Wspólnik zapłaci podatek dopiero po otrzymaniu dywidendy

Tym samym akcjonariusz nie ma obowiązku płacenia zaliczek w ciągu roku. Ma natomiast prawo wyboru 19-proc. liniowej stawki.

Tak orzekł 5 marca 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (III SA/Wa 1626/09)

, uchylając indywidualną interpretację przepisów podatkowych wydaną w imieniu ministra finansów.

Uzasadniając wyrok, sąd nawiązał do tego, że w sprawie opodatkowania akcjonariusza s.k.a. orzecznictwo, mimo że niezbyt bogate, jest niezwykle różnorodne. Można w nim wyodrębnić aż cztery kierunki.

Jako pierwszy sąd wskazał ten, na którym swoje stanowisko opiera większość akcjonariuszy s.k.a. występujących o interpretację.

WSA w Krakowie 20 grudnia 2007 r. (I SA/Kr 1181/07)

wydał wyrok – najkorzystniejszy zresztą dla podatników – w którym uznał, że dywidenda wypłacana przez s.k.a. jest przychodem z kapitałów pieniężnych, a tym samym podlega zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu w wysokości 19 proc.

Orzeczenie to – omawiane m.in. w artykule Beaty Hudziak „Jaki podatek od dywidendy ma zapłacić wspólnik spółki komandytowo-akcyjnej” – opiera się w głównej mierze na literalnym brzmieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

Przepis ten mówi, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Z tej konstrukcji można wywieść, że dookreślenie „inne przychody” dotyczy wyłącznie udziałów w zyskach osób prawnych. Z kolei pojęcie „dywidenda” oznacza zarówno dywidendę wypłacaną przez s.k.a. (niebędącą osobą prawną), jak i dywidendę wypłacaną przez spółkę akcyjną (osobę prawną).

Zgodnie z drugim kierunkiem, którego przykładem jest wyrok WSA w Bydgoszczy z 29 grud- nia 2009 r. (I SA/Bd 849/09), dywidenda stanowi przychód z innych źródeł (opodatkowany według skali), bez obowiązku uiszczania zaliczki na podatek w ciągu roku.

Trzeci kierunek wyznacza wyrok WSA we Wrocławiu z 22 lipca 2009 r. (I SA/Wr 1064/09).

Sąd uznał w nim, że (tak jak wskazują w interpretacjach organy podatkowe) dywidenda akcjonariusza s.k.a. jest przychodem z działalności gospodarczej, co bezsprzecznie wynika z treści art. 5b ust. 2 ustawy o PIT.

Z uwagi jednak na skomplikowany charakter s.k.a. oraz treść przepisów ustawy o PIT podatnik nie ma obowiązku wpłacania zaliczek w trakcie roku podatkowego. Zaliczka na podatek powinna być uiszczona jedynie za ten miesiąc, w którym nastąpiła wypłata z zysku.

We wszystkich przywołanych wyżej wyrokach uchylono interpretacje organów podatkowych, zgodnie z którymi akcjonariusz s.k.a. powinien rozliczać się na zasadach takich jak pozostali wspólnicy spółek osobowych, co oznacza konieczność płacenia comiesięcznych zaliczek, bez względu na to, czy dochód (czyli dywidenda) faktycznie zostanie przez akcjonariusza uzyskany.

Ze stanowiskiem organów w pełni zgodził się jednak WSA w Gliwicach, który uzasadniając swe stanowisko, odwołał się także do zasad ustawy o rachunkowości (wyrok z 22 września 2009 r., I SA/Gl 211/09, wskazany przez WSA w Warszawie jako przykład czwartego z kierunków orzecznictwa).

W wyroku z 5 marca 2010 r. WSA w Warszawie

skłonił się do uznania, że najbardziej zasadny jest kierunek wyznaczony przez WSA we Wrocławiu.

Zdaniem składu sądu warszawskiego nie sposób bowiem przyjąć, że art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT dotyczy wyłącznie przychodów, jakie dają udziały/akcje uprawniające do udziału w zysku osiągniętego przez osoby prawne.

Kwalifikując przychody akcjonariusza w s.k.a., nie można również pominąć treści art. 5b ust. 2 ustawy o PIT. Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że wspólnik spółki osobowej – nawet tak pasywny, jak akcjonariusz w s.k.a. – nie ma możliwości rozliczania osiąganych z tego źródła przychodów inaczej jak przychodów z działalności gospodarczej.

Zdaniem sądu nie przesądza to jednak o konieczności uiszczania zaliczek na podatek w trakcie roku. Wynika to głównie z tego, że dywidenda wypłacana przez s.k.a. jest należna osobie będącej właścicielem akcji w dniu podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały o jej wypłacie. Akcje mogą być przed tym dniem zbywane.

Tym samym wymóg opłacania zaliczek na podatek w trakcie roku mógłby skutkować tym, że osoba, która takie zaliczki opłacała i zbyła w międzyczasie akcje, nigdy nie osiągnęłaby przychodu z dywidendy (jak bowiem wskazano, zbycie może nastąpić przed dniem podjęcia uchwały o podziale zysku).