Tylko plan, a nie studium ma moc powszechnie obowiązującą

Sporządzenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przewidziane było również w przepisach ustawy z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym.

Jednak w odróżnieniu od regulacji zawartej w obecnie obowiązujących przepisach [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1463099CF8A61432532E9ACF6937C562?id=169354]ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (DzU nr 80, poz. 717 ze zm.) [/link]nie było ono obligatoryjne. Dopiero jej art. 87 ust. 4 nakazał wszystkim gminom opracować tego typu dokumenty w terminie roku od dnia jej wejścia w życie.

Oznacza to, że od 12 lipca 2004 r. (ustawa weszła w życie 11 lipca 2003 r.) studium stało się obowiązującym narzędziem określania polityki przestrzennej w gminach.

[b]Chociaż uchwalenie studium jest obligatoryjne, to jego treść nie ma charakteru wiążącego. Prawem miejscowym jest tylko i wyłącznie plan zagospodarowania przestrzennego,[/b] co wynika wprost z treści art. 14 ust. 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej upizp).

[srodtytul]Z inicjatywy rady lub wójta[/srodtytul]

Jak wynika z treści art. 14 ust. 1 upizp, w celu ustalenia przeznaczenia terenów, w tym inwestycji celu publicznego, oraz określenia ich zagospodarowania i zabudowy, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zwanego dalej planem miejscowym. Uchwałę tę rada podejmuje z własnej inicjatywy lub na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

W każdym wypadku organ wykonawczy gminy wykonuje analizy dotyczące zasadności przystąpienia do sporządzenia planu i stopnia zgodności przewidywanych rozwiązań z ustaleniami studium. Na tym etapie wójt przygotowuje również materiały geodezyjne do opracowania planu oraz ustala niezbędny zakres prac planistycznych.

Jak podkreślił [b]WSA w Białymstoku w wyroku z 13 września 2009 r.[/b], z treści tego przepisu wynika obowiązek organu sporządzającego plan miejscowy m.in. do możliwie precyzyjnego i jednoznacznego określenia granic planu miejscowego już na etapie uchwały intencyjnej (II SA/Bk 529/07).

[srodtytul]Prace przygotowawcze[/srodtytul]

Poza obowiązkiem przeprowadzenia prac przygotowujących uchwalę intencyjną wójt jest właściwy do opracowania projektu planu miejscowego. Dokument taki składa się z części tekstowej i graficznej. Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że jedynie część tekstowa stanowi część normatywną planu miejscowego. Część graficzna jest załącznikiem do planu przedstawiającym w formie rysunku ustalenia części tekstowej.

Projekt planu miejscowego należy sporządzić zgodnie z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz z przepisami odrębnymi.

Jeżeli chodzi o te ostatnie, to wskazać można regulacje zawarte w ustawach: prawo ochrony środowiska, prawo wodne, o ochronie gruntów rolnych i leśnych, o lasach, prawo geologiczne i górnicze, o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej, o cmentarzach czy o drogach publicznych. To tylko przykład. Ustaw, których przepisy mają wpływ na proces planowania, jest o wiele więcej.

Art. 15 ust. 2 upizp zawiera dwunastopunktowe wyliczenie obowiązkowych elementów, które plan miejscowy (jego projekt) powinien zawierać. [b]W dokumencie tym obligatoryjnie należy określić przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu. Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego.

Parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu. Szczegółowe warunki i zasady scalania i podziału nieruchomości objętych planem, [/b]jak również stawki procentowe opłaty planistycznej. Oczywiście to wyliczenie ma również jedynie przykładowy charakter.

Podkreślić natomiast należy, że gmina może wprowadzać w miejscowych planach ograniczenia powierzchni sprzedaży. Określenie funkcji obiektu poprzez wytyczenie pewnych granic powierzchni sprzedaży nie narusza art. 22 konstytucji [b](tak orzekł NSA w wyroku z 2007 r., II OSK 750/07).[/b]

[srodtytul]Uzgodnienia, opinie, uwagi[/srodtytul]

O przystąpieniu do sporządzania planu miejscowego należy poinformować przede wszystkim zainteresowanych mieszkańców. Dlatego też ustawa nakazuje wójtowi publikację w prasie miejscowej stosownego ogłoszenia. Informację tę publikuje się ponadto poprzez obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

Ogłoszenie (obwieszczenie) powinno informować w szczególności o formie, miejscu i terminie składania wniosków do planu. Termin ich zgłaszania nie może wynosić mniej niż 21 dni.

[b]Obowiązkiem wójta jest również wysłanie pisemnych zawiadomień o przystąpieniu do sporządzania planu miejscowego do wszystkich instytucji i organów właściwych do uzgadniania i opiniowania projektu.[/b] Pełną listę tych instytucji i organów zawiera art. 17 upizp.

Uzgodniony projekt planu miejscowego wykłada się do publicznego wglądu na okres co najmniej 21 dni. Ma to na celu umożliwienie wszystkim zainteresowanym zapoznanie się z tym projektem oraz na wnoszenie uwag. W czasie, w którym plan jest wyłożony do wglądu, organizuje się również publiczną dyskusję nad przewidzianymi w nim rozwiązaniami.

[b]Uwaga![/b] Wraz z projektem planu udostępnia się prognozę jego oddziaływania na środowisko.

Obowiązkiem wójta jest także rozpatrzenie wszelkich zgłoszonych do wyłożonego planu uwag, a w przypadku ich uwzględnienia wprowadzenie do jego treści stosownych poprawek. Tak zmodyfikowany projekt przedstawia się radzie gminy, dołączając listę uwag, które nie zostały uwzględnione.

[srodtytul]Uchwalenie i publikacja[/srodtytul]

Plan miejscowy uchwala rada gminy, po stwierdzeniu jego zgodności z ustaleniami studium, rozstrzygając jednocześnie o sposobie rozpatrzenia uwag do projektu planu oraz sposobie realizacji, zapisanych w planie, inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, które należą do zadań własnych gminy, oraz zasadach ich finansowania, zgodnie z przepisami o finansach publicznych.

Część tekstowa planu stanowi treść uchwały, część graficzna oraz wymagane rozstrzygnięcia stanowią załączniki do uchwały. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przedstawia wojewodzie uchwałę rady wraz z załącznikami oraz dokumentacją prac planistycznych w celu oceny ich zgodności z przepisami prawnymi. Plan miejscowy podlega również publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Zarówno koszty sporządzenia studium, jak i planu obciążają budżet gminy. Jeżeli jednak konieczność ich zmiany wynika z rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, to koszty te ponoszą odpowiednio budżet państwa, województwa albo powiatu.[/ramka]