku nie stanowi przesłanki zwrotu nadpłaconego podatku. 

W odpowiedzi na pytanie „Rz” Ministerstwo Finansów poinformowało, że obecnie w resorcie trwa analiza postanowienia Trybunału oraz zaistniałej w związku z tym sytuacji.

Wcześniej ministerstwo wskazywało, że ewentualne orzeczenie zgodności z konstytucją tych regulacji może oznaczać konieczność wypłacenia z budżetu państwa nawet ok. 11 mld zł akcyzy zapłaconej przez producentów energii elektrycznej w latach 2006 – 2009.

[srodtytul]Skutki postanowienia[/srodtytul]

– To bardzo pozytywne postanowienie nie tylko dla elektrowni, ale również dla innych podatników płacących akcyzę. Trybunał wskazał wyraźnie, że obowiązujące przepisy nie ograniczają nadpłaty do sytuacji, gdy podatnik płacący akcyzę poniósł jej ciężar ekonomiczny – mówi Paweł Bębenek, menedżer zespołu podatku akcyzowego w kancelarii Ożóg i Wspólnicy.

– Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego oznacza, że droga do odzyskiwania akcyzy przez wszystkich podatników, którym organy podatkowe zarzucają, że przerzucali koszt akcyzy na nabywców towarów, jest nadal otwarta – dodaje Wojciech Kotala, doradca podatkowy w kancelarii DLA Piper.