Emeryt też może tracić zarobki

Uzyskanie wieku emerytalnego przez pobierającego rentę wyrównawczą może wpłynąć na wysokość tego świadczenia, ale nie zawsze

Publikacja: 25.04.2007 08:00

Marek Domagalski

Tak będzie, jeśli rencista wykaże, że osiągnięcie tego wieku nie miałoby wpływu na jego pracę i zarobki. Nadal je bowiem traci, nie mogąc - na skutek inwalidztwa - wykonywać pracy.

Anna W., rolniczka spod stolicy, procesuje się z PZU o podwyższenie tzw. renty wyrównawczej. Na skutek wypadku komunikacyjnego (sprawca miał w PZU polisę OC) ma bezwzględny zakaz pracy fizycznej.

Zgodnie z art. 444 §1 kodeksu cywilnego, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej (albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki na przyszłość), może żądać odpowiedniej renty (tzw. wyrównawczej, czyli tego, czego nie rekompensują mu świadczenia z ubezpieczenia społecznego - w tym wypadku KRUS).

Żądanie powódki też składało się z dwóch elementów: pokrycia zwiększonych potrzeb na leczenie i utraconej zdolności do pracy. Ta druga kwestia nas interesuje.

Anna W. cały czas prowadzi trzyhektarowe gospodarstwo szkółkarskie, a biegły od spraw rolnych wyliczył, ile kosztuje wynajmowanie pracownika, który za nią wykonuje różne prace, i jak wzrosły jej koszty.

Sąd okręgowy zasądził jej odpowiednią rentę. Przeoczył jednak fakt - co wytknął sąd apelacyjny - że kobieta osiągnęła wiek emerytalny, a z tą chwilą dochodzi do utraty prawnej zdolności do pracy (SA przywołał [b]uchwałę Sądu Najwyższego z 14 stycznia 1977 r., sygn. IIICZP58/76)[/b]. Nie mogłaby zatem wykonywać pracy w takim zakresie jak przed jego osiągnięciem, musiałaby zatrudniać pracownika. Koszt ten ma więc związek nie z wypadkiem, ale z osiągnięciem wieku emerytalnego. Dlatego SA nakazał w tej części ponowne rozpoznanie sprawy ([b]sygn. VIACa1155/06[/b]).

Jednak osiągnięcie wieku emerytalnego nie wyklucza zarobkowania, nawet w razie pobierania emerytury - zwraca na to uwagę ta sama uchwała SN. Tak samo powódka wskazuje, że jej rodzice do późnej starości prowadzili gospodarstwo i ona postępowałaby tak samo.

Podobne stanowisko wyraził [b]SN w uchwale z 12 czerwca 1968 r. (sygn. III PZP 27/68) i wyroku z 6 grudnia 1973 r. (sygn. I PR 491/73)[/b]. W tym ostatnim orzeczeniu powiedział, że poszkodowanemu, który osiągnął wiek emerytalny, może przysługiwać renta uzupełniająca, jeżeli wykaże, że gdyby nie inwalidztwo związane z pracą, nadal osiągałby dochód.